تاریخ انتشار:
فرانسه بزرگترین هیات تجاری خود را راهی ایران کرد
شوالیهها در تهران
سفر اخیر هیات بزرگ تجاری فرانسه به ایران پس از آن انجام میشود که هیاتهای مشابهی از هلند، آلمان، ایتالیا، کره جنوبی و دیگر کشورها برای یافتن فرصتهای جدید تجاری وارد تهران شده بودند.
دود سفید مذاکرات ژنو که به هوا برخاست لبها با خنده به موفقیت دیپلماسی ایرانی گشوده شد و دستها به افتخار گشایش اقتصادی آن بر هم آمد. پس از آن بود که غولهای بزرگ تجاری اروپا و آمریکا از رفع محدودیتهای اقتصادی ایران سخن گفتند و دستهایشان را به نشانه تمایل برای ادامه همکاری با این کشور به سوی همتایان ایرانی خود دراز کردند. اما شاید هیچ کدام از این تحرکات به اندازه حضور هیاتی از کارفرمایان فرانسوی در تهران برای طرف ایرانی خوشایند نبود. هیاتی 104نفره که بزرگترین تجار غربی که برای نخستین بار در طول30 سال گذشته به ایران آمدند تا شاید قفل تحریمهای یکجانبه و چندجانبه این کشور را بگشایند، طرحی نو دراندازند؛ با تبعات رکود اقتصادی اروپا مقابله کنند و از مزایای سرمایهگذاری در قلب اقتصادی خاورمیانه برخوردار شوند. این هیات متشکل از فعالان حوزههای مختلف انرژی، سد و نیروگاهسازی، ترابری، خودروسازی، سیمان، شیمیایی، دارویی و بهداشتی، مخابرات و فناوری اطلاعات، گردشگری و هتلداری بودند و برخی از آنها چون شرکت نفتی توتال، مهندسی آلستوم، تلهکام گروپ، خودروسازی رنو، قطعهسازی کنتیننتال و میشلن و محصولات آرایشی و بهداشتی
اورآل از قدیمالایام شرکای تجاری ایران محسوب میشدند که البته به جهت اعمال تحریمهای اقتصادی علیه این کشور عطای همکاری با ایران را به لقای آن بخشیده بودند.
چراغ خاموش هیات فرانسوی در تهران
با وجود آنکه مقامات فرانسوی سعی دارند اینگونه وانمود کنند که سفر هیات تجاری فرانسه تنها حالت بررسی دارد و در این سفر قرار نیست هیچگونه قراردادی به امضا برسد اما فرانسوا نیکولو، سفیر پیشین این کشور در ایران با بیان این مطلب که شرکتهای فرانسوی که پیش از این در ایران فعالیت داشتند، مایل به بازگشت هستند به رویترز میگوید: «شرکتهای رنو، پژو سیتروئن، گروه ایرباس، کردیتآگریکول، گروههای مالی سوسیتهجنرال و بیانپی پاریبا از جمله این شرکتها هستند که درخواستهایی را برای حضور مجدد در ایران مطرح کردهاند.» تعدادی از شرکتهایی که این مقام فرانسوی به آنها اشاره میکند در قالب هیات تجاری فرانسه به تهران آمدهاند اما برخی از این شرکتها چون گروه ایرباس که ایرانیها بیصبرانه منتظر بازگشت آنها به کشورشان هستند هنوز در گیرودار اعمال تحریمهای یکجانبه و چندجانبه کشورهای غربی علیه ایران هستند. جالب اینجاست شرکتهای فرانسوی چون رنو که برای حضور در بازار ایران ابراز تمایل کرده است نیز با مشکلات عدیدهای در این کشور مواجه هستند؛ به نظر میرسد این شرکت نتوانسته است به تعهدات خود در زمینه ارائه خودروهای جدید به طرف
ایرانی عمل کند. موضوعی که سعید مدنی مدیرعامل شرکت خودروسازی سایپا با اشاره به آن میگوید در صورت عدم پاسخگویی مسوولان فرانسوی ما آن را از طریق پیگیریهای حقوقی دنبال خواهیم کرد. البته فرانسویها اعمال محدودیتهای اقتصادی علیه ایران را دلیل اصلی کمکاریهای خود عنوان میکنند و میگویند در آن شرایط نمیتوانستند برخلاف حرکت جامعه جهانی پیش روند اما در این میان شنیدن دغدغههای طرف ایرانی نیز خالی از لطف نیست که تاکید میکند پولهای ما تا مدتها در هالک بانک کشور ترکیه قرار داشت و مقامات شرکت رنو در این مدت زمان نه این پول را برداشت میکردند و نه محصول مورد نظر را در اختیار ما قرار میدادند.
