تاریخ انتشار:
قیمت نفت چه روندی را طی میکند؟
صعود، سقوط و دوباره صعود
در چند ماه آینده، به احتمال زیاد بینظمی بر صنعت انرژی جهان حاکم خواهد بود. انتظار داریم سرمایهگذاری در صنعت، چه سرمایهگذاریها در خود صنعت چه در مورد انرژیهای جایگزین، به دلیل فشار شدید بر تولیدکنندگان به شدت کاهش یابد. تصمیم اوپک در مورد عدم کاهش تولید، نقطه پایانی بر بیش از چهار سال ثبات قیمت در این بازار بود. به نظر میرسد حداقل به طور موقت، اوپک، نقش خود به عنوان تثبیتکننده قیمتها را به بازار تفویض کرده است.
در چند ماه آینده، به احتمال زیاد بینظمی بر صنعت انرژی جهان حاکم خواهد بود. انتظار داریم سرمایهگذاری در صنعت، چه سرمایهگذاریها در خود صنعت چه در مورد انرژیهای جایگزین، به دلیل فشار شدید بر تولیدکنندگان به شدت کاهش یابد. تصمیم اوپک در مورد عدم کاهش تولید، نقطه پایانی بر بیش از چهار سال ثبات قیمت در این بازار بود. به نظر میرسد حداقل به طور موقت، اوپک، نقش خود به عنوان تثبیتکننده قیمتها را به بازار تفویض کرده است.
در صنایعی مانند نفت که سرمایهگذاری سنگینی نیاز دارند و وقفههای سرمایهگذاری در آنها بالاست و ژئوپولتیک نقش مهمی در آنها ایفا میکند، فرض اینکه بازار تنها توسط قیمتها هدایت شود، چندان معقول به نظر نمیرسد.
150 سال گذشته با چرخههای پی در پی رکود و رونق در نفت همراه بوده است. در هر دوره رکود، سرمایهگذاری بلندمدتتر کاهش یافته و در نتیجه با افزایش تقاضا دوره رونق بعدی آغاز میشود. دوره فعلی هم حداقل ظاهراً فرقی با قبلیها ندارد: مازاد عرضه کوتاهمدت، به دلیل اینکه صنعت فوراً به وضعیت دهه 1990 و کاهش مزمن سرمایهگذاری برخواهد گشت، تبدیل به کسری عرضه میانمدت نفت خواهد شد.
البته ویژگی جدیدی نیز در این رکود اخیر وجود دارد. موضوع کلیدی در این میان نقش فراکینگها و نفت شیل ایالات متحده است. رونق نفت شیل آمریکا در زمانی رخ داد که قیمت نفت بشکهای 100 دلار بود و هنوز نمیدانیم که این صنعت نسبت به کاهش قیمتها چه واکنشی نشان خواهد داد.
تولید نفت شیل، بیشتر شبیه فرآیند یک تولید معمول کارخانهای است تا فرآیند سنتی استخراج نفت. تولید این نوع نفت به پول نقد احتیاج دارد و به سادگی میتوان آن را تعطیل یا دوباره راهاندازی کرد. نرخ کاهش تولید بسیار بالاست و حفاریهای فشردهای برای جبران کاهش تولید باید به طور مرتب انجام شود. تاکنون این صنعت توانسته کاهش تولید را از طریق حفاریهای بیشتر و بالا بردن بهرهوری مدیریت کند. البته این کار بسیار پرزحمتی است، هر چه تولید افزایش یابد، کار بیشتری لازم است تا بتوان آن میزان از تولید را ثابت و پایدار نگه داشت.
از لحاظ اقتصادی، نفت شیل با قیمت بیش از 100 دلار برای هر بشکه سودآور است و کار خواهد کرد. در ماههای پیشرو خواهیم فهمید با قیمت 70 دلار یا کمتر برای هر بشکه هم این وضعیت پایدار خواهد بود یا خیر. به دلیل حفاریهای مورد نیاز، پول نقدی که این نوع تولید نیاز دارد بسیار زیاد است.
با کاهش جریان پول نقد و سختتر شدن دریافت اعتبار، تولیدکنندگان نفت شیل به احتمال زیاد حفاریهای جدید را به تاخیر خواهند انداخت. در واقع، دادهها نشان میدهد تعداد درخواست مجوز حفاری در ایالات متحده در ماه نوامبر به شدت کاهش یافته است. انتظار میرود تعداد حفاریهای جدید طی دو ماه آینده نیز به شدت کاهش یابد و اگر همین قیمتهای پایین در سهماهه اول سال 2015 ادامه داشته باشد، رشد تولید نفت ایالات متحده متوقف خواهد شد.
انتظار میرود اضافه عرضه در بازار نفت طی سهماهه اول سال 2015 تصحیح شود. هرچند برقراری تعادل در نیمه دوم سال، با توجه به اینکه کاهش موقت قیمتها هم تقاضا و هم ذخایر استراتژیک چین را افزایش داده است، بسیار سختتر خواهد بود. علاوه بر این، در قیمتهای فعلی بسیاری از تولیدکنندگانی که عضو اوپک نبوده و هزینه تولید بالایی دارند، مجبور به توقف تولید میشوند تا از ورشکستگی جلوگیری کنند.
نوسانات قیمت نفت، موضوع جدیدی نیست. اما مهمترین مشکل برای اقتصاد جهان این است که صنعت نفت، این بار هم مثل دفعات قبل به این موضوع واکنش نشان دهد. اگر سرمایهگذاریهای غیراوپک، کاهش یابد به عنوان اولین نشانه از بروز مشکل، نیروی کار ماهر صنعت به شدت کاهش خواهد یافت و در نتیجه افزایش دوباره قیمتها، همان اثر شدیدی را بر اقتصاد جهان خواهد داشت که دفعات قبل داشت.
دیدگاه تان را بنویسید