تاریخ انتشار:
معاون مسافری راه‌آهن از چگونگی ورود اولین قطار گردشگری بین‌المللی به ایران می‌گوید
سنگ تمام گذاشتیم
پس از ماه‌ها نوید آژانس‌های گردشگری برای ورود قطارهای گردشگری به ایران، سرانجام اولین قطار از ترکیه با نام تور هزار و یک شب حامل جهانگردان اروپایی نیمه‌شب دوشنبه هفته گذشته وارد خاک ایران شد.
پس از ماه‌ها نوید آژانس‌های گردشگری برای ورود قطارهای گردشگری به ایران، سرانجام اولین قطار از ترکیه با نام تور هزار و یک شب حامل جهانگردان اروپایی نیمه‌شب دوشنبه هفته گذشته وارد خاک ایران شد. اولین تجربه ایران در زمینه گردشگری با قطار درحالی رقم خورد که مقوله گردشگری با قطار در ایران مغفول مانده بود و جایی در بخش گردشگری کشور نداشت. با این حال باوجود مشکلات و چالش‌های گردشگری در ایران قرار است تردد قطار گردشگری بین‌المللی بر روی خطوط ریلی کشورمان افزایش یابد. اما این روند چگونه ادامه خواهد یافت تا حتی گردشگری داخلی با قطار نیز توسعه یابد. این موضوعی است که با محمد راشدی معاون مسافری راه‌آهن از مدیران قدیمی بخش ریلی مطرح کردیم. او می‌گوید بیشتر از آنکه مساله درآمدزایی اهمیت داشته باشد ارائه خدمات در جهت رضایت گردشگران خارجی اهمیت دارد. این اولین تجربه راه‌آهن کشور است و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم تا زمینه جذب گردشگران خارجی برای انجام سفر با قطار افزایش یابد.
باتوجه به اینکه گردشگری با قطار سال‌هاست در سایر کشورها رونق گرفته است و در حال تبدیل شدن به صنعت درآمدزاست اما در کشور ما متاسفانه این زمینه مورد بی‌مهری قرارگرفته بود، چه اتفاقی افتاد که درنهایت تصمیم گرفته شد زمینه برای ورود توریست‌هایی که با قطار سفر می‌کنند با عبور از ریل‌های کشورمان فراهم شود؟
خوشبختانه با هماهنگی‌های انجام‌گرفته از سال گذشته تاکنون، اولین گردشگران خارجی با قطار وارد کشور شدند. این مساله برای کشور بسیار مهم است چراکه نشان می‌دهد امنیت و ایمنی در ایران به ویژه در بخش حمل‌ونقل باعث شده تورهای بین‌المللی که با قطار سفر می‌کنند ایران را نیز به‌عنوان یکی از کشورهای هدف گردشگری خود قرار دهند. هدف ما از توسعه گردشگری با قطار بیشتر از آنکه کسب درآمد باشد، نشان دادن چهره واقعی کشورمان به گردشگران خارجی به ویژه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها و امنیت بالا و جاذبه‌های زیبایی گردشگری کشورمان است.
چراکه در سال‌های گذشته شاهد بودیم برخی رسانه‌ها در جهان اخبار نادرستی را از ایران منتشر کرده‌اند و این امر کمی برای میزان سفرهای گردشگری به ایران تاثیر گذاشته بود. با این حال در دو سال اخیر تا حدودی نگاه‌ها به ایران تغییر کرده است و با توجه به ناامن بودن برخی کشورهای منطقه درحال حاضر ایران از امن‌ترین نقاط منطقه به شمار می‌آید. در این راستا نیز شاهدیم علاقه‌مندی برای سفر به ایران و بازدید از جاذبه‌های گردشگری آن افزایش یافته است.
به همین جهت در اوایل سال 92 دو آژانس گردشگری پیشنهادی ارائه کردند تا مقدمات انجام سفر گردشگران خارجی با قطار به داخل ایران فراهم شود. دو شرکت گردشگری آزادی و پاسارگاد تور که رابط تورهای گردشگری در اروپا بودند درخواست مربوطه را به ما ارائه کردند.
