تاریخ انتشار:
گفت‌وگو با سرپرست اداره خودرو اداره کل نظارت بر اجرای استاندارد
موتورهای ایرانی قطعات چینی دارند
پلیس راهور، اطلاعات دقیق تصادفات موتورها را در اختیار سازمان استاندارد بگذارد
حمیدرضا منفردی سرپرست اداره خودرو اداره کل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران معتقد است،
حمیدرضا منفردی سرپرست اداره خودرو اداره کل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران معتقد است، استانداردهای ایمنی تدوین‌شده برای موتورسیکلت‌ها تمامی موارد خطرساز را در‌بر می‌گیرد. او البته از پلیس راهور ناجا می‌خواهد، اطلاعات مربوط به تصادفات با موتورسیکلت را با جزییات در اختیار سازمان استاندارد بگذارند تا آنها بتوانند با اطلاعات کافی به رفع نقایص احتمالی بپردازند. منفردی سختگیرانه‌تر شدن استانداردهای ایمنی و آلایندگی را تایید می‌کند و می‌گوید به کارگیری این استانداردها بارها به خاطر تولیدکنندگان عقب افتاده و دیگر نمی‌توان آن را باز هم به تاخیر انداخت. مشروح گفت‌وگو با این مسوول سازمان ملی استاندارد را در ادامه می‌خوانید.
آقای منفرد سازمان ملی استاندارد ایران چه تمهیداتی را برای جلوگیری از تولید موتورسیکلت‌های آلاینده و غیر‌ایمن اندیشیده است؟
سازمان ملی استاندارد ایران برای جلوگیری از تولید موتورسیکلت‌های بی‌کیفیت اقدامات متعددی انجام داده که یکی از آنها تهیه استاندارد 16گانه برای تولید این کالاست. همچنین برخی قطعات موتورسیکلت مانند لنت، شمع، وایر و چراغ دارای استانداردهای جداگانه هستند. تولیدکنندگان این قطعات باید آنها را قبل از تحویل به موتورسیکلت‌سازان با این استانداردها تطبیق دهند. در مورد روند «اجرای فرآیند تطابق تولید» یا همان «سی‌اُ‌پی» نیز ما به طور جدی از دو سال پیش کار را شروع کرده‌ایم. نحوه کار نیز به این صورت است که شرکت‌های موتورسیکلت‌سازی که موظف به رعایت استانداردهای 16گانه هستند در فواصل زمانی مشخص مورد بازرسی شرکت‌های مورد تایید ما قرار می‌گیرند و به این ترتیب نمونه‌هایی از تولیدات آنها مجدداً مورد بررسی قرار می‌گیرد و چهار استاندارد از 16 استاندارد مجدداً تست می‌شود. اگر به هر دلیلی موتورسیکلت نمونه در «تست» رد شود از ادامه شماره‌گذاری آن مدل جلوگیری می‌شود.
آیا این بررسی و بازرسی درباره کلیه سازنده‌ها انجام می‌شود؟
بله، در مورد کلیه تولیدکنندگان در سراسر کشور انجام می‌شود. ادارات کل استان‌ها نیز این روند را در شهرستان‌های سراسر کشور دنبال می‌کنند. اگر نتایج بررسی مثبت یا منفی باشد این ادارات آن را به وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام می‌کنند و وزارتخانه نیز نتایج را به پلیس راهور ناجا ابلاغ می‌کند.
