ارزش اقتصادی محتوا

 

دوبی هفته گذشته میزبان اجلاس جهانی «یک میلیارد فالوئر» بود. بیش از 15 هزار نفر از جمله پنج هزار تولیدکننده محتوا که نقش کلیدی در شکل‌دهی به چشم‌انداز رسانه‌ها دارند در این رویداد شرکت کردند. جایزه این جشنواره به ارزش یک میلیون دلار برای تقدیر از تولیدکنندگانی که تاثیرات مثبتی بر جوامع می‌گذارند و از همدلی و شفقت حمایت می‌کنند، در نظر گرفته شده است. به نظر می‌رسد با این رویداد امارات اعلام کرد آماده است تا به «پایتخت جهانی تولیدکنندگان محتوا» تبدیل شود. این در حالی است که تولیدکنندگان محتوا در ایران با مشکلات متعددی از جمله خط قرمزهای متعدد روبه‌رو هستند. پیوستن کاربران ایرانی به پلت‌فرم‌های تولید محتوا مانند فیس‌بوک و اینستاگرام همزمان با موج جهانی بود. پیج‌ها و اینفلوئنسرهای ایرانی زیادی هم فالوئرهای چندده‌هزار و میلیونی دارند با این حال نتوانسته‌اند از فرصت جهانی شدن استفاده کنند. در حالی که استفاده از پلت‌فرم‌های رایگان آنلاین مثل اینستاگرام، تیک‌تاک، فیس‌بوک و... نیاز به زیرساخت و تکنولوژی تولیدشده در داخل نداشت و یک فرصت بود. چه عواملی باعث شده ایران از این موج جهانی باز بماند؟

نفوذ به زندگی

امروزه شبکه‌های اجتماعی تاثیری غیرقابل ‌انکار بر دنیای دیجیتال دارند. از ارتباطات تا تجارت و شبکه‌سازی، شبکه‌های اجتماعی به تمام جنبه‌های زندگی آنلاین ما نفوذ کرده‌اند. برای کسب‌وکارها توانایی ایجاد محتوای جذاب و تاثیرگذار دیگر یک انتخاب لوکس نیست، بلکه ضرورتی برای بقا و رشد در بازاری به‌شدت رقابتی است. با تحولات و گسترش اینترنت، کسب‌وکارها به نقش کلیدی تولید محتوای شبکه‌های اجتماعی در رشد و ایجاد ارتباطات معنادار با مخاطبان خود پی برده‌اند. در عصر دیجیتال، کسب‌وکارها می‌توانند با بهره‌گیری از قدرت شبکه‌های اجتماعی فرصت‌های جدیدی را کشف کنند و موفق شوند. شبکه‌های اجتماعی تاثیر عظیمی بر جوامع گذاشته و شیوه تعامل افراد با یکدیگر را به‌طور اساسی تغییر داده‌اند. پیش از ظهور شبکه‌های اجتماعی، روابط بین‌فردی عمدتاً مبتنی بر ملاقات‌های حضوری و ارتباط مستقیم بود. امروزه به لطف شبکه‌های اجتماعی، ارتباطات مجازی با افراد سراسر جهان مقدور شده و امکان شبکه‌ای گسترده و متنوع فراهم شده است. این تحول فرصت‌های جدیدی برای آشنایی و تبادل ایده فراهم کرده، اگرچه چالش‌هایی در مدیریت زندگی دیجیتال ایجاد کرده است. شبکه‌های اجتماعی قوی می‌توانند بر افکار عمومی تاثیر بگذارند و امکان به اشتراک‌گذاری تجربیات افراد از هر طبقه و گروهی را فراهم کرده‌اند. بنابراین کسب‌وکارها هر چقدر در زمینه‌های بازاریابی دیجیتال، تولید محتوای خلاق و مدیریت روابط آنلاین بهتر باشند، موفقیت بیشتری را از آن خود خواهند کرد. شبکه‌های اجتماعی این امکان را برای شرکت‌ها فراهم می‌کنند که به‌طور مستقیم با مشتریان تعامل داشته باشند، نظرات آنها را بشنوند، به سوالاتشان پاسخ دهند و خدمات شخصی‌سازی‌شده ارائه دهند. پلت‌فرم‌های اجتماعی ابزارهای تحلیلی ارائه می‌دهند که به شرکت‌ها امکان می‌دهد اثربخشی استراتژی‌های ارتباطی خود را ارزیابی کرده و بر اساس بازخورد مشتریان آنها را بهبود بخشند. در این گزارش به بهانه اجلاس جهانی «یک میلیارد فالوئر» امارات به بررسی علت توجه این کشور عربی به چنین امکان جهانی و چرایی جا ماندن ایران از این موج پرداختیم.