ترافیک تجاری هیاتهای اروپایی در ایران
با وجود گستردگی هیات تجاری فرانسه در سفر به ایران اما این نخستین هیات تجاری نیست که پس از روی کار آمدن دولت اعتدالگرای ایران به تهران سفر میکند. سفر اخیر هیات بزرگ تجاری فرانسه به ایران پس از آن انجام میشود که هیاتهای مشابهی از هلند، آلمان، ایتالیا، کره جنوبی و دیگر کشورها برای یافتن فرصتهای جدید تجاری وارد تهران شده بودند. این هیاتها که نمایندگی شرکتهای بزرگ تجاری جهان را بر عهده داشتند تلاش کردند تا در گفتوگو و مذاکره با طرف ایرانی دیدگاه مساعد آنها را برای همکاری با این کشور جلب کنند هرچند که برخی از آنها گمان میکنند حداقل تا سه سال بعد یعنی سال 2017 عملاً امکان سرمایهگذاری در ایران وجود ندارد. روزنامه فایننشالتایمز نیز در گزارشی با اشاره به سفر هیات اقتصادی فرانسه به تهران از تمایل دیگر کشورهای اروپایی برای سفر به ایران خبر میدهد و مینویسد یک هیات تجاری آلمانی متشکل از نمایندگان شرکتهای فعال در زمینه صنایع غذایی، بهداشت، قطعات خودرو، برنامهریزی شهری و مهندسی نیز قرار است اواخر فوریه به ایران سفر کند و پس از آن نیز هیاتی از بازرگانان هلندی به تهران میروند تا علاقهمندی شرکتهای بزرگ
اروپایی برای سرمایهگذاری در ایران را به منصه ظهور برسانند. گفته میشود شرکتهای آمریکایی نیز از طریق نمایندگان تجاری خود در ایران مشغول رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی هستند تا از گوی رقابت با طرفهای اروپایی خود عقب نمانند. البته این شرکتها پیش از همتایان اروپایی خود در مذاکرات فشرده با اعضای کنگره خواستار تعلیق یا توقف محدودیتهای اقتصادی علیه ایران شده بودند و البته که تجار ایرانی نیز بیتمایل به همکاری با آمریکاییها نیستند. شاید تجار اروپایی نیز با آگاهی از این موضوع است که تلاش میکنند پیش از رسیدن زمان نهایی لغو محدودیتهای اقتصادی ایران میخ خود را بر تخته بکوبند و با برو و بیاهای هیاتهای بزرگ تجاریشان حرف خود را به کرسی بنشانند. آنها همچنان که نمیتوانند از جذابیتهای بازار بزرگ ایران بگذرند اما در عین حال سعی میکنند در آرامش و طمانینه قدم بردارند و به قول خودشان با چراغ خاموش حرکت کنند شاید بر همین اساس هم روسای بیشتر این شرکتها در گفتوگو با «تجارت فردا» اینگونه عنوان میکنند که «به ما گفتهاند که برای امنیت بیشتر قراردادهای تجاری خود در ایران با رسانهها صحبت نکنید». موضوعی که نماینده شرکت
خودروسازی رنو با اشاره به آن متذکر میشود: ما از گفتوگو با رسانهها منع شدهایم. او همچنین در رابطه با انتقادات سعید مدنی مدیرعامل سایپا نسبت به بیاخلاقی شرکت رنو در برابر تعهداتی که نسبت به طرف ایرانی خود داشت نیز ترجیح میدهد سکوت کند تا شاید ضمن تلاش برای حضور مجدد در بازار ایران از انتقاداتی که میتواند نسبت به پیشی گرفتن شرکت رنو از دیگر رقبای اروپاییاش، بهرغم لغو نشدن تحریمها مطرح شود، جلوگیری کرده باشد.
