ایران طلایی شد

بیشتر ایرانی‌ها علاقه‌مند به طلاجات هستند و از روزگار قدیم این ماده معدنی براق و زرین را در زیورآلات و اشیای مورد استفاده خود به‌کار می‌گرفتند. اما به نظر می‌رسد بهره‌برداری از معادن طلا تجربه جدیدی برای ایران نیست. از آنجا که بسیاری از اسامی معادن طلایی که امروزه فعال هستند با «زر» شروع می‌شود یا خاتمه می‌یابد، نشان می‌دهد بهره‌برداری طلا در گذشته در ایران امری متداول بوده و بسیاری از طلاهایی که مورد استفاده مردم قرار می‌گرفته است از جمله زیورآلات، سکه و... محصولی از همین معادن طلای موجود در ایران بوده است. کشور ما به لحاظ اینکه بر روی کمربندهای طلایی قرار گرفته است، از نظر اکتشاف و تولید طلا از مزیت‌های خوبی برخوردار شده است. همچنین ایران رتبه 54 تولید طلا را در جهان دارد و سرمایه‌گذاری در معادن طلای ایران طی چند سال گذشته همزمان با رشد قیمت جهانی طلا، روند رو به رشدی را طی کرده است. مجتمع طلای زرشوران که مدیریت آن با بخش دولتی است و از جمله طرح‌های مهم معدنی کشور محسوب می‌شود، در فاز اول دارای ظرفیت تولید سالانه سه تن طلاست و مقرر شده است در هفته دولت این مجتمع به بهره‌برداری برسد.

طبق گزارش‌های منتشر‌شده هم‌اکنون تولید سالانه طلا در کشور در خوش‌بینانه‌ترین حالت حداکثر پنج تن است که قرار است با راه‌اندازی کارخانه زرشوران تا پایان ماه جاری سه تن به تولید طلای کشور افزوده شود که با این حساب مجموع تولید طلای ایران در آینده نزدیک به حدود هشت تن خواهد رسید. علاوه بر طرح‌های دولتی در این زمینه بیشتر کارشناسان معدنی معتقدند بخش خصوصی هم از بهره‌برداری معادن طلا به خوبی استقبال کرده است و جای امیدواری است که این بخش وارد این فعالیت اکتشافی شده است.

طبق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت حدود 18 معدن طلا در ایران وجود دارد که هم‌اکنون اکتشافات طلا در بیشتر استان‌های کشور از جمله آذربایجان شرقی و غربی، کردستان، کرمان، خراسان رضوی و جنوبی، اصفهان، یزد، مرکزی، قم و همدان در دست اجراست. استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی نیز چهار قطب تولید طلای کشور محسوب می‌شوند.

چرا خارجی‌ها وارد شدند؟

هرچند طلا برای اکثر ایرانی‌ها آشنا بود ولی حفاری از معادن طلا برای فعالان معدنی کمی غریب بود تا اینکه چند سال پیش یک شرکت بزرگ معدنکاری انگلیسی-استرالیایی جهان به نام «ریوتینتو» مطالعات اکتشافی معدن داشکسن ساری‌گونی واقع در کردستان را آغاز کرد و پس از این پژوهش‌ها در حالی که قصد داشت کار بهره‌برداری از معدن را آغاز کند، بنا به دلایلی در نهایت عطای این پروژه را به لقایش بخشید و از ایران خارج شد.

البته بعدها چنین ادعایی مطرح شد که «ریوتینتو» به دلیل غیراقتصادی بودن میزان ذخیره طلای ساری‌گونی از این پروژه خارج شد، اما اظهارات اخیر برخی مسوولان نشان داد که برخی فشارها به این شرکت صرفاً به دلیل انگلیسی بودن باعث شده تا ریوتینتو از ادامه اجرای پروژه معدن طلای ساری‌گونی صرف‌نظر کند. بعد از ورود انگلیسی‌ها چین وارد این معادن شد اما فعالیت فعالان معدنی چینی‌ هم عمری در این معادن نداشت. در حال حاضر یک شرکت قزاقستانی در زمینه اجرای پروژه معدن طلای داشکسن فعالیت دارد اما به گفته کارشناسان این شرکت هم چندان خوش‌قول نبوده است به طوری که براساس اظهارات مسوولان، این پروژه از زمان اجرا تاکنون تنها حدود ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.