فرصت بدون هزینه زیرساخت

پلت‌فرم‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، یوتیوب و فیس‌بوک در سال‌های اخیر به ابزاری قدرتمند برای رشد اقتصاد دیجیتال در بسیاری از کشورها تبدیل شده‌اند. این پلت‌فرم‌ها با ایجاد بستری مناسب برای ارتباطات، تجارت و تبادل اطلاعات، فرصت‌های شغلی و کسب درآمد جدیدی را برای افراد و کسب‌وکارها فراهم کرده‌اند. کشورهای بسیاری با استفاده از این پلت‌فرم‌ها توانسته‌اند به رشد اقتصاد خود سرعت بخشیده و در عرصه رقابت جهانی جایگاه بهتری پیدا کنند.

یکی از مهم‌ترین مزایای این پلت‌فرم‌ها، کاهش هزینه‌های راه‌اندازی کسب‌وکار است. بسیاری از افراد و کسب‌وکارهای کوچک و متوسط می‌توانند بدون نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان، با ایجاد یک صفحه در این پلت‌فرم‌ها، محصولات و خدمات خود را به میلیون‌ها نفر معرفی کنند. همچنین، این پلت‌فرم‌ها به‌عنوان یک بازارچه بزرگ عمل کرده و امکان خرید و فروش کالا و خدمات را به صورت آنلاین فراهم می‌کنند.

ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر، پتانسیل بالایی برای رشد اقتصاد دیجیتال با استفاده از این پلت‌فرم‌ها داشته است. اما متاسفانه، با اعمال محدودیت‌ها و فیلترینگ بر روی این پلت‌فرم‌ها، فرصت رشد و توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور از دست رفته است. این محدودیت‌ها نه‌تنها از رشد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط جلوگیری کرده، بلکه باعث شده است که بسیاری از ایرانیان از فرصت‌های شغلی و درآمدزایی در فضای مجازی محروم شوند.

علاوه بر این، فیلترینگ این پلت‌فرم‌ها باعث شده است که ایران از جریان جهانی اطلاعات و دانش جا بماند. بسیاری از افراد از طریق این پلت‌فرم‌ها به اطلاعات و دانش روز دنیا دسترسی پیدا می‌کردند و از آنها برای بهبود زندگی خود و جامعه استفاده می‌کردند. با محدود شدن دسترسی به این پلت‌فرم‌ها، این فرصت از ایرانیان سلب شده است.

در نهایت، می‌توان گفت که محدودیت‌های اعمال‌شده بر پلت‌فرم‌های اجتماعی در ایران، نه‌تنها باعث عقب‌ماندگی اقتصادی کشور شده است، بلکه به آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات نیز آسیب زده است. برای توسعه اقتصاد دیجیتال و بهبود وضعیت معیشتی مردم، ضروری است که این محدودیت‌ها برداشته شده و امکان دسترسی آزاد به این پلت‌فرم‌ها فراهم شود.

نیاز برند اقتصادی به محتوا

در عصر دیجیتال، برندها نقش مهمی در ایجاد ارتباط با مصرف‌کنندگان دارند و شبکه‌های اجتماعی نقش حیاتی در تغییر رابطه میان برندها و مصرف‌کنندگان ایفا کرده‌اند. امروزه دیگر تولید و فروش یک محصول باکیفیت کافی نیست. مصرف‌کنندگان به دنبال ارتباطی اصیل با برندهایی هستند که از آنها حمایت می‌کنند. شبکه‌های اجتماعی این امکان را برای شرکت‌ها فراهم می‌کنند که با طرفداران خود ارتباط برقرار کنند، محتوای جذاب ایجاد کنند و نظرات مصرف‌کنندگان را بشنوند. همچنین کسب‌وکارها می‌توانند اصالت و ارزش‌های خود را با اشتراک داستان‌ها، تجربیات و رضایت مشتریان نشان دهند. این ارتباط اصیل برای ایجاد اعتماد و وفاداری به برند ضروری است که برای موفقیت بلندمدت شرکت‌ها در عصر شبکه‌های اجتماعی اهمیت حیاتی دارد.

فرصت طلایی اماراتی‌ها

اجلاس جهانی «یک میلیارد فالوئر» امارات نمایانگر نقطه اوج تحولی است که دیگر تولید محتوای جذاب یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی استراتژیک است. این اجلاس جهانی که در دوبی برگزار می‌شود یک رویداد بزرگ برای تولیدکنندگان محتوا و صنعت رسانه‌های اجتماعی است. هدف این اجلاس حمایت از تاثیرات مثبت تولید محتوا و ترویج ارزش‌هایی مانند همدلی و شفقت است. برگزاری این رویداد با حضور 15 هزار نفر، از جمله پنج هزار تولیدکننده محتوا، نشان‌دهنده نقش حیاتی این صنعت در شکل‌دهی به رسانه‌های مدرن است. این اجلاس که به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد جهانی در زمینه اقتصاد تولید محتوا شناخته می‌شود، به مدت سه روز در برج‌های امارات دوبی، مرکز مالی بین‌المللی دوبی (DIFC) و موزه آینده برگزار خواهد شد. این رویداد با هدف تقویت چشم‌انداز فرهنگی تاثیرگذار امارات، توسعه اقتصاد خلاق و بهره‌برداری از پتانسیل نامحدود رسانه‌های جدید برای پیشبرد پیشرفت نهادی و توسعه پایدار برگزار می‌شود. موفقیت چشمگیر دوره‌های قبلی این اجلاس یک نقطه عطف در پیشرفت صنعت محتوای دیجیتال در سطح منطقه‌ای و جهانی است.