موتورهای کاربراتوری در بخش خودرو سال‌هاست که کنار گذاشته شده‌اند. آیا برای بخش موتورسیکلت این الزام وجود دارد؟
ما موتورسیکلت‌سازان را موظف به کنار گذاشتن سیستم کاربراتوری نکرده‌ایم اما الزامات و استانداردهای ما که ممکن است سال به سال سختگیرانه‌تر شود شاید آنها را به این سمت ببرد که انجین‌های خود را تغییر بدهند. وقتی ما مصرف سوخت را برای سال‌های 91 و 92 بر اساس معیارهای بالایی تعیین می‌کنیم یا برای کاهش آلایندگی سختگیری بیشتری می‌کنیم و استاندارد یورو3 و یورو4 را برای سال‌های آینده مشخص می‌کنیم این در حقیقت هشداری برای تولیدکننده است که انجین جدیدتری به کار ببرد و اگر انجین کاربراتوری جوابگوی این استانداردها نیست سراغ انجین انژکتوری برود. کاربراتور تا حدی قابل ارتقاست اما از یک زمانی به بعد استانداردهای یورو3 و یورو4 با انجین کاربراتوری پاس نمی‌شود. در مبحث آلایندگی برای کاهش آلودگی استاندارد یورو3 را در نظر گرفته‌ایم و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز برای کاستن از مصرف در موتورسیکلت به دنبال استانداردهای جدید است. تولیدکنندگان یا باید برای رسیدن به این استانداردها انجین به کار رفته در موتورسیکلت‌ها را ارتقا دهند (با افزودن قطعات جدید) یا انجین را عوض کنند و به سراغ انجین‌های انژکتوری بروند.
آیا تولیدکنندگان این توان را دارند که به استانداردهای مورد نظر شما برسند؟ آیا ممکن نیست بخش بزرگی از آنها با کاهش شدید تولید مواجه شوند؟ آنها می‌گویند تولید موتور انژکتوری هزینه‌های آنها را به شدت افزایش می‌دهد.
بخشی از آنها این توان را دارند. البته ما از مشکلات تولیدکنندگان ایرانی آگاه هستیم اما واقعیت این است که 90 درصد قطعات موتورسیکلت‌سازی ایران وارداتی است و چینی‌ها این قطعات را برای کشور خود و یا کشورهایی ساخته‌اند که قرار نیست استانداردهای یورو3 و یا استانداردهای سختگیرانه را رعایت کنند. همچنین برای آنها به صرفه نیست که بخواهند فقط برای بازار ایران چیزی را تولید کنند یا اگر بخواهند صرفاً انجینی را برای ایران تولید کنند حتماً آن را به قیمت دو برابر قبل می‌فروشند.
آیا سازمان‌های استاندارد، محیط زیست و بهینه‌سازی مصرف سوخت به این اندیشیده‌اند که ارتقای کیفی محصولات، قیمت‌ها را افزایش چشمگیری می‌دهد؟
بله، ممکن است ارتقای کاهش آلایندگی یا مصرف، قیمت یک موتورسیکلت را دو برابر کند و آن محصول بازار خود را از دست بدهد. سازمان استاندارد به دنبال آن است که کلیه جوانب را در نظر بگیرد. ما نمی‌خواهیم عمده تولیدکنندگان متضرر شوند اما کاهش آلایندگی، افزایش ایمنی و کاهش مصرف سوخت باید بالاخره انجام شود.
آیا این نکته را قبول دارید که بین قیمت موتورسیکلت و ایمنی آن یک رابطه وجود دارد به این معنا که هر چه موتور گران‌تر باشد ایمنی و عمر قطعات آن نیز بالاتر است؟
تا حدی می‌توان این نکته را پذیرفت اما نباید فراموش کرد که گاهی گرانی یک موتور به دلیل تزیینات، آپشن‌ها و یا موارد بی‌ارتباط با ایمنی است. این موارد حتی جزو استانداردهای اجباری نیز نیستند. البته در برخی موارد موتورهای گران‌تر از قطعات محکم‌تر و باکیفیت‌تر استفاده می‌کنند اما به دلیل همین گران‌تر بودن مورد توجه بخش بزرگی از خریداران قرار نمی‌گیرند. ما در سازمان استاندارد به دنبال حداقل‌های استاندارد هستیم تا قیمت موتورسیکلت به شدت افزایش پیدا نکند و موتورهای با قیمت مناسب همین‌هایی هستند که کف استانداردها را باید رعایت کنند.
آیا هنوز هم موتورسیکلت معاینه فنی ندارد؟
متاسفانه هنوز معاینه فنی برای موتورسیکلت تعریف نشده، البته پاسخگوی این سوال باید پلیس باشد. در معاینه فنی خودرو نیز استاندارد نقشی ندارد ما استانداردهای معاینه فنی را تصویب کردیم (حتی برای خودروهای سنگین) اما برای موتورسیکلت این استانداردها تدوین و تصویب نشده که امیدواریم این کار در آینده انجام شود و قطعاً در دستور کار سازمان استاندارد قرار خواهد گرفت. ایجاد مراکز معاینه فنی موتور البته باید جدی گرفته شود و فرهنگ این کار نهادینه شود. من در مجموع فکر می‌کنم فرهنگ‌سازی چه در بخش موتور و چه در بخش خودرو برای بحث آلایندگی و ایمنی مهم‌تر از سایر قوانین و موارد است. باید رانندگان بدانند و پی ببرند که کاهش آلایندگی و بهبود ایمنی برای سلامتی خود آنهاست.
آقای منفرد سازمان ملی استاندارد ایران چه تمهیداتی را برای جلوگیری از تولید موتورسیکلت‌های آلاینده و غیر‌ایمن اندیشیده است؟
سازمان ملی استاندارد ایران برای جلوگیری از تولید موتورسیکلت‌های بی‌کیفیت اقدامات متعددی انجام داده که یکی از آنها تهیه استاندارد 16گانه برای تولید این کالاست. همچنین برخی قطعات موتورسیکلت مانند لنت، شمع، وایر و چراغ دارای استانداردهای جداگانه هستند. تولیدکنندگان این قطعات باید آنها را قبل از تحویل به موتورسیکلت‌سازان با این استانداردها تطبیق دهند. در مورد روند «اجرای فرآیند تطابق تولید» یا همان «سی‌اُ‌پی» نیز ما به طور جدی از دو سال پیش کار را شروع کرده‌ایم. نحوه کار نیز به این صورت است که شرکت‌های موتورسیکلت‌سازی که موظف به رعایت استانداردهای 16گانه هستند در فواصل زمانی مشخص مورد بازرسی شرکت‌های مورد تایید ما قرار می‌گیرند و به این ترتیب نمونه‌هایی از تولیدات آنها مجدداً مورد بررسی قرار می‌گیرد و چهار استاندارد از 16 استاندارد مجدداً تست می‌شود. اگر به هر دلیلی موتورسیکلت نمونه در «تست» رد شود از ادامه شماره‌گذاری آن مدل جلوگیری می‌شود.
آیا این بررسی و بازرسی درباره کلیه سازنده‌ها انجام می‌شود؟
بله، در مورد کلیه تولیدکنندگان در سراسر کشور انجام می‌شود. ادارات کل استان‌ها نیز این روند را در شهرستان‌های سراسر کشور دنبال می‌کنند. اگر نتایج بررسی مثبت یا منفی باشد این ادارات آن را به وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام می‌کنند و وزارتخانه نیز نتایج را به پلیس راهور ناجا ابلاغ می‌کند.
موتورهای کاربراتوری در بخش خودرو سال‌هاست که کنار گذاشته شده‌اند. آیا برای بخش موتورسیکلت این الزام وجود دارد؟
ما موتورسیکلت‌سازان را موظف به کنار گذاشتن سیستم کاربراتوری نکرده‌ایم اما الزامات و استانداردهای ما که ممکن است سال به سال سختگیرانه‌تر شود شاید آنها را به این سمت ببرد که انجین‌های خود را تغییر بدهند. وقتی ما مصرف سوخت را برای سال‌های 91 و 92 بر اساس معیارهای بالایی تعیین می‌کنیم یا برای کاهش آلایندگی سختگیری بیشتری می‌کنیم و استاندارد یورو3 و یورو4 را برای سال‌های آینده مشخص می‌کنیم این در حقیقت هشداری برای تولیدکننده است که انجین جدیدتری به کار ببرد و اگر انجین کاربراتوری جوابگوی این استانداردها نیست سراغ انجین انژکتوری برود. کاربراتور تا حدی قابل ارتقاست اما از یک زمانی به بعد استانداردهای یورو3 و یورو4 با انجین کاربراتوری پاس نمی‌شود. در مبحث آلایندگی برای کاهش آلودگی استاندارد یورو3 را در نظر گرفته‌ایم و سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز برای کاستن از مصرف در موتورسیکلت به دنبال استانداردهای جدید است. تولیدکنندگان یا باید برای رسیدن به این استانداردها انجین به کار رفته در موتورسیکلت‌ها را ارتقا دهند (با افزودن قطعات جدید) یا انجین را عوض کنند و به سراغ انجین‌های انژکتوری بروند.
