تاریخ انتشار:
قیمت طلا کمتر از ۱۳۰۰ دلار می‌شود
بازار بی‌رمق
سال خوب بازار طلا یا سال سخت
در روزهایی که قیمت طلا در بازار جهانی با سرعت زیادی کاهش یافته است، شمار زیادی از سرمایه‌گذاران در این بازار سوال می‌کنند که آیا این روند کاهشی ادامه‌دار خواهد بود و قیمت طلا تا چه سطحی کاهش می‌یابد. تحلیلگران بازار طلا بر این باور هستند که قیمت طلا در بازار جهانی در سال ۲۰۱۷ میلادی کاهش می‌یابد. برخی متوسط قیمت طلا در این سال را کمتر از هزار دلار می‌دانند و برخی در خوش‌بینانه‌ترین حالت متوسط قیمت هر اونس را ۱۳۰۰ دلار ارزیابی می‌کنند ولی بدون شک در صورتی که اتفاق غیر‌منتظره‌ای در اقتصاد دنیا و بازار جهانی رخ ندهد، انتظار رسیدن قیمت هر اونس طلا به مرز ۱۸۰۰ دلار و ۲۰۰۰ دلار در سال ۲۰۱۷ میلادی انتظاری غیر‌واقعی و نادرست خواهد بود.
به‌طور کلی می‌توان گفت بازار طلا در سال ۲۰۱۷ میلادی بازار پر‌رونقی نخواهد بود زیرا در هفته‌های اخیر قیمت طلا بیشترین کاهش را از سال ۲۰۱۳ میلادی تاکنون تجربه کرده است. در هفته آخر ماه نوامبر سال ۲۰۱۶ میلادی قیمت طلا در بازار جهانی پنج درصد، قیمت نقره ۱۵ درصد و قیمت فلزات گران‌بها در بازار بالغ بر ۱۵ درصد تنزل یافته است. به علاوه معدنکاران طلا و نقره هم خبر از تغییراتی در بازار داده‌اند که این تغییرات هم تضمین‌کننده تداوم روند کاهشی قیمت طلا خواهد بود. آنها کاهش سودآوری خود در ماه نوامبر را بالغ بر ۱۵ درصد عنوان کرده‌اند ولی هنوز در مورد کاهش تولید به دلیل افت سودآوری صحبت نکرده‌اند.
بازار مرتبط با ترس
در حالت کلی می‌توان گفت چالش اصلی ما برای شناخت بازار طلا این است که این بازار دو روی کاملاً متمایز دارد. از یک طرف طلا یک دارایی ارزشمند است که در طول زمان ارزش آن زیاد می‌شود یا به تعبیر اقتصاددانان می‌توان از طلا به عنوان یک دارایی تورمی یاد کرد که در صورت افزایش انتظارات تورمی، ارزش طلا در بازار جهانی هم بیشتر می‌شود. از طرف دیگر طلا را می‌توان یک دارایی مرتبط با سطح ترس و استرس موجود در جامعه دانست. زیرا ارزش این دارایی زمانی که سطح ترس در جامعه بیشتر می‌شود افزایش می‌یابد و بازارهای موازی بازار طلا هم تحت تاثیر قرار می‌گیرند. در تشریح رابطه بین ترس و قیمت طلا می‌توان گفت هر زمان که فشار و استرس در جامعه افزایش یابد و این استرس به دلیل نا‌امنی و نگرانی در مورد شرایط اقتصادی و سیاسی و امنیتی باشد، مردم به دنبال راهی برای حفظ دارایی‌های خود خواهند بود و بهترین راه هم تبدیل کردن دارایی‌ها به کالایی است که نه‌تنها در کشور خود بلکه در تمامی دنیا ارزشمند باشد و ارزش آن در طول زمان نه شامل استهلاک شود و نه تغییرات اقتصادی داخلی روی ارزش آن اثر منفی بگذارد. در این زمان بازار طلا رونق می‌گیرد و قیمت طلا در
بازار جهانی رشد می‌کند اما زمانی که اوضاع آرام است و اقتصاد وضعیتی ایمن دارد دلیلی برای نگرانی در مورد ارزش پول داخلی کشور وجود ندارد و تبدیل آن به طلا هم اصلاً در دستور کار نیست. بنابراین قیمت رشد نمی‌کند و بازار در شرایط عادی و سالم قرار خواهد داشت.