امارات با این رویداد در تلاش است تا خود را به‌عنوان «پایتخت جهانی تولیدکنندگان محتوا» معرفی کند. این حرکت، اهمیت اقتصادی و اجتماعی تولید محتوا را نشان می‌دهد. درباره گردش مالی تولید محتوا، این صنعت یک بازار چند میلیارددلاری است. برآوردها نشان می‌دهند که اقتصاد تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی تا سال 2023 بیش از 100 میلیارد دلار ارزش داشته و این رقم به‌سرعت در حال رشد است. این شامل درآمد حاصل از تبلیغات، اسپانسرشیپ، فروش محصولات دیجیتال و مشارکت برندها می‌شود.

این اجلاس فرصتی برای بهره‌گیری از پتانسیل شبکه‌های اجتماعی در راستای کشف فرصت‌های جدید و توسعه برندها در عصر دیجیتال است. شبکه‌های اجتماعی گوناگون با امکانات متفاوت تاکنون توانسته‌اند برای کسب‌وکارها مفید واقع شوند. به‌عنوان مثال، اینستاگرام با امکاناتی مانند stories، Reels و IGTV به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا برند خود را به شیوه‌های خلاقانه و جذاب به نمایش بگذارند. غول‌های تجارت الکترونیک مانند آمازون شیوه‌های خرید را دگرگون کرده‌اند، اما شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در جذب ترافیک و افزایش فروش دارند. به‌طوری که به لطف شبکه‌های اجتماعی تاکنون 455 هزار دلار خرید از سوی مشتریان در آمازون صورت گرفته است. همچنین 360 هزار توئیت ارسال‌شده توسط کاربران در شبکه اجتماعی ایکس نشان می‌دهد که این پلت‌فرم به ابزاری ارزشمند برای کسب‌وکارها تبدیل شده تا با مخاطبان خود در ارتباط بمانند، به‌روزرسانی‌ها را به اشتراک بگذارند و در گفت‌وگوها شرکت کنند. از هشتگ‌های ترند گرفته تا استفاده از تصاویر، کاربران برای تقویت پیام خود از آن استفاده می‌کنند. حتی لینکدین، پلت‌فرم حرفه‌ای شبکه‌سازی با شش هزار رزومه ارسال‌شده از سوی کاربرانش، تنها برای جویندگان کار و کارفرمایان نیست؛ بلکه منبعی ارزشمند برای کسب‌وکارهاست تا رهبری فکری خود را نشان دهند، اعتبار برند خود را تقویت کنند و با متخصصان ارتباط برقرار کنند.

اقدام امارات در برگزاری اجلاس جهانی یک میلیارد فالوئر، نشان‌دهنده درک عمیق این کشور از اهمیت شبکه‌های اجتماعی در عصر دیجیتال است. این اجلاس نمادی از سرمایه‌گذاری بر روی پلت‌فرم‌های دیجیتال، تعامل جهانی و قدرت نرم است که می‌تواند جایگاه امارات را به‌عنوان یک هاب نوآوری و ارتباطات در سطح بین‌المللی تقویت کند.

جزئیاتی از اجلاس طلایی

به بیان القرقاوی، وزیر امور کابینه امارات متحده عربی «سومین دوره این اجلاس با حضور بیش از 15 هزار تولیدکننده محتوا و 420 سخنران، از جمله  برترین اینفلوئنسرها و متخصصان جهان، به موفقیتی چشمگیر دست یافته است. همچنین در این رویداد، بزرگ‌ترین و ارزشمندترین جایزه جهان برای تولیدکنندگان محتوای باکیفیت، به ارزش یک میلیون دلار، رونمایی می‌شود. این جایزه به‌عنوان انگیزه‌ای قوی طراحی شده تا ایده‌های تاثیرگذاری که به جوامع کمک کرده و ارزش‌های والای انسانی را ترویج می‌کنند، حمایت شوند». او با اشاره به رشد سریع صنعت جهانی تولید محتوا که ارزش آن حدود 250 میلیارد دلار برآورد شده است، گفت که این صنعت فرصت‌های بزرگی برای امارات ایجاد می‌کند، به‌ویژه با توجه به زیرساخت‌های پیشرفته و جایگاه برتر جهانی این کشور در شاخص آمادگی شبکه. وی افزود: «همان‌طور که از طریق شهر اینترنت دوبی یک بخش اقتصادی موفق و از طریق شهر رسانه‌ای دوبی یک بخش رسانه‌ای قدرتمند ایجاد کردیم، اکنون هدف ما ساختن یک صنعت تولید محتوای پایدار است. این کار را از طریق تدوین قوانین منسجم، حمایت‌های مالی، اشتراک دانش و اجرای ابتکارات ویژه دنبال می‌کنیم.»