در نتیجه جلساتی در این رابطه بین نمایندگان شرکت‌های تورهای اروپایی با راه‌آهن برگزار شد و درنهایت با هماهنگی تمامی نهادهای مربوطه از جمله گمرک، نیروی انتظامی، گذرنامه و سازمان گردشگری و میراث فرهنگی قرار شد تور گردشگری با قطار در دو مرحله انجام شود.
براین اساس در قالب این تورها چه تعداد گردشگر با قطار وارد کشور خواهند شد؟ آیا برنامه‌ای برای ادامه پیدا کردن تورهای گردشگری با قطار از کشورهای اروپایی و سایر نقاط جهان دارید؟
در مرحله اول؛ تور هزار و یک شب با دو گروه 78نفری از ترکیه وارد کشور خواهند شد. البته گروه اول با قطار دوشنبه‌شب در هفت مهرماه وارد شدند. برنامه این گروه این‌گونه بود که از مرز رازی وارد شوند و مسیرهای تبریز و زنجان را پشت سر بگذارند. قرار شد تا بازدیدی از شهر زنجان و سلطانیه داشته باشند و بعد به یزد، اصفهان و شیراز خواهند رفت و از اماکن تاریخی، گردشگری و مذهبی این شهرها نیز بازدید می‌کنند، درنهایت وارد تهران می‌شوند، بازدیدی از آثار تاریخی پایتخت ایران خواهند داشت و پس از آن نیز با هواپیما به استانبول برمی‌گردند.
گروه دوم این تور نیز با هواپیما از استانبول به ایران می‌آیند به همین ترتیب بازدیدهایی از شهرهای مربوطه؛ از اماکن تاریخی، گردشگری و مذهبی آنها انجام می‌دهند و پس از آن از مسیر تبریز به رازی می‌روند و از خاک ایران با قطار اروپایی خارج می‌شوند. در مجموع 156 نفر در قالب این تور وارد ایران می‌شوند.
تور دوم با عنوان تور عقاب طلایی دانوب نیز با قطار از مجارستان قرار است به ایران سفر خود را انجام دهد که در 30 مهرماه برنامه‌ریزی شده است. در تور دوم نیز 155 گردشگر در دو گروه وارد کشور می‌شوند و جمعاً با برگزاری این دو تور بالغ بر 300 نفر گردشگر خارجی با قطار به ایران سفر خواهند داشت.
عمدتاً این گردشگران از چه کشورهایی هستند؟
تورهای مربوطه با توجه به اینکه بین‌المللی و چند‌ملیتی هستند به همین جهت از اقصی نقاط دنیا در آنها گردشگر وجود دارد و تنها به گردشگران اروپایی خلاصه نمی‌شود. براین اساس گردشگران از ملیت‌های انگلستان، استرالیا، آمریکا، آلمان، هلند، سوئد، دانمارک، فرانسه، روسیه، مکزیک، مجارستان، اسپانیا، سنگاپور و ترکیه هستند.
راه‌آهن چه میزان از محل انجام تورهای گردشگری با قطار می‌تواند درآمدزایی داشته باشد؟
توجه کنید برای ما بیشتر از آنکه مساله درآمدزایی اهمیت داشته باشد ارائه خدمات در جهت رضایت گردشگران خارجی اهمیت دارد. این اولین تجربه راه‌آهن کشور است و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم تا زمینه جذب گردشگران خارجی برای انجام سفر با قطار افزایش یابد. به همین جهت در راستای حمایت از صنعت گردشگری حتی تخفیفاتی را نیز در نظر گرفته‌ایم.
لذا حداقل هزینه‌های ایستگاهی از این قطارها اخذ می‌شود. البته یکسری از امکانات قطار چون واگن‌ها و نیروی مولد را آنها با خود می‌آورند اما لوکوموتیو یا دیزل را ما در اختیار آنها قرار می‌دهیم. در صورت نیاز به تعمیرات نیز پیش‌بینی‌ها و هماهنگی‌های لازم نیز انجام شده است و اگر این قطارها نیاز به سوختگیری هم داشته باشند راه‌آهن ایران تامین خواهد کرد. بنابراین اصلاً مساله انتفاع راه‌آهن مطرح نیست چون اگر می‌خواستیم هزینه‌ها را براساس تعرفه‌های بین‌المللی در نظر بگیریم باید مبالغ کلانی را بابت عوارض ایستگاهی دریافت می‌کردیم.