ترس بازار در سال ۲۰۱۶
با توجه به این مساله می‌توان بازار طلا در سال ۲۰۱۶ میلادی را تشریح کرد. در نیمه اول سال ۲۰۱۶ میلادی ترس در بازار طلا غالب بود و همین مساله سبب شد تا قیمت رشد کند. اگرچه در دوره‌هایی از زمان اثر‌گذاری ترس روی بازار کاهش یافت و به دنبال آن رشد قیمت طلا هم متوقف شد. با وجود اینکه در این سال فشارهای تورمی و مسائل اقتصادی بسیار اثر‌گذار بودند ولی اصلی‌ترین عامل اثر‌گذار روی بازار طلا در سال ۲۰۱۶ میلادی را می‌توان ترس دانست. اما ترس از چه چیزی بود و چرا این ترس از بین رفت؟
بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند که ترس از آغاز بحرانی دیگر در اقتصاد دنیا عامل اصلی افزایش قیمت طلا بود. از طرف دیگر مسائل اقتصادی آمریکا و انتخابات این کشور و بی‌ثباتی در سیاستگذاری‌های اقتصادی در این کشور که اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین اقتصاد دنیاست عامل ایجاد این ترس و افزایش قیمت در نیمه اول سال بود. اگرچه عامل آمریکا در نیمه دوم هم باقی ماند و هنوز هم با انتخاب ترامپ ادامه دارد ولی عوامل دیگری که روی قیمت طلا اثر گذاشته بودند از بین رفتند.
تغییرات قیمت نفت و اثرات منفی روی اقتصادهای نفت‌خیز در این سال سبب شد تا بازار طلا شاهد افزایش ارزش باشد ولی این رشد قیمت طلا موقتی بود و گذر زمان نشان داد اقتصاد دنیا در مسیر بازسازی است. اگرچه نمی‌توان در سال جاری و سال آینده میلادی رشد معنا‌دار اقتصادی را تجربه کرد ولی اقتصاد در مسیر رونق قرار دارد. از طرف دیگر ترس از افزایش قیمت نفت در سال ۲۰۱۷ میلادی و تاثیر منفی آن روی اقتصادهای صنعتی هم از بین رفت. آمارها هم از مثبت بودن روند رشد اقتصادی در آمریکا و اروپا خبر داد و حتی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا هم سبب نشد تا اروپا شرایط بحرانی را تجربه کند. همه این مسائل باعث شد ترس از فضای اقتصادی دنیا رخت بر‌بندد. در نتیجه از نیمه دوم سال ۲۰۱۶ میلادی به تدریج قیمت طلا کاهش یافت و پیش‌بینی می‌شود این روند کاهشی در سال بعد هم ادامه داشته باشد.
بازار ین همسو با طلا
گفته می‌شود ین ژاپن شاخص شناسایی سطح ریسک است و از این نظر وضعیتی شبیه طلا دارد. دلیل چنین عملکردی در بازار ین را می‌توان در وضعیت اقتصادی ژاپن و میزان اثر‌گذاری آن دانست. ژاپن یکی از اقتصادهای بزرگ دنیاست و در آسیا هم جایگاه ویژه‌ای دارد. این کشور یکی از بزرگ‌ترین صادر‌کنندگان محصولات تکنولوژی و صنعتی در جهان است و همین مساله بستر را برای ارزشمند شدن ارزش پول این کشور و رونق بازار ین فراهم کرده است. ارزش ین می‌تواند تصویری از عملکرد اقتصادی ژاپن نشان دهد و افزایش و کاهش آن هم همسو با بازارهای پر‌رونقی از قبیل طلاست.