القرقاوی همچنین اعلام کرد که امارات در حال ایجاد یک سیستم قانونی پایدار و کارآمد برای تسهیل راه‌اندازی پلت‌فرم‌ها و کسب‌وکارهای تولید محتواست. در همین راستا، این کشور یک صندوق 150 میلیون‌درهمی برای حمایت از سرمایه‌گذاری در این صنعت تاسیس کرده است. او همچنین به برنامه تاسیس «مرکز تولیدکنندگان محتوا» اشاره کرد که با ارائه خدمات پیشرفته به تولیدکنندگان محتوا، آنها را به مهاجرت به امارات ترغیب خواهد کرد و افزود که این مرکز به‌زودی افتتاح خواهد شد.

القرقاوی در اشاره به اهمیت اجلاس امسال در پیشبرد اقتصاد محتوا، بر معرفی مسیر اقتصادی ویژه و ابتکار «یک میلیارد فالوئر» تاکید کرد. این اجلاس موفق شد بیش از 10 صندوق سرمایه‌گذاری به ارزش مجموعاً 50 میلیون درهم امارات را برای حمایت از تولیدکنندگان محتوا جذب کند. شرکت‌های مشارکت‌کننده به‌طور جمعی هفت تا هشت میلیارد دلار دارایی را مدیریت می‌کنند. این اجلاس درخواست‌هایی از بیش از 500 استارت‌آپ در 40 کشور دریافت کرده است.

سعید العطر، رئیس دفتر رسانه‌ای دولت امارات در اشاره به رشد سریع و پیش‌بینی‌های جهانی پیرامون اجلاس «یک میلیارد فالوئر»، این رویداد را به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین اجلاس جهان در زمینه اقتصاد تولیدکنندگان محتوا معرفی کرد. او به نقش کلیدی این اجلاس در ارتباط‌سازی اینفلوئنسرها، تولیدکنندگان محتوا، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و سایر ذی‌نفعان مهم در بخش رسانه‌های دیجیتال اشاره کرد. العطر همچنین تاکید کرد که با توجه به موفقیت دو دوره قبلی، سومین دوره این اجلاس با یک برنامه به‌طور چشمگیری بهبودیافته برگزار خواهد شد که شامل راه‌اندازی رقابت «پیشنهاد‌ها برای دستیابی به یک میلیارد فالوئر» و اعطای جایزه یک میلیون‌دلاری «یک میلیارد» است. او در ادامه بر نقش حیاتی تولید محتوا در شکل‌دهی به آینده رسانه‌های دیجیتال تاکید کرد.

اجلاس «یک میلیارد فالوئر» بیش از 15 هزار نفر از اینفلوئنسرها، تولیدکنندگان محتوا و حرفه‌ای‌های برجسته رسانه‌های جدید از دنیای عرب و جهان را گردهم می‌آورد. شرکت‌کنندگان در این رویداد دانش خود را به اشتراک می‌گذارند، تجربیاتشان را تبادل کرده و به بررسی چالش‌ها و فرصت‌ها در بخش‌های دانش و رسانه‌های جدید می‌پردازند. این رویداد شامل بیش از 420 سخنران کلیدی است که از میان آنها بیش از 125 نفر مدیران ارشد اجرایی و متخصصان برجسته جهانی هستند.

این اجلاس همچنین بیش از 340 نشست برگزار می‌کند که شامل سخنرانی‌های کلیدی، میزگردها، بحث‌های تعاملی و کارگاه‌های آموزشی در سه محور اصلی اقتصاد، محتوا و فناوری است. کارشناسان از پلت‌فرم‌های برجسته رسانه‌های دیجیتال و اجتماعی منطقه‌ای و جهانی به همراه اینفلوئنسرهای مشهور به بررسی روندهای رسانه‌های دیجیتال، بهترین شیوه‌ها و پیشرفت‌ها در کسب‌وکار، اقتصاد، سرمایه‌گذاری و تولید محتوا خواهند پرداخت.

برای اولین‌بار در جهان، سومین دوره اجلاس «یک میلیارد فالوئر» پلت‌فرم‌های پیشرو رسانه‌های اجتماعی مانند اسنپ‌چت، ایکس (توئیتر)، یوتیوب، تیک‌تاک، لینکدین و متا (فیس‌بوک، اینستاگرام و واتس‌اپ) را گردهم می‌آورد. این پلت‌فرم‌ها با شرکت‌کنندگان اجلاس درباره آینده صنعت، توانمندسازی تولیدکنندگان محتوا و اینفلوئنسرها برای رسیدن به مخاطبان بیشتر و ایجاد تاثیر مثبت گفت‌وگو خواهند کرد.