مثلاً چقدر؟
ما 50 تا 60 درصد کمتر از تعرفه‌های بین‌المللی هزینه دریافت می‌کنیم. آنچه مهم است باید تمام نهادهای مربوطه به شکلی باهم هماهنگ باشند تا گردشگرانی که با قطار به ایران می‌آیند رضایت کامل از خدمات ارائه شده داشته باشند و زمینه برای توسعه و افزایش این‌گونه سفرها بیشتر از قبل فراهم شود. راه‌آهن قصد دارد معرف خوبی برای نشان دادن چهره واقعی ایرانیان و آرامش و امنیتی که در کشورمان برقرار است، باشد. لذا برای ما خدمات‌رسانی مناسب، باکیفیت و به موقع اهمیت دارد.
قطارهای گردشگری از چه ویژگی‌هایی برخوردارند؟ آیا ما نیز برنامه‌ای برای خرید این‌گونه قطارها در جهت توسعه گردشگری داخلی داریم؟
واگن‌هایی که قطارهای اروپایی برای انجام این سفر در نظر گرفته‌اند از تمام امکانات مانند اتاق‌های هتل‌ها برخوردارند. امکان خواب، حمام گرفتن و تمام تسهیلات لازم و امکانات رفاهی را دارند. این واگن‌ها هم مانند هتل هستند و هم وسیله حمل‌ونقل‌اند. شاید به همین جهت سفر با قطار با این واگن‌های لوکس بسیار جذاب و کم‌هزینه‌تر باشد. این واگن‌ها بسیار شیک و پیشرفته هستند که تورهای پنج ستاره آنها را برای سفرهای خود در نظر گرفته‌اند. در این راستا ما نیز برنامه داریم تا علاوه بر افزایش اقبال با قطار برای گردشگران خارجی تورهای داخلی را نیز با قطار تقویت کنیم. این امر نیاز به سرمایه‌گذاری داخلی دارد و باید زمینه‌های ورود سرمایه‌گذاران در این بخش را فراهم کنیم.
با توجه به زیان‌ده بودن بخش ریلی ظاهراً سرمایه‌گذاران حاضر نیستند در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند. آیا برنامه‌ای در این باره دارید تا گردشگری با قطار پا بگیرد؟
متاسفانه ما درحال حاضر از واگن‌هایی مانند قطارهای گردشگری اروپایی برخوردار نیستیم. اگر سرمایه‌گذاری در این زمینه توسعه یابد و واگن لوکس ویژه گردشگری خریداری شود می‌توانیم زمینه گردشگری داخلی با قطار را فراهم کنیم. چراکه مطمئن هستم مردم ما اگر واگن‌های مناسب برای سفر با قطار وجود داشته باشد و نیاز به هزینه کردن برای هتل هم نداشته باشند ترجیج می‌دهند با تورهای گردشگری قطار سفر کنند تا هم هزینه کمتری بدهند و هم از حمل‌ونقل آسان برخوردار شوند.
یعنی نبود امکانات باعث شده است که درحال حاضر تورهای گردشگری با قطار شکل بگیرد؟
به‌هرحال باید سرمایه‌گذاری در این زمینه انجام شود تا واگن‌های لوکس و ویژه گردشگری خریداری و وارد کشور شوند. به نظر می‌رسد این مقوله برای صنعت گردشگری کشور بسیار سودده باشد. لذا اگر هر سرمایه‌گذاری از این امر استقبال کند و خواهان ورود این‌گونه واگن‌ها در داخل کشور باشد راه‌آهن نیز همکاری‌های لازم را انجام خواهد داد. باتوجه به اینکه کشور ما جاذبه‌های سرمایه‌گذاری بالایی دارد و هر چهارفصل را داراست می‌توان انواع و اقسام تورهای گردشگری داخلی را با قطار در نظر گرفت. به نظرم اگر سرمایه‌گذاران نگاه ویژه به بخش ریلی داشته باشند و در این عرصه گام بردارند قطعاً با استقبال مردم و گردشگران داخلی مواجه می‌شوند.
