پالس‌های مثبت کرملین

ملاقات دوباره رئیس‌جمهور روحانی با ولادیمیر پوتین را می‌توان یکی از نقاط عطف روابط سیاسی و تجاری ایران و روسیه دانست. روسای جمهوری که هر یک، اکنون برای خود به خبرسازانی در عرصه سیاست خارجی تبدیل شده‌اند و اتفاقاً، بیش از هر زمان دیگری، مواضع آنها در دولت‌های کنونی، به هم نزدیک شده است. این هشتمین باری است که دو رئیس‌جمهور، پای میز مذاکره مشترک با هم می‌نشینند و وعده می‌دهند که بیش از هر زمان دیگری، روابط تجاری، اقتصادی، سیاسی و علمی خود را افزایش داده و حتی روابط‌شان را آنقدر نزدیک کنند که حوزه‌های ورزشی‌شان هم، تفاهمنامه مشترکی داشته باشد. اینک، علاوه بر اینکه رئیس‌جمهور روحانی به هم‌قطارانش دستور داده تا مراودات تجاری با روسیه را به حد اعلای خود برسانند، پوتین نیز به نخست‌وزیر مدودوف و سایر اعضای دولتش تاکید کرده که قویاً بر روی بحث افزایش سطح مبادلات تجاری و همکاری‌های اقتصادی، صنعتی و علمی با ایران اهتمام بیشتری به خرج دهند و در جهت توسعه روابط، اقدامات موثری انجام دهند؛ کما‌اینکه این تحرکات اکنون برای گسترش روابط تجاری و سطح مبادلات اقتصادی به سطح بی‌نظیری رسیده و با اجرای پروژه‌های مشترکی همچون گذرگاه سبز گمرکی نیز، در آینده اوج بیشتری را شاهد خواهد بود. در سفری که رئیس‌جمهور ایران به تازگی به روسیه داشته، 14 سند ‌بین جمهوری اسلامی ایران و روسیه به امضا رسیده که بخش مهمی از این اسناد، با همکاری‌های اقتصادی مرتبط بود و بخشی دیگر در سایر مباحث غیراقتصادی همچون تفاهمنامه استرداد مجرمان بین دو کشور متمرکز شده بود. پس از ظاهر امر این‌طور پیداست که مسوولان ایرانی به جد، به دنبال افزایش سطح مبادلات تجاری با روسیه هستند. اما این همه ماجرا نیست و اگرچه در سال‌هایی که از استقلال روسیه می‌گذرد، هیچ‌وقت چنین سندهایی برای توسعه همکاری‌ها میان ایران و روسیه به امضا نرسیده بود؛ ولی مهم‌تر از همه، اجرایی شدن این تفاهمنامه‌هایی است که می‌تواند نقطه عطفی در کارنامه سیاسی و اقتصادی روابط دو کشور باشد. اما نکته حائز اهمیت آن است که ایران باید در روابط خود با روسیه، به سمتی حرکت کند که شناخت صحیح از اقتصاد و بازار این کشور پیدا کرده و ظرفیت‌های خود را به طرف روس هم، درست معرفی کند. به هر حال همه این تلاش‌ها در شرایطی است که ایران هنوز نتوانسته از پتانسیل مناسب بازار روسیه، به نحو شایسته‌ای بهره‌مند شود و شرایط را برای خود به نحوی پیش برد که بتواند زمینه‌ساز تحول در تجارت با این کشور و البته جایگزینی با برخی کشورهایی شود که به لحاظ سیاسی، اکنون زاویه‌های بسیاری با مقامات روس دارند. پس این یک فرصت طلایی برای اقتصاد ایران است که باید از آن به خوبی بهره‌مند شده و با اتفاق نظری که میان روسای جمهور دو کشور مبنی بر گسترش روابط وجود دارد، کار را به بهترین شکل پیش برد.