نمایندگان پلت‌فرم‌ها، اینفلوئنسرها و تولیدکنندگان محتوا در این اجلاس ایده‌های خود را در مورد آینده تولید محتوا، ایجاد محتوای تاثیرگذار، حفظ حقوق مالکیت معنوی، مقابله با اطلاعات غلط و استفاده از ابزارهایی نظیر هوش مصنوعی، تحلیل داده‌ها و استراتژی‌های ساخت جوامع دیجیتال برای پیشرفت بشر با یکدیگر به اشتراک خواهند گذاشت.

در جریان اجلاس، برنده جایزه «یک میلیارد فالوئر» معرفی خواهد شد. این جایزه یک میلیون‌دلاری، به‌عنوان بزرگ‌ترین و باارزش‌ترین جایزه برای تولیدکنندگان محتوا در سطح جهانی شناخته می‌شود. جایزه مذکور که تنها در سه هفته بیش از 16 هزار درخواست از نزدیک به 190 کشور دریافت کرده، با هدف قدردانی از تولیدکنندگانی است که محتوای آنها موجب تغییرات مثبت، ترویج وحدت و تاثیرگذاری بر نسل‌های آینده می‌شود.

در روز پایانی اجلاس، برندگان رقابت «1 Billion Pitches» اعلام خواهند شد. این رقابت، اولین ابتکار جهانی در نوع خود است که به استارت‌آپ‌ها و افراد با ایده‌های نوآورانه در زمینه تولید محتوا، سرمایه‌گذاری و حمایت مالی ارائه می‌دهد. رقابت مذکور با همکاری مشترک اجلاس و شرکت «شروق» برگزار می‌شود و برای آن بودجه‌ای معادل 50 میلیون درهم امارات اختصاص یافته است که 30 میلیون درهم آن از سوی «شروق»، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری جایگزین در جهان عرب و 20 میلیون درهم توسط اجلاس تامین شده است.

رقابت «1 Billion Pitches» 500 درخواست از 40 کشور مختلف دریافت کرده است که در زمینه‌های مختلفی مانند آموزش، فناوری پیشرفته، نوآوری، توانمندسازی زنان، خلاقیت، سلامت، کارآفرینی و... ارائه شده‌اند. از میان این درخواست‌ها، 250 استارت‌آپ و فرد شرکت‌کننده، ایده‌های پیشگامانه‌ای را معرفی کرده‌اند. 25 فینالیست به مرحله نیمه‌نهایی راه یافته‌اند و از این میان، 10 نفر به مرحله نهایی راه پیدا کرده‌اند. در روز پایانی اجلاس، برندگان اول و دوم جوایز و فرصت‌های مالی و حمایتی خود را دریافت خواهند کرد.

به‌طور کلی امارات با درک اهمیت شبکه‌های اجتماعی و سرمایه‌گذاری در این حوزه، در حال بهره‌گیری از آن به‌عنوان ابزاری برای توسعه اقتصادی، تعامل جهانی و قدرت نرم است. امارات با برگزاری رویدادی مانند اجلاس جهانی فرصت‌های اقتصادی مرتبط با شبکه‌های اجتماعی و دیجیتال مارکتینگ را فعالانه ترویج می‌کند و در تلاش است تا پلت‌فرم‌هایی برای حمایت از اینفلوئنسرها، کسب‌وکارهای دیجیتال و تولید محتوا ایجاد کند.