در هفته‌های اخیر ارزش ین در بازار جهانی به‌طور مستمر کاهش داشته است و این افت ارزش ین بعد از افزایش مداوم آن در سال ۲۰۱۵ میلادی و نیمه اول سال ۲۰۱۶ میلادی اتفاق افتاد. این همسویی تغییرات ارزش ین با تغییرات بازار طلا بار دیگر اثبات کرد که دو بازار هماهنگ عمل می‌کنند. مطالعات تاریخی هم تایید‌کننده این مساله هستند ولی هیچ‌گاه نرخ کاهش یا افزایش ارزش ین و ارزش طلا مشابه نبوده است و تنها از این دو بازار می‌توان جهت تغییر ارزش را شناسایی کرد.
کوین لایت یکی از تحلیلگران بازار ین می‌گوید: ارزش ین در بازار جهانی همسو با تغییرات ارزش طلا تغییر کرده است اگرچه نمی‌توان نرخ تغییرات ارزش ین را با طلا یکسان دانست. ولی بررسی هر دو نشان می‌دهد ما باید در انتظار افت قیمت طلا در بازار باشیم. افتی که می‌تواند نشان‌دهنده ثبات نسبی در بازار باشد و نوید آرامش اقتصادی دنیا را بدهد. اما باید در نظر داشت که ما انتظار نداریم قیمت طلا در بازار جهانی به کمتر از ۸۵۰ دلار -سطحی که در دهه ۱۹۸۰ میلادی بود - برسد یا برای دوره‌ای طولانی در این سطح باقی بماند ولی هم‌اکنون قیمت طلا در مسیر کاهشی است و انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷ میلادی به‌طور متوسط کمتر از ۱۰۰۰ دلار آمریکا باشد که این انتظار مثبت و سازنده‌ای است.
سناریوی دوم
در سناریوی دوم قیمت طلا در بازار جهانی ۱۳۰۰ دلار برآورد شده است. جونی تیویس تحلیلگر بازار طلا در بانک سوئیس بر این باور است که اقتصاد دنیا نمی‌تواند زمینه را برای کمتر شدن قیمت طلا فراهم کند زیرا هنوز طلا به عنوان یک منبع ارزشمند حفظ ثروت است. هنوز طلا برای سرمایه‌گذاری جذاب است و نگه داشتن طلا از نظر اقتصادی به صرفه است. وی در این مورد می‌گوید: بانک مرکزی اتحادیه اروپا در نظر دارد تا چهار ماه آینده خرید ماهانه ۸۰ میلیارد یورو اوراق قرضه دولتی اروپا را ادامه دهد و تاکنون زمان سر‌رسید این طرح انتهای مارس سال ۲۰۱۷ میلادی است. البته اگر در آن زمان هم اجرای این سیاست به نفع اقتصاد اروپا ارزیابی شود، اجرای آن ادامه پیدا می‌کند. از طرف دیگر ما ظرف چند ماه آینده شاهد برگزاری انتخابات در شمار زیادی از کشورهای مهم اروپایی از قیبل فرانسه و آلمان و هلند خواهیم بود که این انتخابات و نتایج آن تاثیر زیادی روی زندگی مردم و اقتصاد کشورها خواهد داشت. نتیجه آنها می‌تواند روی بازار طلا هم اثر بگذارد. اگر فردی مانند ترامپ در کشورهای اثر‌گذار اروپایی انتخاب شود و زمینه برای ایجاد اتحادی در زمینه مخالفت با تجارت آزاد، مخالفت
با مهاجرت و سیاست‌های خصمانه با کشورهای خاورمیانه در کشورهای صنعتی ایجاد شود، دیگر نمی‌توان انتظار داشت اقتصاد رشد کند یا فضای آرامی داشته باشد.
در این موقعیت قیمت طلا در بازار تحت تاثیر اضطرابی که در اقتصاد ایجاد می‌شود رشد می‌کند ولی با توجه به نتایجی که از انتخابات اتریش به‌دست آمد و مخالفت‌هایی که با سیاست‌های ترامپ از طرف فعالان اقتصادی و کارشناسان شده است، انتظار می‌رود شرایط آرامتر شود و افرادی در انتخابات در کشورهای اروپایی روی کار بیایند که دیدگاه‌های به‌روز‌تر و سازنده‌تری دارند. در نتیجه در سال ۲۰۱۷ میلادی فضا آرامتر خواهد بود ولی این آرامش به دلیل حضور ترامپ در کاخ سفید مانع از کمتر شدن قیمت طلا از مرز ۱۳۰۰ دلار می‌شود.
عاملی به نام ترامپ
از زمانی که دونالد ترامپ به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری در آمریکا انتخاب شد تا زمانی که توانست هیلاری کلینتون، سیاستمدار کارکشته آمریکایی را شکست دهد، دیدگاه‌های مختلفی از طرف او ارائه شده است. دیدگاه‌هایی که اغلب در تناقض با اصول اقتصادی تایید‌شده در آمریکا و دنیاست. در ابتدا شاید به این دیدگاه‌های نادرست و قدیمی به عنوان اصول غیر‌قابل اجرا و شعارهای انتخاباتی برای جلب آرای مخالفان سیاست‌های اقتصادی اوباما در آمریکا نگاه می‌شد ولی بعد از انتخابات به نظر می‌رسد این سرمایه‌دار آمریکایی که حال بالاترین مسند سیاسی دنیا را در اختیار دارد، به حرف‌هایش باور دارد و این باور می‌تواند بستر‌ساز تحولاتی منفی و بسیار مخرب در دنیا باشد.
انتخاب ترامپ بازار دنیا را وارد شوک کرد. شوکی که هم به دلیل دیدگاه‌های ضد‌تجاری او ایجاد شده است و هم به دلیل نا‌آشنا بودن او به دنیای سیاست و عدم آگاهی در مورد سیاست‌های اقتصادی که او در کشور اجرا می‌کند ایجاد می‌شود. حال جهان با مساله تازه‌ای روبه‌رو است و آن مساله را می‌توان؛ عاملی به نام ترامپ؛ دانست. ترامپ که می‌تواند باعث افزایش تشنج در فضای سیاسی دنیا شود یا موانعی در مسیر تحارت ایجاد کند. ترامپی که می‌تواند کابینه‌ای مخالف سیاست‌های دولت‌های قبلی تشکیل دهد و به راحتی بیان کند که مصوبات و تعهدات دولت‌های قبلی را قبول ندارد. فردی که به سادگی بزرگ‌ترین توافقنامه تجاری دنیا را مردود می‌داند، از ضرورت مذاکره مجدد در مورد نفتا صحبت می‌کند و با وجود ادعای عدم دخالت در امور دیگر کشورها تمامی سیاست‌هایش در جهت حفظ منافع داخلی آمریکا در خاورمیانه و کشورهای آسیایی است. او فردی است که می‌تواند اقتصاد دنیا را دوباره وارد شوک کند و حضور او در کاخ سفید مانع از این می‌شود که اقتصاد دنیا به آرامش برسد و زمینه برای کمتر شدن قیمت طلا از مرز ۱۳۰۰ دلار فراهم شود.
نتیجه‌گیری
اغلب پیش‌بینی‌های ارائه شده در مورد بازار طلا در سال ۲۰۱۷ میلادی نشان می‌دهد قیمت هر اونس طلا در بازار کمتر از ۱۳۰۰ دلارخواهد بود. البته سهم زیادی از پیش‌بینی‌ها از سه‌رقمی شدن قیمت صحبت می‌کنند ولی در حالت کلی می‌توان گفت که در سال بعد ما شاهد افزایش قیمت این فلز در بازار نخواهیم بود مگر اینکه یک حادثه سیاسی خاص یا جنگی آسیب‌رسان در دنیا اتفاق بیفتد و زمینه را برای تغییرات عمده در بازار نفت و طلا و در نهایت اقتصاد دنیا فراهم کند. بنابراین سرمایه‌گذاری در بازار طلا در سال ۲۰۱۷ میلادی کار سودآور و درستی نیست و این بازار تنها برای مصرف‌کنندگان نهایی می‌تواند جذابیت داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید