نوبت غرب است

در سال 2014 ایالات متحده (بر اساس نرخ ارز بازار جهانی) بیش از چین و ژاپن بیش از هند، باعث رشد اقتصادی جهان خواهد شد. بله، چین و هند سریع‌تر از همتایان ثروتمند خود رشد خواهند کرد اما کشورهای پیشتاز بازارهای نوظهور، دیگر همانند قبل نیستند. در حالی که غرب، سرزنده به نظر می‌رسد و در یک وضعیت نادر در سال‌های اخیر، تولید در هر سه منطقه مهم آن یعنی ژاپن، اروپا و ایالات متحده به صورت همزمان در حال افزایش است.
اقتصاد ایالات متحده طی دو سال گذشته 3/4 میلیون شغل ایجاد کرده و پیش‌بینی می‌شود بیش از دو میلیون فرصت اشتغال دیگر نیز طی سال 2014 به اقتصاد این کشور افزوده شود. گاز شیل ارزان، قیمت انرژی را کاهش داده و باعث رقابتی‌تر شدن کالاهای تولید این کشور در بازارهای جهانی شده است. فدرال‌رزرو آمریکا که در پنج سال گذشته به طور دائم اقدام به چاپ پول کرده است، در سال 2014 سرعت انتشار اسکناس جدید را کاهش خواهد داد. این موضوع نرخ بهره این کشور و همچنین ارزش دلار را افزایش خواهد داد و سرمایه‌های سرگردان را دوباره جذب این کشور خواهد کرد. در اروپای بحران‌زده، کسری بودجه دولت‌ها به نصف کاهش پیدا کرده است. بهره‌وری در حال افزایش، قیمت واحد نیروی کار در حال کاهش و کسری بی‌سابقه حساب جاری کشورهای ایتالیا و اسپانیا و پرتغال، در حال پایان یافتن است. بریتانیا دوباره در مسیر رشد قرار گرفته و ژاپن از «آبه نومیکس» حمایت و آن را تشویق می‌کند. این برنامه اقتصادی با ریسک بالا، نام خود را از نخست‌وزیر محبوب این کشور «شینزو آبه» وام گرفته است.
هیچ کدام از این کشورهای ثروتمند، در سال 2014 رشد سریعی نخواهند داشت. ایالات متحده در بهترین حالت با نرخ سه درصد رشد خواهد کرد، رشد ژاپن 2درصد و کشورهای حوزه یورو، 2/1 درصد خواهد بود. اکثر اقتصادهای نوظهور وضعیت بهتری خواهند داشت اما شکاف در حال کاهش است. با کاهش جریان پول نقد از طرف فدرال‌رزرو، نقدینگی از بسیاری از کشورهای در حال توسعه خارج خواهد شد و ضعفی را که تحت‌الشعاع دوران خوب اقتصاد این کشورها قرار داشته و نادیده گرفته شده بود، در معرض نمایش قرار خواهد داد. وضعیت زیرساخت‌های هند همچنان بسیار نامناسب است، برزیل سرمایه کافی ندارد و کسری حساب جاری ترکیه مجدداً در حال افزایش است. حجم بانک‌های چینی افزایش یافته است اما این افزایش به دلیل وام‌هایی است که شرکت‌های دریافت‌کننده، در شرایط فعلی، بازپرداخت آن را بسیار سخت می‌یابند. این وضعیتی است که ژاپن در دهه 1990 و ایالات متحده در دهه 2000 میلادی با آن روبه‌رو بود. همچنین سیستم بانکداری «سایه» چین، تریلیون‌ها یوان را بین سرمایه‌گذاران و قرض‌گیرندگان مبادله کرده است آن هم با روش‌های مخاطره‌آمیزی که قابل مشاهده و ردیابی نیست.