ایران و امارات؛ دو روی سکه کاربری مجازی

امارات می‌تواند از طریق این رویداد از شبکه‌های اجتماعی برای تعامل با مخاطبان جهانی و تقویت دیپلماسی فرهنگی خود نیز استفاده کند. این در حالی است که در ایران همچنان برخی از شبکه‌های اجتماعی با محدودیت‌ها و فیلترینگ مواجه‌اند و این ظرفیت برای ارتباط با مخاطبان جهانی وجود ندارد. به‌علاوه در بسیاری از مواقع، تولید محتواها به‌صورت پراکنده و اغلب تحت شرایط محدودکننده انجام می‌شود. در عصر دیجیتال، تولید محتوای شبکه‌های اجتماعی ناگزیر پذیرفته شده است و از پتانسیل آن برای پیشبرد کسب‌وکارها استفاده می‌شود. درحالی‌که ایران با محدودیت‌های موجود و سیاست‌گذاری‌های ناکارآمد، از این فرصت‌های ارزشمند فاصله گرفته است. مشکلات استارت‌آپ‌ها در ایران به‌طور مستقیم با محدودیت‌ها و چالش‌های موجود در فضای دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی مرتبط است. این چالش‌ها توان رقابت استارت‌آپ‌ها در سطح ملی و جهانی را به‌شدت کاهش داده و فرصت‌های رشد را محدود کرده‌اند. نبود اینترنت پرسرعت و پایدار نیز یکی از موانع اصلی رشد استارت‌آپ‌هاست. این مسئله به‌خصوص برای استارت‌آپ‌های حوزه فناوری و تجارت الکترونیک مشکل‌ساز است. عدم توسعه بسترهای پرداخت بین‌المللی باعث شده استارت‌آپ‌ها نتوانند با بازارهای خارجی تعامل داشته باشند و توانایی رقابت با رقبای خارجی را ندارند. نبود سیاست‌های حمایتی شفاف برای استارت‌آپ‌ها و قوانین ناکارآمد، بسیاری از کسب‌وکارها را از سرمایه‌گذاری در این حوزه منصرف کرده است. همچنین به‌ دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی، بسیاری از متخصصان فناوری و کارآفرینان ترجیح می‌دهند از ایران مهاجرت کنند. این موضوع باعث کمبود نیروهای متخصص و کاهش ظرفیت نوآوری در کشور شده است. در حالی‌ که امارات با برگزاری رویدادهایی مانند اجلاس جهانی یک میلیارد فالوئر، درصدد این است تا شبکه‌های اجتماعی را به ابزاری برای تقویت استارت‌آپ‌ها و رشد اقتصادی تبدیل کند، ایران به دلیل محدودیت‌ها و سیاست‌های ناکارآمد از این پتانسیل محروم است. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند بستری برای بازاریابی، جذب مشتری و حتی جذب سرمایه‌گذاری خارجی باشند، اما در ایران این بستر به دلیل فیلترینگ گسترده و موانع زیرساختی عملاً ناکارآمد شده است، به‌طوری که رفع فیلتر یک یا دو پلت‌فرم هرچند امیدوارکننده اما ناکافی است. رفع محدودیت‌ها، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال و ایجاد سیاست‌های حمایتی می‌تواند نقش شبکه‌های اجتماعی را در رشد استارت‌آپ‌ها بهبود بخشد و فرصت‌های جدیدی برای توسعه اقتصادی کشور ایجاد کند.

ایران، کاربر بازمانده

ایران با داشتن جمعیت جوان و باسواد، دسترسی به اینترنت و پلت‌فرم‌های اجتماعی، پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه در حوزه تولید محتوا دارد. با این حال، کشورمان نتوانسته است به اندازه بسیاری از کشورهای دیگر در این حوزه پیشرفت کند. دلایل این عقب‌ماندگی را می‌توان در مجموعه عوامل مختلفی جست‌وجو کرد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود.

یکی از مهم‌ترین دلایل عقب‌ماندگی ایران در حوزه تولید محتوا، وجود محدودیت‌های قانونی و نظارتی شدید بر این حوزه است. ترس از برخوردهای امنیتی و سانسور، باعث شده است که بسیاری از تولیدکنندگان محتوا محتاطانه عمل کرده و از بیان آزادانه ایده‌های خود خودداری کنند. همچنین، عدم شفافیت قوانین و مقررات مربوط به تولید محتوا، باعث ایجاد ابهام و سردرگمی در میان تولیدکنندگان شده است.

علاوه بر محدودیت‌های قانونی، زیرساخت‌های ناکافی نیز یکی دیگر از موانع اصلی رشد تولید محتوا در ایران است. سرعت پایین اینترنت، هزینه بالای دسترسی به آن، محدودیت دسترسی به ابزارها و نرم‌افزارهای تولید محتوا و نبود استودیوهای حرفه‌ای، از جمله مهم‌ترین مشکلات زیرساختی در این حوزه هستند. این مشکلات باعث شده است که تولید محتوا در ایران با هزینه‌های بالا و کیفیت پایین همراه باشد.

نبود حمایت‌های کافی از تولیدکنندگان محتوا، یکی دیگر از دلایل مهم عقب‌ماندگی ایران در این حوزه است. نبود حمایت‌های مالی، نبود زیرساخت‌های آموزشی مناسب، عدم حمایت از حقوق مالکیت معنوی و نبود بازارهای مناسب برای فروش محصولات فرهنگی، از جمله مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی تولیدکنندگان محتوا در ایران هستند.

عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز نقش مهمی در عقب‌ماندگی ایران در حوزه تولید محتوا ایفا می‌کنند. عدم اعتماد به محصولات داخلی، اولویت دادن به محصولات خارجی، نبود فرهنگ حمایت از تولیدکنندگان داخلی و وجود نگاه سنتی به تولید محتوا، از جمله این عوامل هستند. همچنین، نبود فرهنگ نقد و بررسی و ترس از بیان نظرات مخالف، باعث شده است تا تولیدکنندگان محتوا نتوانند به‌راحتی به ایده‌های جدید و خلاقانه دست پیدا کنند.