چیرگی تجارت بر سیاست
همین دو ماه پیش بود که ایران و شش قدرت بزرگ جهانی پای میز مذاکرات نشستند و به توقف بخشی از فعالیتهای هستهای این کشور در قبال لغو برخی از محدودیتهای اقتصادیاش رای مثبت دادند. از آن زمان مذاکرات ایران و اعضای گروه 1+5 در رسیدن به راهکاری برای بررسی چند و چون اجرای توافقنامه ژنو همچنان در جریان بود تا اینکه در روزهای پایانی دی ماه اعلام شد طرفین در نحوه اجرای این توافقنامه به یک دیدگاه مشترک رسیدهاند و شش ماه سرنوشتساز توافقنامه ژنو به مرحله اجرایی رسیده است. با اینکه در کش و قوس انعقاد توافقنامه ژنو، فرانسه یکی از سختترین مواضع را علیه برنامه هستهای ایران داشت اما سفر هیات تجاری این کشور به تهران نشان میدهد فرانسویها از میزان کارایی مَثَل «با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن» آگاه هستند و سعی میکنند با اجرای این سیاست علاوه بر مبرا کردن خود نسبت به عدم توجه به تحریمهای ایران پیش از دیگر رقبا در بازار این کشور حضور داشته باشند و صدالبته از حمایتهای دولت متبوع خود نیز برخوردارند که حضور سفیر فرانسه در ملاقاتهای هیات تجاری این کشور با تجار و بازرگانان ایرانی گواه بارزی بر این ادعاست. آنها در تلاطم
اقتصادی اروپا و زورآزمایی شرکتهای بزرگ چینی مجالی برای نفس کشیدن مجدد میخواستند و بازار ایران را به دلیل فعالیتهای سنتی گذشتهشان بهترین محمل برای فعالیتهای خود قلمداد میکنند. در همین راستا رنو که پیش از اعمال تحریمها سالانه صدهزار خودرو به ایران میفروخت اما در سالهای اخیر به بهانه محدودیتهای اقتصادی از اجرای تعهدات خود سر باز زده بود، ارسال قطعات و کارشناسان به ایران را از سر گرفته و گفته میشود در نیمه نخست سال جاری میلادی بر خط تولید خودروهای خود نیز میافزاید. پژو هم با وجود آنکه یکی از غایبان بزرگ هیات تجاری فرانسه بود تا سال 2011 تقریباً یکسوم بازار ایران را در دست داشت و نزدیک به نیممیلیون خودرو به این کشور میفروخت (دومین بازار بزرگ این شرکت پس از بازار داخلی فرانسه) سال گذشته،120میلیون یورو از سود عملیاتی خود را در ایران از دست داد. هرچند به نظر میرسد با رایزنیهای صورت گرفته این شرکت هم به زودی فعالیت خود را در ایران از سر گیرد. اگرچه هنوز برای ارزیابی میزان موفقیت موافقتنامه ژنو زود است اما شاید با مستمسک قرار دادن سفرهای هیاتهای تجاری اروپا به تهران بتوان اینطور برداشت کرد که تا
باز شدن دروازههای ایران به روی اقتصاد جهانی راه درازی در پیش نیست.
دیدگاه تان را بنویسید