آیا تولیدکنندگان این توان را دارند که به استانداردهای مورد نظر شما برسند؟ آیا ممکن نیست بخش بزرگی از آنها با کاهش شدید تولید مواجه شوند؟ آنها می‌گویند تولید موتور انژکتوری هزینه‌های آنها را به شدت افزایش می‌دهد.
بخشی از آنها این توان را دارند. البته ما از مشکلات تولیدکنندگان ایرانی آگاه هستیم اما واقعیت این است که 90 درصد قطعات موتورسیکلت‌سازی ایران وارداتی است و چینی‌ها این قطعات را برای کشور خود و یا کشورهایی ساخته‌اند که قرار نیست استانداردهای یورو3 و یا استانداردهای سختگیرانه را رعایت کنند. همچنین برای آنها به صرفه نیست که بخواهند فقط برای بازار ایران چیزی را تولید کنند یا اگر بخواهند صرفاً انجینی را برای ایران تولید کنند حتماً آن را به قیمت دو برابر قبل می‌فروشند.
آیا سازمان‌های استاندارد، محیط زیست و بهینه‌سازی مصرف سوخت به این اندیشیده‌اند که ارتقای کیفی محصولات، قیمت‌ها را افزایش چشمگیری می‌دهد؟
بله، ممکن است ارتقای کاهش آلایندگی یا مصرف، قیمت یک موتورسیکلت را دو برابر کند و آن محصول بازار خود را از دست بدهد. سازمان استاندارد به دنبال آن است که کلیه جوانب را در نظر بگیرد. ما نمی‌خواهیم عمده تولیدکنندگان متضرر شوند اما کاهش آلایندگی، افزایش ایمنی و کاهش مصرف سوخت باید بالاخره انجام شود.
آیا این نکته را قبول دارید که بین قیمت موتورسیکلت و ایمنی آن یک رابطه وجود دارد به این معنا که هر چه موتور گران‌تر باشد ایمنی و عمر قطعات آن نیز بالاتر است؟
تا حدی می‌توان این نکته را پذیرفت اما نباید فراموش کرد که گاهی گرانی یک موتور به دلیل تزیینات، آپشن‌ها و یا موارد بی‌ارتباط با ایمنی است. این موارد حتی جزو استانداردهای اجباری نیز نیستند. البته در برخی موارد موتورهای گران‌تر از قطعات محکم‌تر و باکیفیت‌تر استفاده می‌کنند اما به دلیل همین گران‌تر بودن مورد توجه بخش بزرگی از خریداران قرار نمی‌گیرند. ما در سازمان استاندارد به دنبال حداقل‌های استاندارد هستیم تا قیمت موتورسیکلت به شدت افزایش پیدا نکند و موتورهای با قیمت مناسب همین‌هایی هستند که کف استانداردها را باید رعایت کنند.
آیا هنوز هم موتورسیکلت معاینه فنی ندارد؟
متاسفانه هنوز معاینه فنی برای موتورسیکلت تعریف نشده، البته پاسخگوی این سوال باید پلیس باشد. در معاینه فنی خودرو نیز استاندارد نقشی ندارد ما استانداردهای معاینه فنی را تصویب کردیم (حتی برای خودروهای سنگین) اما برای موتورسیکلت این استانداردها تدوین و تصویب نشده که امیدواریم این کار در آینده انجام شود و قطعاً در دستور کار سازمان استاندارد قرار خواهد گرفت. ایجاد مراکز معاینه فنی موتور البته باید جدی گرفته شود و فرهنگ این کار نهادینه شود. من در مجموع فکر می‌کنم فرهنگ‌سازی چه در بخش موتور و چه در بخش خودرو برای بحث آلایندگی و ایمنی مهم‌تر از سایر قوانین و موارد است. باید رانندگان بدانند و پی ببرند که کاهش آلایندگی و بهبود ایمنی برای سلامتی خود آنهاست.
دیدگاه تان را بنویسید