مانع بزرگ خلاقیت

یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که تولیدکنندگان محتوا در ایران با آن روبه‌رو هستند، عدم شفافیت قوانین و مقررات حاکم بر این حوزه است. قوانین موجود اغلب مبهم و کلی هستند و به‌طور دقیق مشخص نمی‌کنند که چه نوع محتوایی مجاز و چه نوع محتوایی ممنوع است. این ابهام، باعث ایجاد ترس و دلهره در میان تولیدکنندگان محتوا شده و آنها را از بیان آزادانه ایده‌های خود بازمی‌دارد. در نتیجه، خلاقیت و نوآوری در این حوزه محدود شده و تولیدکنندگان محتوا ترجیح می‌دهند محتواهایی تولید کنند که مطمئن هستند با قوانین موجود مغایرتی ندارد، حتی اگر این محتواها جذاب و نوآورانه نباشند.

عدم شفافیت قوانین همچنین باعث ایجاد عدم امنیت حقوقی برای تولیدکنندگان محتوا می‌شود. آنها نمی‌دانند که در صورت تولید یک محتوای خاص، ممکن است با چه عواقبی روبه‌رو شوند. این عدم قطعیت، باعث می‌شود که بسیاری از افراد از ورود به این حوزه خودداری کنند یا در صورت ورود، با احتیاط بسیار زیاد عمل کنند. علاوه بر این، عدم شفافیت قوانین، امکان اعمال سلیقه‌های شخصی در تفسیر و اجرای قوانین را فراهم می‌کند و این امر باعث ایجاد تبعیض و بی‌عدالتی در برخورد با تولیدکنندگان محتوا می‌شود.

راه‌حل مشخص است. برای رفع این مشکل، نیاز به تدوین قوانین شفاف و دقیق در حوزه تولید محتواست. این قوانین باید به گونه‌ای تدوین شوند که هم از آزادی بیان محافظت کنند و هم از حقوق شهروندان و منافع ملی حفاظت کنند. همچنین، باید سازوکارهای مناسبی برای تفسیر و اجرای این قوانین ایجاد شود تا از اعمال سلیقه‌های شخصی جلوگیری شود. با ایجاد یک محیط قانونی شفاف و قابل پیش‌بینی، حتماً می‌توان به تولیدکنندگان محتوا اطمینان داد که می‌توانند آزادانه و بدون ترس از عواقب، به فعالیت خود ادامه دهند.

در سال‌های گذشته مکرراً دیدم که بسیاری از تولیدکنندگان محتوا به دلیل بیان نظرات انتقادی یا سیاسی، با برخوردهای امنیتی روبه‌رو شده‌اند. این برخوردها که ممکن است به شکل احضار، بازجویی یا حتی بازداشت باشد، باعث می‌شود که تولیدکنندگان محتوا از بیان آزادانه افکار خود هراس داشته باشند و به خودسانسوری روی آورند. در نتیجه، فضای گفت‌وگو و تبادل نظر در جامعه محدود شده و تولید محتوای انتقادی و تحلیلی کاهش می‌یابد.

در برخی موارد، تولیدکنندگان محتوایی که به موضوعات اجتماعی حساس می‌پردازند، با اتهاماتی مانند تبلیغ علیه نظام یا نشر اکاذیب روبه‌رو شده‌اند. تولیدکنندگان محتوا می‌گویند این اتهامات اغلب بدون ارائه دلایل کافی مطرح می‌شوند. در نتیجه، بسیاری از تولیدکنندگان محتوا ترجیح می‌دهند به جای پرداختن به موضوعات مهم اجتماعی، به تولید محتوای سرگرمی بپردازند که کمتر با واکنش‌های امنیتی روبه‌رو می‌شود.

برخوردهای امنیتی با تولیدکنندگان محتوا، نه‌تنها باعث محدود شدن آزادی بیان می‌شود، بلکه به اقتصاد دیجیتال کشور نیز آسیب می‌رساند. با ایجاد فضای ناامنی و عدم اطمینان، سرمایه‌گذاری در حوزه تولید محتوا کاهش یافته و فرصت‌های شغلی در این حوزه محدود می‌شود. برای رفع این مشکل، نیاز است تا قوانین و مقررات مربوط به تولید محتوا شفاف‌سازی شده و برخوردهای امنیتی با تولیدکنندگان محتوا کاهش یابد. همچنین، باید به جای برخوردهای امنیتی، از روش‌های تشویقی و حمایتی برای ارتقای کیفیت تولیدات محتوا استفاده شود.

مشخصاً برای رفع مشکلات موجود و رشد و توسعه تولید محتوا در ایران، نیاز به اتخاذ سیاست‌های جامع و همه‌جانبه‌ای است. همان‌طور که پیشتر اشاره شد این سیاست‌ها باید شامل حمایت‌های مالی، ایجاد زیرساخت‌های مناسب، اصلاح قوانین و مقررات، ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ‌سازی در جامعه باشد. با ایجاد یک اکوسیستم مناسب برای تولید محتوا، می‌توان به رشد و توسعه این صنعت در ایران امیدوار بود.

گردش مالی تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی

دیگر بر کسی پوشیده نیست که تولید محتوا برای شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر به یک صنعت پررونق تبدیل شده است. با افزایش محبوبیت پلت‌فرم‌های اجتماعی و نقش پررنگ آنها در زندگی روزمره افراد، تقاضا برای تولید محتوای جذاب و خلاقانه نیز به‌شدت افزایش یافته است. اما سوال اینجاست که این صنعت چقدر گردش مالی دارد؟

تولیدکنندگان محتوا از طریق روش‌های مختلفی می‌توانند درآمد کسب کنند. یکی از مهم‌ترین این روش‌ها، همکاری با برندها و کسب‌وکارهاست. بسیاری از برندها برای تبلیغ محصولات و خدمات خود، به دنبال تولیدکنندگان محتوا هستند تا با ایجاد محتواهای جذاب و خلاقانه، محصولات آنها را به مخاطبان معرفی کنند. علاوه بر این، تولیدکنندگان محتوا می‌توانند از طریق فروش محصولات و خدمات خود، عضویت در پلت‌فرم‌های اشتراکی و دریافت کمک‌های مالی از طرف مخاطبان نیز درآمد کسب کنند.

تولید محتوا نه‌تنها برای تولیدکنندگان محتوا، بلکه برای اقتصاد دیجیتال نیز بسیار مهم است. این صنعت به‌عنوان یک موتور محرک برای رشد سایر صنایع مانند تبلیغات، بازاریابی دیجیتال و تجارت الکترونیک عمل می‌کند. با افزایش تولید محتوا، تقاضا برای خدمات دیگری مانند طراحی گرافیک، تدوین و صداگذاری نیز افزایش می‌یابد که این امر به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید کمک می‌کند. همچنین، تولید محتوا می‌تواند به افزایش آگاهی عمومی در مورد محصولات و خدمات مختلف کمک کند و در نتیجه، به رشد اقتصاد ملی نیز کمک کند.

با وجود تمام فرصت‌های موجود، تولید محتوا به‌عنوان یک شغل با چالش‌های زیادی همراه است. در تمام گزارش از مزایای این موج سخن گفته شد اما باید به چالش‌هایش نیز اشاره شود. رقابت شدید بین تولیدکنندگان محتوا، تغییرات مداوم الگوریتم‌های پلت‌فرم‌های اجتماعی و عدم اطمینان از درآمدهای آینده، از جمله مهم‌ترین چالش‌هایی هستند که تولیدکنندگان محتوا با آن روبه‌رو هستند. علاوه بر این، تولید محتوای باکیفیت و جذاب نیازمند صرف زمان و انرژی زیادی است و بسیاری از تولیدکنندگان محتوا برای موفقیت در این حوزه، مجبورند ساعت‌های طولانی کار کنند. با تمام اینها الگوریتم‌های هوش مصنوعی آینده تولید محتوا را بسیار امیدوارکننده دانسته‌اند. با توجه به رشد روزافزون استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، تقاضا برای تولید محتوا همچنان افزایش خواهد یافت. همچنین، با توسعه فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی و واقعیت مجازی، روش‌های تولید و توزیع محتوا نیز متحول خواهند شد. با این حال، برای موفقیت در این حوزه، تولیدکنندگان محتوا باید به‌طور مداوم خود را به‌روز نگه دارند و مهارت‌های خود را ارتقا دهند.

اکونومیست در گزارشی اذعان کرده بود تعیین یک عدد دقیق برای گردش مالی جهانی تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی بسیار چالش‌برانگیز است. این صنعت به‌سرعت در حال رشد است و عوامل متعددی مانند نوع محتوا، پلت‌فرم مورد‌استفاده، منطقه جغرافیایی و مدل‌های کسب‌وکار مختلف، بر میزان درآمد تولیدکنندگان محتوا تاثیر می‌گذارند. با این حال، برخی مطالعات و گزارش‌ها نشان می‌دهند که این صنعت پتانسیل بسیار بالایی برای رشد و ایجاد درآمد دارد.

درآمد تولیدکنندگان محتوا به نوع محتوایی که تولید می‌کنند بستگی دارد. برای مثال، تولیدکنندگان محتوای ویدئویی، اینفلوئنسرها و تولیدکنندگان محتوای آموزشی معمولاً درآمد بالاتری نسبت به سایر تولیدکنندگان محتوا دارند. از طرفی پلت‌فرم‌های مختلف، مدل‌های درآمدی متفاوتی دارند و این موضوع بر میزان درآمد تولیدکنندگان محتوا تاثیر می‌گذارد. حالا همه می‌دانیم که تعداد مخاطبان و تعامل آنها با محتوا، یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده درآمد تولیدکنندگان محتواست.