ورود سرمایه‌گذاران و خرید این‌گونه واگن‌ها تا چه میزان سرمایه نیاز دارد؟ آیا تکنولوژی واگن‌های لوکس و پیشرفته با ریل‌های کشورمان تناسب دارد؟ با توجه به اینکه در تحریم به سر می‌بریم آیا برای خرید این واگن‌ها محدودیت وجود دارد؟
در زمینه تناسب واگن‌های گردشگری با خطوط ریلی ایران مشکلی نداریم چراکه وقتی قطار اروپایی وارد کشور شده است قطعاً همخوانی لازم وجود دارد. اما اینکه این واگن‌ها با چه تکنولوژی تهیه می‌شوند این دیگر بستگی به سرمایه‌گذارانی دارد که قصد دارند واگن‌های مربوطه را خریداری کنند. طبعاً اگر این قطارها از کشورهای اروپایی چون آلمان و اسپانیا خریداری شوند ریل‌های ما نیز تناسب بیشتری دارند. خوشبختانه در زمینه ریلی تحریم‌ها چندان مشکل‌ساز نیستند. از طرفی خرید واگن جزو تحریم‌ها نیست.
می‌توانیم بهترین واگن‌ها را از اروپا خریداری کنیم. البته همان طور که گفتم این مساله نیاز به استقبال سرمایه‌گذاران دارد. البته در برنامه داریم از ویژگی‌های واگن‌های داخلی نیز استفاده کنیم تا بتوانیم حداقل تا زمانی‌که سرمایه‌گذاران را به سمت حمل‌ونقل ریلی جذب کنیم گردشگری داخلی با قطار رونق یابد.
به‌رغم اینکه ما قطار سبز و سیمرغ داریم اما این قطارهای چهار تخته با ارائه سرویس‌های ویژه همانند سرویس‌های اروپایی بسیار فاصله دارند آن‌وقت چگونه این برنامه قابل‌اجراست؟
در این راستا برنامه ویژه داریم تا شرکت‌هایی که واگن‌های چهار تخته دارند کیفیت سرویس‌دهی خود را افزایش دهند و به تمامی امکانات برای انجام سفرهای گردشگری مجهز شوند. اگر این کار انجام شود می‌توانیم در قالب قطارهای ویژه یا پنج ستاره آنها را از شمول نرخ‌گذاری خارج کنیم تا عرضه و تقاضا قیمت این بلیت‌ها را تعیین کند. در این صورت هرچقدر مردم از این‌گونه قطارها برای انجام سفرهای گردشگری خود استقبال کنند این شرکت‌ها نیز می‌توانند کیفیت سرویس‌های خود را ارتقا دهند. با این حال اگر بخش سرمایه‌گذاری در این زمینه ورود کند می‌توانیم با خرید واگن‌های ویژه و مخصوص گردشگری به توسعه گردشگری با قطار سرعت بیشتری بدهیم.
شما اشاره کردید که راه‌آهن از سرمایه‌گذاران برای خرید واگن‌های ویژه گردشگری یا پنج ستاره استقبال خواهد کرد. این حمایت‌ها چگونه است؟
دولت تا جایی که امکان داشته باشد حمایت‌های لازم را انجام خواهد داد. قطعاً در خرید خارجی سعی خواهیم کرد تسهیلات لازم را در اختیار سرمایه‌گذاران بگذاریم. حتی کمک خواهیم کرد تا این سرمایه‌گذاران بتوانند وام دریافت کنند تا خرید خارجی انجام دهند. حتی در زمینه خدماتی که راه‌آهن ارائه می‌دهد مانند حق دسترسی و عوارض ایستگاهی سعی می‌کنیم تخفیفاتی ارائه دهیم. به‌هرحال اگر این سرمایه‌گذاران در حوزه گردشگری واگن متناسبی را خریداری کنند که در حال حاضر قیمت این‌گونه واگن‌ها بالغ بر چهار میلیارد تومان است بسیار بهتر از سرمایه‌گذاری برای ساخت هتل است. چراکه سرمایه‌گذاری در این زمینه بازده اقتصادی بالایی دارد و هم مساله هتل را برای گردشگران حل می‌کند و هم دیگر دغدغه حمل‌ونقل نخواهند داشت. درحال حاضر دنیا به سمتی رفته است که واگن‌های شش تا هفت ستاره آمده‌اند. وقتی تصاویر این واگن‌ها را مشاهده می‌کنیم آنقدر جذاب هستند که هر گردشگری را وسوسه می‌کند به هرشکلی با قطار سفر کند. آن‌وقت ما خودمان را از این‌گونه قطارها محروم کرده‌ایم درحالی‌که درآمدهای بالایی را نصیب صنعت گردشگری کشور می‌کند زیرا مردم ما علاقه‌مند به سفر هستند و
اگر در داخل کشور این امکانات فراهم باشد همانطور که تاکید کردم قطعاً با استقبال بالایی همراه خواهند شد.
یعنی باید به سمت آزادسازی قیمت بلیت قطار حرکت کنیم؟
توسعه گردشگری با قطار نیاز به آزادسازی قیمت‌ها ندارد. چون قیمت بلیت در داخل پکیج تور تعریف می‌شود. بنابراین این قطارها مشمول قیمت‌گذاری نمی‌شوند. پس هرقدر سرویس‌های باکیفیت در این تورها ارائه شود اقبال هم بیشتر می‌شود. اتفاقاً این امر به نفع مردم است چراکه هزینه قطار و هتل در مجموع حساب می‌شود و مقرون به‌صرفه‌تر برای مسافر است. چراکه هزینه تمام‌شده سفر نیز کمتر می‌شود. همانطور که تاکید کردم ما در این زمینه دنبال منافع نیستیم و حمایت‌های لازم را به عمل می‌آوریم. هراندازه خدمت به مسافران افزایش یابد راه‌آهن به اهداف خود در توسعه بخش ریلی نزدیک می‌شود. در تلاشیم تا پایان عمر دولت یازدهم به اهداف مربوطه نزدیک شویم تا با توسعه زیرساخت‌ها خدمات بیشتری را از این طریق به مردم ارائه دهیم.
اما در زمینه توسعه زیرساخت نیز با چالش مواجهیم، با توجه به نیاز انبوه در این بخش با این وجود زیرساخت‌های فعلی پاسخگو نیستند تا بتوانیم با تجهیز ناوگان به یکی از مقاصد گردشگری بین‌المللی در منطقه و حتی دنیا تبدیل شویم...
امیدواریم با توجه به برنامه‌هایی که در برنامه ششم در جهت توسعه بخش ریلی در نظر گرفته شده است با تحقق آنها تحول عظیمی در بخش زیرساخت رخ دهد. در این برنامه قرار است برقی کردن و دوخطه شدن خطوط در اولویت قرار گیرد. اگر این زمینه فراهم شود همزمان با تامین ناوگان متناسب نگرانی نداریم. قطعاً علاوه بر توسعه گردشگری داخلی با اقبال گردشگری خارجی نیز مواجه خواهیم شد. در این راستا نیز در جهت حمایت و توسعه صنعت گردشگری پرتال شرکت راه‌آهن ایران را ارتقا داده‌ایم.
این سایت دوزبانه بوده و حتی قرار است جاذبه‌های گردشگری در هر یک از ایستگاه‌های قطار در اقصی نقاط کشور را معرفی کنیم. گردشگران خارجی و داخلی نیز می‌توانند با مراجعه به این سایت از تمام جاذبه‌های گردشگری در اطراف ایستگاه‌ها در هر یک از شهرها آگاه شوند. حتی تمامی اطلاعات شبکه ریلی بر روی این پرتال قرار دارد و گردشگران می‌توانند در هر زمان با مراجعه به آن اطلاعات لازم را کسب کنند. در حقیقت راهنمای گردشگری کاملی است.
دیدگاه تان را بنویسید