چشم‌انداز بازار طلا و سکه در سال جاری در گفت‌وگو با احمد وفادار
سوق سرمایه طلایی به بازار مسکن
با توجه به نظرات کارشناسی وزارت راه و شهرسازی مبنی بر آینده رو به رشد بازار مسکن، پیش بینی می‌شود سرمایه‌ها به بازار مسکن سوق پیدا کند و خرید خانواده‌ها، به رفع نیاز در پی برگزاری مجالس و خریدهای خرد که جنبه زینتی و سرمایه‌ای برای افراد دارد، معطوف شود.
بازار طلا در سطح جهانی در چند سال اخیر روند گذشته خود را رها کرده و با توجه به شرایط روز وضعیت خاصی را انتخاب کرده و این در حالی است که اکثر پیش‌بینی‌ها رنگ و بوی واقعیت به خود نگرفته است که در مجموع چشم‌انداز بازار طلا را اندکی تار کرده است. بازار جهانی طلا درگیر مولفه‌های خاصی همچون میزان سرمایه‌گذاری بازار هند و چین، میزان سرمایه‌گذاری در بازارهای سهام، نرخ بهره بانکی در آمریکا و شاخص‌های اقتصادی در آمریکاست که در کنار این موارد ناآرامی‌های منطقه خاورمیانه و اروپا قیمت طلا در بازارهای جهانی را نیز دستخوش تغییر می‌کند. کارشناسان بر این باورند اگر فضای پرتنش و ناآرام منطقه خاورمیانه و اروپا روبه آرامش حرکت کند نرخ طلا در بازارهای جهانی روند نزولی به خود می‌گیرد. در کنار بازار خارجی قیمت و میزان سرمایه‌گذاری در بازار داخلی بسیار حائز اهمیت بوده و مولفه‌هایی همچون ارزش دلار، اونس جهانی و میزان عرضه و تقاضا بر قیمت نهایی طلا و سکه تاثیرگذار است. بنا بر شرایط اقتصادی کشور در سال 1390 و 1391 بازار طلا با جذابیت بسیار زیاد سرمایه‌گذاری روبه‌رو شد که با گذشت زمان و تحمل ضرر و زیان بسیار بر افراد، این
جذابیت از بین رفت و بازار طلا و سکه به حاشیه رانده شد، در حال حاضر بازار طلا و سکه تنها جذابیت نسبی برای دلالان و سفته‌گران داشته و افراد عادی تنها برای حفظ ارزش سرمایه خرد و رفع نیاز پا به بازار طلا و سکه می‌گذارند. احمد وفادار، رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران بر این عقیده است که ارزش طلا در سال جاری بیشترین تاثیر خود را از شرایط اقتصادی و سیاسی دریافت خواهد کرد که اگر تنش در سطح جهانی ادامه داشته باشد، ارزش هر اونس طلا به 1400 دلار خواهد رسید. از سوی دیگر وفادار بر این باور است که بازار طلا و سکه دیگر در سبد خانوار جایی ندارد و سرمایه‌گذاری‌ها در سال جاری در بازار مسکن خواهد بود.
با توجه به اینکه در چند وقت گذشته اتفاقات مختلفی در سطح داخلی و بین‌المللی رخ داده است و در برخی از مقاطع پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته جامه عمل نپوشید است، چه چشم‌اندازی برای بازار طلا در سال جدید متصور هستید؟
نوسانات بازار طلا که تقریباً در دو ماه گذشته رخ داده نشات گرفته از مسائل خاورمیانه بوده و در مجموع درگیری و تنش‌های بین‌المللی بر نوسانات بازار طلا تاثیرگذار است.
اتفاقات رخ داده در کشورهای اروپایی نرخ اونس طلا را در بازارهای بورس اروپا در حالی افزایش داد که ارزش اونس طلا در بازار بورس آمریکا ثابت ماند، این افزایش در حال حاضر ارزش خود را کاهش داده اما همچنان با ارزش چند ماه گذشته که نرخ منطقی طلا بود، فاصله دارد.
