تاریخ انتشار:
معاون نظارت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی:
مجبوریم با خودروسازها کنار بیاییم
«بهادر کاظمی» معاون نظارت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی می‌گوید تمام خودروهایی که اکنون تولید می‌شود، استانداردهای ۵۱گانه سازمان استاندارد را دارا هستند، اما وقتی در برابر این پرسش قرار می‌گیرد که «سهم خودروها در تصادفات رانندگی چقدر است؟» ابراز بی‌اطلاعی می‌کند.
«بهادر کاظمی» معاون نظارت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی می‌گوید تمام خودروهایی که اکنون تولید می‌شود، استانداردهای 51گانه سازمان استاندارد را دارا هستند، اما وقتی در برابر این پرسش قرار می‌گیرد که «سهم خودروها در تصادفات رانندگی چقدر است؟» ابراز بی‌اطلاعی می‌کند. کاظمی در گفت و گو با تجارت فردا تاکید می‌کند که سازمان استاندارد برای رعایت استانداردها با کسی مماشات نمی‌کند اما می‌گوید: «مجبوریم برای حمایت از صنعت با خودروسازها راه بیاییم.»
مهم‌ترین اقدامی که سازمان استاندارد برای کاهش حجم بالای تصادفات به انجام رسانده است، چیست؟
از سال 1384 با مصوبه شورای عالی استاندارد مقرر شد که خودروهای وارداتی و تولید داخلی از استانداردهای معروف 51گانه برخوردار شوند که هر مدل خودرو مشمول استانداردهای 51گانه می‌شود. برای مثال خودروسازها برای تولید یک خودرو سواری باید 38 بند از این شاخص‌ها را لحاظ کنند. ابتدا مقرر شده بود که این استانداردها در سال 1389 اجباری شود، اما پس از کش و قوس‌های فراوان در پایان سال 1390، تمام خودروها این استانداردهای 51گانه را در ساخت خودروها لحاظ کردند. بخشی از این استانداردهای 51گانه مربوط به ایمنی بود و بخشی هم به استانداردهای عملکردی اختصاص داشت. اکنون تمام خودروهایی که در داخل تولید شده یا وارد کشور می‌شود، این استانداردهای 51گانه را رعایت می‌کنند.
یعنی می‌خواهید بگویید، خودروهای بی‌کیفیتی که اکنون تولید می‌شود و نقش مستقیمی در بروز تصادفات و تلفات دارند، معیارهای سازمان استاندارد را دارا هستند؟
من منکر وجود خودروهای بی‌کیفیت در کشور نیستم. ضمن اینکه به هر حال نمی‌توان نقش خودروها را در بروز تصادفات کتمان کرد. حال آنکه در گزارش‌هایی که پلیس از عوامل موثر در بروز تصادفات ارائه می‌کند، ایمنی و نقص فنی خودروها کمترین سهم را به خود اختصاص می‌دهد. در این گزارش‌ها عامل بروز این سوانح، غالباً خطاهای انسانی معرفی می‌شود. البته بخشی از این حوادث نیز به وضعیت مهندسی جاده‌ها باز‌می‌گردد. اما کیفیت و استاندارد دو مقوله جدا از یکدیگر است. استاندارد بحثی مطلق و کیفیت، نسبی است. در مقوله استاندارد حداقل‌های کیفی تعیین می‌شود که عدول از این حداقل‌ها کالا را به کالایی غیر‌استاندارد تبدیل می‌کند. اما می‌توان حد بیشینه‌ای نیز برای کیفیت کالا تعیین کرد که ضمن برخورداری از استاندارد، دارای کیفیت بالایی است. برای مثال از دیدگاه سازمان استاندارد خودرو پراید و خودرو تیانا از خودروسازی سایپا خودروهای استانداردی هستند اما کسی ادعا ندارد خودرو پراید و تیانا از گروه سایپا دارای کیفیتی یکسان هستند؛ اما می‌گوییم هر دو حداقل‌های کیفیت را دارا هستند. سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی، بحث ایمنی و استاندارد خودروها را نیز از دو
زاویه جداگانه بررسی می‌کند. براین اساس معیارهایی مانند ضعف ترمز، ضعف نیروی کنترل فرمان، هدایت‌پذیری و میدان دید وجود دارد که به عنوان ضعف خودرو شناخته می‌شود و هر یک از این نقایص می‌تواند، مسبب بروز سوانح رانندگی باشد. بنابراین نقص فنی و ایرادات ساختاری را که عامل بروز تصادف می‌شود به حداقل ممکن رسانده‌ایم. برای مثال در حوزه مقاوم‌سازی تغییرات بسیاری در خودروها به وجود آمده است. پرایدهای جدید با پرایدهای قدیمی متفاوت است و 70 تا 80 قطعه در این خودرو تغییر و تعویض شده‌اند تا بتواند آزمون‌های مختلف را پشت‌سر بگذارد. پرایدهای جدید 70 کیلو نسبت به پراید قدیمی سنگین‌تر شده است.
آیا تاکنون سازمان استاندارد از تولید خودرویی جلوگیری کرده است؟
بله، جلوی تولید تعدادی از خودروها را گرفتیم و تا اعمال اصلاحات مورد نظر اجازه نداده‌ایم این خودروها تولید شود.
می‌توانید نام این خودروها را اعلام کنید؟
شایسته نیست که در رسانه‌ها نام خودرو خاصی عنوان شود. اما می‌گویم که از تولید پیکان به همین دلیل جلوگیری شد و این خودرو از رده خارج شده است.
اما با تولید خودروهای جدید و واردات خودرو دیگر تقاضایی برای پیکان وجود نداشت.
اشتباه نکنید، تا آخرین روزهایی که خودرو پیکان تولید می‌شد، جزو پرتیراژترین‌های ایران‌خودرو بود. یعنی اگر می‌خواستند به تولید این خودرو ادامه دهند تا همین امروز هم برای این خودرو مشتری وجود داشت. اما به دلیل رعایت نکردن استانداردها توسط ایران‌خودرو، آن را از رده خارج کردند. البته می‌توانیم، استانداردهای سختگیرانه را تعیین می‌کنیم که برخی خودروسازها از طرح‌های قدیمی خارج شوند و به سمت تولید خودروهایی با طراحی جدید بروند. اما ما به عنوان سازمان استاندارد نمی‌توانیم بگوییم این مدل خودرو اجازه تولید ندارد. ما تنها می‌توانیم بگوییم خودرویی که تولید می‌شود باید این ویژگی‌ها را داشته باشد.
شاید به همین دلیل است که سازمان استاندارد به مماشات با خودروسازها متهم می‌شود. این اتهام را می‌پذیرید؟
نه این طور نیست؛ سازمان ملی استاندارد به عنوان نهاد متولی اجرای مصوبات شورای عالی استاندارد است. ریاست این شورا بر عهده رئیس‌جمهوری است و تعدادی از وزرا و دادستان کل کشور نیز عضو این شورا هستند. مصوبات این شورا نیز به عنوان مصوبات هیات دولت تلقی می‌شود و برای همه لازم‌الاجراست. به هر حال ما باید صنعت کشور را هم حفظ کنیم. ما می‌توانیم استانداردهایی را تعیین کنیم و بگوییم خودروسازانی که این استانداردها را رعایت نکنند، واحد تولیدشان تعطیل می‌شود. سازمان استاندارد شاخص‌هایی را برای استاندارد خودروها برای مثال برای سال 1391 الزامی اعلام می‌کند، اما ممکن است خودروسازی، به دلیل مشکلاتی که دارد این الزامات را در سال 1392 به اجرا بگذارد؛ بنابراین در نهایت اجرا می‌شود. برای اجرای استانداردهای 51گانه مسائل و مشکلات مختلفی وجود داشت و برخی خودروسازها اعلام می‌کردند که قادر به رعایت این استانداردها نیستند و از شورای عالی استاندارد تقاضای استمهال می‌کردند و مهلت خود را شش ماه، شش ماه تمدید می‌کردند. اما این استانداردها نهایتاً با یک سال تا دو سال تاخیر به اجرا درآمد.
اما سالانه حدود 20 هزار نفر در جاده‌ها کشته می‌شوند و با توجه به سهم خودروها در بروز تصادفات، اعطای این مهلت‌ها به قیمت جان صدها ایرانی تمام شده است. این به معنای مماشات با خودروسازها نیست؟
ببینید، سازمان استاندارد مماشات نمی‌کرد. پشتوانه هر فرصتی که سازمان استاندارد به خودروسازها ارائه کرده، مصوبه شورای عالی استاندارد است. متولیان صنعت خودرو دلایل و مشکلات خود را بیان می‌کردند و از طریق شورا مصوبه دریافت می‌کردند. بحث حمایت از صنعت هم اصل مهمی است. برای مثال خودروسازها به شدت به دنبال آن بودند که نصب کیسه هوا را به تعویق بیندازند اما ما هم در دولت مستنداتی را ارائه کردیم؛ اما در نهایت برای اینکه تولید متوقف نشود، دو ماه برای سفارش‌گذاری و تامین کیسه هوا فرصت داده شد. ما نمی‌توانستیم بگوییم سه ماه کارخانه‌ها تعطیل باشند تا این سفارش‌گذاری انجام شود.
ارقام متفاوتی از نقش خودروها در تصادفات ارائه می‌شود، از نگاه سازمان استاندارد سهم خودروها در بروز تصادفات چقدر است؟
این عدد بسیار کم است.
چقدر است؟
این را پلیس اعلام نکرده است. حتی از پلیس بارها خواسته‌ایم اگر گزارشی در این زمینه در اختیار دارند، به ما اعلام کنند اما حتی این آمار را به سازمان استاندارد نیز اعلام نکرده است. اما به طور کلی خودروها سهم چندانی در بروز سوانح ندارد و ما تقریباً از این موضوع عبور کرده‌ایم. سازمان استاندارد بر اساس استانداردهای مصوب حرکت می‌کند. بخشی از این استانداردها هم به توان تکنولوژی و صنعت ایران و همچنین قدرت خرید مردم باز‌می‌گردد. هرچه قدرت خرید مردم بالاتر رود، می‌توانند خودروهایی با قیمت بالاتر را خریداری کنند. اگر در تولید سبد خرید خودرو، همه بتوانند خودرو مگان را خریداری کنند، کسی دیگر پراید نمی‌خرد و این خودرو از خط تولید خارج می‌شود.
دیدگاه تان را بنویسید