در سال 2014، بانک مرکزی آمریکا و رئیس جدید آن جانت یلن، مرکز توجهات خواهند بود. چاپ پول فقط در صورت بهبود اقتصاد متوقف خواهد شد اما کاهش میزان چاپ پول و به دنبال آن افزایش نرخ بهره، می‌تواند روند بهبود را به مخاطره بیفکند. فرار از این دام، نیاز به عملکرد استادانه‌ای دارد. یعنی کاهش بسیار تدریجی مشوق‌های مالی در کنار اطلاع‌رسانی به موقع، واقعی و واضح به بازار در مورد این طرح. اگر فدرال‌رزرو همانند سال 2013 در مورد ابعاد طرح شایعه‌سازی کند و یا اخبار متناقضی را منتشر کند، چشم‌انداز وضعیت چندان روشن و مطمئن نخواهد بود. اما در هر حال رشد اقتصادی ایالات متحده در سال 2014 شتاب بیشتری خواهد داشت مشروط بر اینکه نرخ بهره بلندمدت (نرخی که اثر شدیدی بر وام‌های رهنی و وام‌های اشخاص خواهد داشت) تغییر شدید و غیرعادی نداشته باشد. وام‌ها در ایالات متحده در حال بازپرداخت است، مخارج مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاری بنگاه‌ها نیز در حال افزایش است.
خوشبختانه حوزه یورو در سال 2014 رشد خواهد داشت، حتی اگر شکاف‌های ایجادشده در پایه و اساس این اتحادیه هنوز ترمیم نشده باشد. یک اتحادیه بانکی که وجود آن برای ثبات پول واحد مهم است، در بهترین حالت یک پروژه در حال پیشرفت باقی خواهد ماند و ریاضت اقتصادی نیز مانع می‌شود این اتحادیه، آن قدری که باید، رشد داشته باشد. کشورهای حاشیه‌ای اتحادیه که وضعیت اقتصادی نامناسبی هم دارند، به خصوص یونان، ممکن است آینده بلندمدتی برای ماندن در حوزه یورو نداشته باشند اما زمان رسیدگی به این موضوع، چند سال دیگر خواهد بود. فعلاً حوزه یورو از بحران خارج شده و اعتمادها به آن در حال افزایش است.
ژاپن، همچنان در حال لذت بردن از تجدید حیات اقتصاد خود است. کاهش قیمت‌ها برای بیش از 20 سال، مشکل اصلی اقتصاد این کشور بود. عملیات چاپ پول بانک مرکزی این کشور، باعث کاهش ارزش پول و در نتیجه افزایش قیمت‌ها (ترکیبی که همیشه به جز حالت تورم منفی که ژاپن با آن روبه‌رو بود، خطرناک محسوب می‌شود) در ژاپن مستعد این سیاست شد. مسلماً وضعیتی همانند رشد سریع دهه 1980 در بین گزینه‌های فعلی ژاپن نیست. جمعیت، نسبت به آن زمان کاهش یافته است و کشور همچنان دربند مقررات دست و پاگیر است. آبه، اگر می‌خواهد بهبود فعلی ادامه داشته باشد، باید اصلاحات ساختاری را آغاز کند اما وی برای انجام این کار بسیار مردد به نظر می‌رسد. همچنین در سال 2014، ژاپن با هدف کاهش کسری بودجه خود، مالیات‌ها را افزایش خواهد داد که می‌تواند باعث کاهش مخارج مصرف‌کنندگان شود.

مشکلات نوظهور
چین، گزینه غیرقابل پیش‌بینی جهان است. رهبر جدید این کشور که در سال 2013 زمام امور را به دست گرفت، پذیرفته که دوران رشد اقتصادی 10درصدی این کشور گذشته است؛ و نرخ رشد این کشور در سال 2014 بیش از هفت درصد در سال نخواهد بود که نرخ رشد مناسبی برای کشوری با اقتصاد 10 تریلیون دلاری و سطح درآمد متوسط محسوب می‌شود. بخش اعظم آن به این دلیل است که رشد اخیر چین، واقعی نبود بلکه بیشتر به دلیل وام‌های ارزانی اتفاق افتاد که ظرفیت‌های تولیدی را در بخش‌هایی که به آن نیازی نبود افزایش داد. چین در سال 2014 با فروپاشی بانکی روبه‌رو نخواهد شد اما روند بازپرداخت وام‌ها، بسیار کند خواهد بود. وام‌های مشکل‌دار در بانک‌های هند نیز انباشته شده است. یک اتفاق عجیب سال 2014 تقویت شدن بانک‌های سابقاً ضعیف‌شده غرب است در حالی که در همان زمان بانک‌های اقتصادهای نوظهور، به تعقیب مشتریانی خواهند پرداخت که توانایی بازپرداخت وام‌های خود را ندارند. همان‌طور که نرخ رشد جهان به تدریج تغییر می‌کند، اکثر خبرهای خوب از غرب به گوش می‌رسد.