درباره قیمت طلا در بازار داخلی باید گفت قیمت ارز به ویژه دلار تاثیر بسزایی بر نرخ طلا دارد، با روی کار آمدن دولت یازدهم نرخ دلار روند کاهشی به خود گرفت که در چند ماه گذشته تا حدودی روند صعودی بر نرخ دلار و انواع ارز حاکم شده است و این موضوع در پی افزایش تقاضا برای خرید دلار بوده است. لازم به ذکر است که نرخ ارز آزاد در تعیین نرخ طلای داخلی تاثیرگذار است.
حال اگر بخواهیم یک چشم‌انداز از سال جاری بیان شود باید تاکید شود که نمی‌توان درباره چشم‌انداز سال 1395 پیش‌بینی ارائه کرد، زیرا مولفه‌های متفاوتی روند بازار طلای جهانی و داخلی را تعیین می‌کنند که در صورت تغییر هر کدام از این مولفه‌ها شرایط بازار طلا تغییر می‌کند.
اما اگر در سال جاری صلح و آرامش بیشتری در منطقه خاورمیانه وجود داشته باشد، بازار طلا با کاهش قیمت روبه‌رو خواهد شد که در صورت اتفاقات قهری و عدم آرامش در جهان قیمت طلا با روند افزایشی روبه‌رو خواهد شد.
اگر پیش‌فرض بر آن باشد که شرایط آرام و صلح در منطقه خاورمیانه نباشد پیش‌بینی می‌شود قیمت اونس جهانی تا چه محدوده‌ای رشد داشته باشد؟
اگر حجم درگیری‌ها افزایش یابد امکان دارد اونس جهانی به ارزش 1400 دلار بسیار نزدیک شود و در شرایط آرامش ارزش این فلز گرانبها در بازارهای جهانی به حدود 1100 دلار کاهش خواهد یافت.
بازارهای مالی همچون بازار جهانی طلا از مولفه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تاثیرپذیر هستند، حال با وجود این به نظر شما چه عواملی می‌توانند تاثیر بیشتری در سال 1395 بر بازار طلای جهانی داشته باشند؟
بیشترین تاثیر بر بازار جهانی طلا را عوامل اقتصادی و سیاسی دارند، تجربه نشان داده است زمانی که شاخص‌های اقتصادی همچون نرخ بیکاری در آمریکا کاهش پیدا می‌کند ارزش طلا روند نزولی به خود می‌گیرد، همچنین مسائل سیاسی که تنش‌هایی را در سطح بین‌المللی ایجاد کند روند بازار طلا را دستخوش تغییر می‌کند.
در سال‌های اخیر بازار طلا نشان داده است قیمت نفت و حجم خرید طلا توسط دو کشور هند و چین تاثیر بسزایی بر این بازار دارد، آیا برای سال 1395 این دو عامل می‌تواند تاثیر خاصی بر بازار جهانی طلا داشته باشد؟
از دید فعالان صنفی خوشبختانه در یک سال اخیر وضعیت چین به گونه‌ای رقم خورد که خرید طلا نداشتند و این موضوع ثبات نسبی را برای بازار طلا به ارمغان آورد و در کنار آن کشور هند نیز حجم خرید خود را به شدت کاهش داد و در چین و هند حجم خرید به میزان سال گذشته نبود و در مجموع اگر وضعیت اقتصادی چین و هند به روزهای گذشته خود بازگردد سرمایه‌گذاری بر فلز طلا از سوی این کشور افزایش خواهد یافت که قیمت فلز طلا افزایش می‌یابد، در سال 2014 و 2015 که رشد آنچنانی برای اقتصاد چین و هند به ثبت نرسیده است نرخ ارزش طلا در بازارهای جهانی نیز آنچنان قابل توجه نبوده است.
چه عواملی در سال 1395 می‌توانند بر بازار طلای داخلی تاثیرگذار باشد؟
بازار داخلی طلا بستگی بسیاری به وضعیت ارز به ویژه دلار دارد، اگر به دنبال کنترل قیمت و بازار طلا در کشور هستیم باید دولت به کمک بانک مرکزی فاصله نرخ دلار آزاد و مبادلاتی را به حداقل برساند، این موضوع در حالی بیان می‌شود که با تغییر شرایط سیاسی ارزش دلار دستخوش تغییر می‌شود که تغییر نرخ ارز به ویژه دلار اکثر مولفه‌های اقتصادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در ایران تمام نگاه‌ها به نرخ ارز به ویژه دلار است، از این‌رو باید بازار و نرخ دلار کنترل شود تا دلال‌بازی و سفته‌بازی در این بازار وجود نداشته باشد، اگر بازار درگیر دلال‌بازی باشد، نرخ‌ها دچار جهش‌های یکباره و شدید خواهند شد.
در کنار تمام این مسائل اقتصادی و سیاسی، موضوع نرخ سود بانکی تاثیر بسزایی بر زندگی خانوار و اقتصاد کلان دارد و این موضوع به دلیل آن است که شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای بوده که بهترین حاشیه سود ممکن را سپرده‌های بانکی تامین می‌کند، در سال گذشته در دو مقطع و هر بار دو درصد نرخ سود بانکی کاهش یافته است، آیا امکان دارد کاهش نرخ سود بانکی و به طور کلی نرخ سود بانکی بر بازار طلا تاثیرگذار باشد؟
کاهش نرخ سود بانکی در اسفندماه سال گذشته سرمایه‌های خرد و سپرده‌های بانکی را به سمت بازار طلا و ارز سوق نداد که این موضوع تا حدودی جای خوشحالی دارد. باید تاکید شود که کاهش نرخ سود بانکی به میزان دو درصد و تعیین نرخ سود بانکی در محدوده 18 درصد برای جذاب شدن سرمایه‌گذاری در دیگر بازارها همچنان زیاد است.
با توجه به شرایط اقتصادی کشور و نرخ سود بانکی بهترین سوددهی از بانک‌ها دریافت می‌شود و با توجه به کاهش نرخ سود به این میزان پیش‌بینی می‌شود سرمایه‌های سپرده‌شده در بانک‌ها تنها به سمت بازار مسکن سوق پیدا کند و بازار طلا و سکه به واسطه تجربه ناخوشایند گذشته مردم آنچنان سودی از کاهش نرخ سود بانکی نخواهد داشت. از زمان کاهش نرخ سود بانکی در اسفندماه سال گذشته تا به امروز کسی در بازار طلا و سکه سرمایه‌گذاری نداشته و خریدها تنها در راستای رفع نیازها انجام شده است.
این نکته از آن سو بیان می‌شود که در سال‌های 1390 و 1391 به واسطه نوسانات شدید در نهایت اکثر افرادی که در بازار طلا و سکه سرمایه‌گذاری کرده بودند ضرر و زیان بسیاری را متحمل شدند.
اگر نرخ سود بیش از اینها کاهش یابد چه آینده‌ای برای بازار طلا و سکه در سال جاری متصور خواهید بود؟
اگر نرخ سود بانکی به محدوده 12 درصد کاهش یابد احتمال داده می‌شود سرمایه‌های سپرده‌شده در بانک در بازار طلا و سکه سرمایه‌گذاری شود، البته برخی از کارشناسان بر این باورند که به طور واقعی نرخ سود بانکی در سال 1395 کمتر از 15 درصد نخواهد بود.
لازم به ذکر است که در چند وقت آینده بورس طلا راه‌اندازی خواهد شد و این موضوع تاثیر بسزایی بر سرمایه‌گذاری بازار طلا و سکه خواهد داشت.
آیا بورس طلا رونقی در بازار داخلی طلا و سکه خواهد داشت؟
بورس طلا نیاز این بازار است و خوشبختانه با پیگیری‌های چندساله این مهم عملی خواهد شد، احتمال داده می‌شود در ابتدای امر کار تا حدودی کند و طولانی پیش برود اما در آینده بورس طلا مسیر خود را پیدا خواهد کرد.
با روی کار آمدن دولت یازدهم امید و تا حدودی رونق به بازارهای مالی آمد و پیش‌بینی می‌شود در سال 1395 نیز این امید و رونق نسبی وجود داشته باشد. این موارد در مجموع تا حدودی رشد بورس و استقبال سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی را به همراه داشته است. آیا این موارد در نهایت رونق بازار داخلی طلا را کاهش می‌دهد؟
در پاسخ به این سوال باید نگاهی به بورس طلا داشت، بورس طلا رونق بازار طلا را از بین نخواهد برد، اگر بورس طلا دایر شود به طور حتم سرمایه‌گذاران خارجی نیز به این بورس ورود می‌کنند و با خود سرمایه قابل قبولی به همراه دارند. طبق اطلاعات شخصی سرمایه‌گذاران حوزه خلیج فارس به دنبال سرمایه‌گذاری در بورس طلا هستند.
سرمایه‌گذاری در بازار سهام و در مجموع سرمایه‌گذاری در اقتصاد که نشانه‌ای از رونق در اقتصاد کشور است نشان از رونق بازار طلا در آینده نزدیک دارد، ضمن آنکه در صورتی که رونق در اقتصاد وجود داشته باشد ثبات نسبی در بازار ارز به ویژه دلار وجود دارد که در نهایت نوسان طلا را به همراه نخواهد داشت. روند یک سال اخیر بازار سهام و بورس تاییدی بر این ادعاست.
در شرایط فعلی، بازار طلا با رکود مواجه است و این موضوع به دلیل سیاست‌های اقتصادی در دولت‌های نهم و دهم است و امید می‌رود از دی‌ماه سال جاری سرمایه‌گذاری خارجی رنگ و بوی خاصی به خود بگیرد تا بازار و اقتصاد را دگرگون کند.
تمام اینها در حالی بیان می‌شود که طلا بارها پیش‌بینی‌ها را نقض کرده و راه خود را با توجه به شرایط روز انتخاب کرده است، با وجود این طلا در سال 1395 آیا روند یا نوسان خاصی را به ثبت خواهد رساند؟
پیش‌بینی می‌شود در سال جاری بازار طلا و سکه ثبات نسبی داشته باشد و نوسانات شدید را تجربه نخواهد کرد، از سوی دیگر با وجود برنامه‌ریزی‌های دولتمردان مبنی بر خروج اقتصاد از رکود امید در بازار طلا بیش از گذشته وجود خواهد داشت.
در چند سال اخیر به واسطه برخی از سیاست‌ها اکثر بازارها به ویژه بازار طلا در یک رکود نسبی قرار گرفته است، حال به نظر شما باید چه اقداماتی انجام شود تا رکود از بازار طلا خارج شود و رونق نسبی جای خود را در بازار طلا و سکه پیدا کند؟
وضعیت اقتصادی آنچنان مناسب نیست و دولتمردان به این موضوع تاکید دارند که این موضوع در اکثر صنوف وجود دارد، بازار طلا به حدی رسیده است که آخرین مسیر سرمایه‌گذاری یا خریدهای خانه‌داری بدل شده است و مصنوعات طلا و سکه دیگر جایگاهی در سبد خانوار ندارد.
دلایل متعددی برای رکود بازار طلا و سکه وجود دارد که از آنها می‌توان به کاهش قدرت خرید مردم و مالیات بر ارزش‌افزوده اشاره کرد.
در حال حاضر بر اصل طلا نیز مالیات بر ارزش‌افزوده محاسبه می‌شود، به طور مثال هر گرم طلا 105 هزار تومان ارزش دارد که از پنج هزار تا 20 هزار تومان اجرت ساخت برای آن در نظر گرفته می‌شود که در کنار حدود هفت درصد سود مغازه‌دار محاسبه می‌شود در نهایت یک گرم از مصنوعات طلا برای خریدار در حدود 140 هزار تا 145 هزار تومان هزینه به همراه دارد که خریداران آنچنان از این وضعیت راضی نیستند.
باید تاکید شود که طلا یک کالای سرمایه‌ای بوده و همچون میز و صندلی که کالای مصرفی هستند نباید با آن برخورد کرد، از این‌رو محاسبه مالیات بر ارزش‌افزوده بر اصل طلا صحیح نیست و تنها باید بر ارزش‌افزوده یا فعالیتی که بر طلا صورت می‌گیرد مالیات در نظر گرفت.
در مورد مالیات بر ارزش‌افزوده که تا سال گذشته به صورت آزمایشی اجرا شده است، مجلس آینده باید اصلاحات درست و منطقی داشته باشد تا بر اصل طلا مالیات بر ارزش‌افزوده محاسبه نشود.
تجربه نشان داده در پایان سال میلادی روند بازار بنابر عادت همیشگی خود یک روند ثابت را انتخاب می‌کند، اما این عادت همیشگی در پایان سال میلادی 2014 نقض شد و بازار بنابر شرایط روز وضعیت خاصی را برای خود انتخاب کرد، آیا در پایان سال میلادی جاری بازار عادت سال‌های گذشته خود را پیاده خواهد کرد یا بنابر شرایط روز واکنش نشان خواهد داد؟
وضعیت اقتصاد جهانی و کشورهای تاثیرگذار همچون هند و چین در روند حرکتی بازار جهانی طلا بسیار حائز اهمیت است، همان‌طور که گفته شد در دو سال اخیر روند روبه رشد اقتصاد چین و هند سرعت کمتری را تجربه کرد که این موضوع میزان سرمایه‌گذاری این دو کشور بر بازار طلا را دستخوش تغییر کرد، میزان سرمایه‌گذاری این دو کشور به دلیل آنکه جزو بزرگترین خریداران طلا هستند، بر ارزش طلا در بازار جهانی تاثیرگذار است.
از سوی دیگر در سال گذشته وضعیت بازارهای سهام و بورس به گونه‌ای رقم خورده است که سرمایه‌گذاران در سطح بین‌المللی علاقه آنچنانی برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا نداشته‌اند. در مجموع در راستای پاسخ به سوال شما مبنی بر تکیه بازار بر عادت‌های همیشگی یا نگاه بر وضعیت روز اقتصاد بین‌المللی باید گفت، بازار طلا و اقتصاد جهانی به سمت و سویی حرکت کرده‌اند که دیگر بنابر عادت کاری را انجام نمی‌دهند و کاملاً وضعیت بازارها بنابر شرایط روز پایه‌ریزی می‌شود.
در سال جاری پیش بینی شما از سبک خرید مردم در سطح جهانی و داخلی چیست؟
در سطح جهانی پیش‌بینی بر آن است که افراد سرمایه‌گذاری اصلی خود را در بازارهای سهام و بورس انجام دهند و این در حالی است که با افزایش نرخ بهره بانکی آمریکا برخی از سرمایه‌ها در بانک‌ها سپرده شوند. در حال حاضر بررسی ریسک سپرده بانکی و طلا نشان از آن دارد که جذابیت سپرده‌گذاری در بانک‌ها بیشتر از بازار طلا است.
در بازار داخلی نیز، با توجه به نظرات کارشناسی وزارت راه و شهرسازی مبنی بر آینده رو به رشد بازار مسکن، پیش بینی می‌شود سرمایه‌ها به بازار مسکن سوق پیدا کند و خرید خانواده‌ها، به رفع نیاز در پی برگزاری مجالس و خریدهای خرد که جنبه زینتی و سرمایه‌ای برای افراد دارد، معطوف شود.
در سال‌های گذشته سرمایه‌های خرد در بازار طلا و سکه سرمایه‌گذاری شده و در زمان خرید مسکن سرمایه‌های طلایی به پول نقد تبدیل می‌شدند، با این تفاسیر آیا این روند ادامه خواهد داشت؟
در سال‌های گذشته افراد سرمایه‌های خرد خود را به خرید مصنوعات طلا اختصاص می‌دادند که با گذشت زمان سرمایه‌های خرد به حجم بسیار زیادی طلا بدل می‌شد که در صورت نیاز به سرمایه به پول نقد بدل می‌شد این رویه در زمانی رخ می‌داد که خانواده‌ها برای خرید خودرو، مغازه و خانه نیاز به سرمایه قابل توجهی داشتند.
لازم به ذکر است که اینچنین رویه زمانی از سوی خانواده‌ها صورت می‌گرفت که قیمت طلا با سرمایه‌های خرد افراد همخوانی داشت و هزینه خانواده‌ها آنچنان بالا نبود.
در سال‌های گذشته در کنار هزینه پایین خانواده‌ها هزینه خرید مسکن در اقتصاد ایران هزینه سرسام آوری نبود اما در شرایط فعلی قیمت خرید خانه با سرمایه‌های ذخیره شده خانواده‌ها همخوانی ندارد.
در کنار این موارد بار دیگر تاکید می‌شود شرایط بازار طلا و سکه در سال‌های 90 و 91 اعتماد را از میان مردم ربوده است، با تمام این تفاسیر با وجود آنکه سرمایه‌گذاری در بازار طلا کاهش یافته است همچنان سرمایه‌های خرد به بازار طلا وارد شده و در زمان مناسب برای خرید مسکن یا رفع دیگر نیازها سرمایه‌های طلایی به پول نقد تبدیل خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید