بیکاری تکنولوژیک

بسیاری از مشاغل، در صنایعی هستند که پیشرفت‌های تکنولوژیک، تا همین الان هم منجر به کاهش تقاضای نیروی کار برای آن صنایع شده است. اکنون، انتظار می‌رود کارگرانی که در همین صنایع باقی ماندند و نحوه استفاده از ابزارهای مکانیکی را فرا گرفتند، مجدداً کار خود را به ماشین‌ها و دستگاه‌های جدید و نرم‌افزارهایی دهند که ماشین‌های قدیمی را کنترل می‌کنند. به عبارتی در گذشته انسان‌ها تولید می‌کردند، امروزه انسان‌ها ماشین‌ها را به منظور تولید کنترل و مدیریت می‌کنند و در آینده، ماشین‌های جدید، ماشین‌های قدیمی را برای تولید، کنترل و مدیریت خواهند کرد. برای مثال افرادی که کارشان سرکشی به دستگاه‌های طبقه‌بندی نامه‌هاست، در آینده شغل‌شان را به دلیل وارد عرصه شدن ماشین‌های اتوماتیک جدیدی که مدیران را از استخدام افرادی برای سرکشی دستگاه‌های طبقه‌بندی نامه‌ها بی‌نیاز می‌کند، از دست خواهند داد.

به علاوه، بعضی از جدیدترین کسب‌وکارهای جهان، شامل نیمه‌رساناها و کامپیوترها تا همین امروز هم منجر به از بین رفتن بخش‌هایی از مشاغل به خاطر پیشرفت‌های جدیدی که باعث آن هستند، شده‌اند. مولفه‌ها و اجزای نیمه‌رساناها که امروزه در کسب‌وکارهای نوپا استفاده می‌شوند، آنقدر کوچک هستند که انسان‌ها توانایی پردازش آنها را ندارند و این کار باید به وسیله ابزارهای تکنولوژیک صورت گیرد. همچنین فرآیند به‌روزرسانی نرم‌افزارهای کامپیوتری، هم در ادارات و هم در کارخانه‌ها، می‌تواند به صورت اتوماتیک یا از یک پایگاه مرکزی صورت گیرد و دیگر نیازی به تکنسین‌ها برای این کارها نخواهد بود.

البته باید توجه داشت که نه‌تنها تکنولوژی منجر به از بین رفتن مشاغل سنتی و کسب‌وکارهای قدیمی می‌شود، بلکه تغییر در ترجیحات شخصی و عملکردهای تجاری نیز روی زندگی افراد تاثیرگذار است. به عنوان مثال، امروزه تعداد کمتری از مردم از ساعت‌های مچی یا از دوربین‌هایی که نیاز به تعویض نوار فیلم دارند استفاده می‌کنند. بنابراین بسیاری از افرادی که شغل‌شان تعمیر ساعت و دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری قدیمی است، به دلیل کاهش تقاضا برای مهارتی که دارند، کارشان را از دست خواهند داد. در بعضی از موارد، این صنایع اساساً در حال مردن هستند، به طوری که 30 تا 40 درصد از نیروی کارشان را در فرآیند تقابلی کسب‌وکارهای سنتی و نوپا، از دست خواهند داد.

در ادامه، هشت شغل یا کسب‌وکاری را که طبق داده‌های «اداره آمار نیروی کار» و پردازش‌های آماری وال‌استریت، به عنوان مشاغل نابودشونده توسط تکنولوژی و اتوماسیون طی 10 سال (از سال 2008 تا 2018) معرفی شده‌اند، بررسی خواهیم کرد.

♦ تعمیرکنندگان ساعت. افرادی که در این حرفه اشتغال دارند، ساعت‌های جیبی، دیواری و رومیزی را تعمیر می‌کنند و حتی می‌سازند. در سال 2008، تنها 3200 ساعت‌ساز در سراسر ایالات متحده آمریکا وجود داشته است. انتظار می‌رود که تا سال 2018 این تعداد به 400 نفر کاهش یابد. یعنی 13 درصد کاهش در اشتغال در حرفه ساعت‌سازی و تعمیر ساعت. با توجه به گزارش دورنمای پیشه‌ها در آمریکا، اشتغال در حرفه تعمیر ساعت به سرعت کاهش خواهد یافت. زیرا هزینه‌های بالای تعمیر ساعت این انگیزه را در مصرف‌کنندگان به وجود می‌آورد که به جای تعمیر ساعت‌های خود، یک ساعت جدید خریداری کنند. در واقع کسب‌وکار ساعت‌سازی با پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن روبات‌ها، بسیار کم‌هزینه‌تر از آنچه قبلاً بود، شده است. همین امر، کسب‌وکار سنتی تعمیر ساعت را از پای در خواهد آورد.

 اشتغال در نصب کاغذ دیواری. کسانی که در این حرفه مشغول به فعالیت هستند، اساساً کاغذ دیواری خانه‌ها را تعمیر می‌کنند یا در ابتدا آنها را می‌چسبانند. همچنین افرادی که شغلشان، چسباندن کاغذ دیواری است، در حوزه بیلبوردها و تابلوهای شهری نیز فعالیت می‌کنند. در سال 2008، تعداد 7400 نفر به چسباندن کاغذ دیواری اشتغال داشتند و انتظار می‌رود که تا سال 2018 این تعداد به 6300 نفر برسد. به عبارتی 13 درصد کاهش در نیروی کاری که از طریق این کسب‌وکار گذران زندگی می‌کنند. همانند نقاشان (نقاشان ساختمان)، افرادی که شغلشان با کاغذ دیواری گره خورده است نیز خودشان کسب‌وکار خودشان را مدیریت می‌کنند و معمولاً بعد از گذراندن اولین دوره شاگردی یا کارآموزی با یک متخصص، مستقل می‌شوند. از آنجا که بسیاری از خانه‌داران امروزه به استفاده از مواد ارزان‌تر و جایگزین کاغذ دیواری روی آورده‌اند (مانند نقاشی ساختمان)، در آینده‌ای نه‌چندان دور، بیکاری بلندمدت در حوزه شغل‌های مرتبط به چسباندن کاغذ دیواری، به وجود خواهد آمد و کسب‌وکارهای دیگری جای این حرفه را خواهند گرفت.

♦ تعمیرکنندگان دوربین عکاسی. مادامی که دوربین‌های دیجیتال صنعت عکاسی را به طور کلی تحت حاکمیت خود در‌می‌آورند و استفاده از فیلم عکاسی به تاریخ می‌پیوندد، اشتغال تعمیرکنندگان دوربین‌های عکاسی در خطر خواهد بود. در سال 2008 حدود 4600 نفر در ایالات متحده به این حرفه اشتغال داشتند و انتظار می‌رود تا سال 2018، حدود 15 درصد کاهش داشته باشد. زیرا با پیشرفت تکنولوژی و پا گرفتن کسب‌و‌کارهای جدید در حوزه ساخت، فروش و توزیع دوربین‌های عکاسی و همچنین شفاف شدن اطلاعات مربوط به کیفیت و قیمت لوازم دیجیتال و تکنولوژیک، مصرف‌کنندگان دوربین‌های عکاسی ترجیح خواهند داد به جای پرداخت هزینه‌های بالای تعمیر دوربین‌های خود، دوربین جدیدی خریداری کنند. همچنین از آنجا که مدل‌های جدید دوربین‌های عکاسی روزبه‌روز روانه بازار می‌شوند و طراحی دوربین به یک حرفه مجزا تبدیل شده است، دیگر تعمیر دوربین‌های عکاسی قدیمی فایده‌ای نخواهد داشت. گسترش کسب‌وکارهای فروش اینترنتی نیز، به دلیل ضمانت‌هایی که برای تعویض و تعمیر دوربین‌هایی که می‌فروشند در نظر دارند، دست تعمیرکاران سنتی را از بازار تعمیر معدود دوربین‌هایی که نیاز دارند تعمیر شوند یا قطعاتشان تعویض شود، قطع می‌کند.

♦ اپراتورهای کامپیوتر. افرادی که در این حوزه اشتغال دارند، در طیف وسیعی از کسب‌وکارها و در ادارات و کارخانه‌ها مشغول به فعالیت هستند. اپراتورهای کامپیوتر مسوولیت برطرف کردن مشکلات کامپیوتری معمولی را در کسب‌وکارها بر عهده دارند. وظایفی همچون به‌روزرسانی نرم‌افزارها و حفاظت سیستم‌ها از خطر ویروس از جمله وظایفی هستند که بر دوش اپراتورهای کامپیوتر قرار دارند. ممکن است عجیب باشد که شغلی که با کامپیوتر در ارتباط است، در جهان کامپیوتری نیز با خطر روبه‌رو است. اما بدون شک، این شغل نیز در خطر است و در آینده‌ای نه‌چندان دور، دیگر نیازی به اپراتورهای کامپیوتر نخواهد بود. گزارش‌های مربوطه و شواهد روزمره نشان می‌دهند که پیشرفت تکنولوژی و گسترش کسب‌وکارها در حوزه برنامه‌نویسی و مدیریت از راه دور سیستم‌ها، کسب‌وکارها را از بسیاری از اپراتورهای کامپیوتر، بی‌نیاز می‌سازند. به عبارتی کسب‌وکارهای نوپا و استارت‌آپ‌های اینترنتی، با هزینه‌ای بسیار کمتر، دقیق‌تر و سریع‌تر، کار همین اپراتورها را انجام می‌دهند. آنها با توسعه نرم‌افزارهایی که به طور خودکار سیستم‌های کامپیوتری شرکت‌ها و کارخانه‌ها را به‌روزرسانی می‌کنند، از یک طرف سیستم تولید را کاراتر می‌سازند و از طرف دیگر، هزینه‌های تولید را پایین می‌آورند. در سال 2008 حدود 110 هزار نفر در آمریکا به عنوان اپراتور کامپیوتر فعالیت داشتند و انتظار می‌رود تا سال 2018 اشتغال در این حرفه، بیش از 18 درصد کاهش یابد. همچنین همزمان با نابودی این شغل، طراحی نرم‌افزار به عنوان یکی از پررشدترین مشاغل، فرصت‌های کاری بسیار زیادی را فراهم خواهد کرد.

♦ چاپ فیزیکی. شاید هیچ صنعتی نباشد که به اندازه صنعت چاپ، طی دهه گذشته نشانه‌های افول را از خود نشان داده باشد. افرادی که در صنعت چاپ فیزیکی فعالیت می‌کنند، مسوول تهیه مواد چاپ و پرینت فیزیکی مطالب هستند. عمده اشتغال در صنعت چاپ فیزیکی، در روزنامه‌ها و مجلات است. به علاوه، بسیاری از شاغلان صنعت چاپ، به این دلیل که مردم عادی نیز در حال یادگیری چگونگی استفاده از دستگاه‌های چاپ هستند، کار خود را از دست داده و می‌دهند. اما از همه مهم‌تر، این گسترش فرآیند چاپ الکترونیکی به واسطه رشد سایت‌های اینترنتی و ابزارهای کامپیوتری است که مردم جهان را اندک‌اندک از روزنامه‌ها و مجلات کاغذی بی‌نیاز می‌سازد و همین امر، بیشترین تاثیر را در کاهش اشتغال این صنعت دارد. زیرا استفاده از فایل‌های الکترونیکی و سایت‌های مختلف برای خواندن مطالب و مشاهده تصاویر مختلف، ارزان‌تر و آسان‌تر و سریع‌تر است. در سال 2008 حدود 26 هزار نفر در ایالات متحده در صنعت چاپ فیزیکی فعالیت می‌کردند و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2018 بیش از 22 درصد از نیروی کاری فعال در این صنعت، کار خود را از دست دهند.

♦ اپراتورهای ماشین‌های مته‌زنی و نقب‌زنی. میلیون‌ها شغل در کارخانه‌ها طی چند دهه گذشته به واسطه رشد تکنولوژی از بین رفته است. انتظار می‌رود که هیچ شغل کارخانه‌محوری به اندازه اشتغال در حوزه ماشین‌های مته‌زنی و نقب‌زنی طی دهه آینده کاهش نداشته باشد. اپراتورهای این دستگاه‌ها معمولاً زمان کاری خود را صرف سرهم‌بندی قطعات در خطوط تولید کرده و فرآیند عملکرد این دستگاه‌ها را کنترل می‌کنند. با توجه به گزارش‌ها و شواهد، بسیاری از کارخانه‌ها در حال به خدمت درآوردن تکنولوژی جدیدی هستند که آنها را از اپراتورهای مذکور بی‌نیاز می‌سازد. روبات‌ها و ابزارهای تکنولوژیک گسترده، هم کیفیت تولیدات کارخانه‌ای را بالا برده‌اند و هم هزینه‌های تولید را کاهش داده‌اند. اما به‌کارگیری این ابزارها نیازمند افزایش اشتغال در زمینه برنامه‌نویسی کامپیوتری است. در سال 2008 تعداد 33 هزار نفر در ایالات متحده در این صنعت مشغول به کار بودند و انتظار می‌رود تا سال 2018، 26 درصد از نیروی کار این صنعت، شغل خود را از دست دهند.

♦ خدمات پست و نامه‌رسانی. بدون شک، اینترنت بیشتر از هر کسب‌وکار دیگری به کسب‌وکار نامه‌رسانی و پست آسیب رسانده است. کاهش بسیار زیاد در پست نامه باعث شده است که هزاران نفر در این کسب‌وکار، شغل خود را از دست بدهند. زیرا از طریق سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی، امکان برقراری ارتباط به سادگی و کاملاً ارزان فراهم شده است و پهپادها نیز پست بسته‌های حاوی کالا را از وجود نیروی کار فیزیکی برای این منظور، بی‌نیاز کرده‌اند. در سال 2008 حدود 179 هزار نفر در ایالات متحده در ادارات و شرکت‌های پست و نامه‌رسانی مشغول به کار بودند. اما انتظار می‌رود تا سال 2018، بیش از 30 درصد از این افراد بیکار شوند.

♦ پردازشگرهای نیمه‌رساناها. صنعت نوپای نیمه‌رساناها در حال از دست دادن بسیاری از نیروی کار خود است. به طوری که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2018، از 31 هزار شغل موجود در این صنعت در ایالات متحده، بیش از 10 هزار شغل از بین برود. دلیل آن هم چیزی نیست جز پیشرفت تکنولوژی و توسعه کسب‌وکارهای نوپایی که در این حوزه اقدام به فعالیت کرده‌اند. تکنولوژی‌های جدید باعث شده است قطعات چیپ‌های الکترونیکی به‌شدت کوچک ساخته شوند و تحت این شرایط، انسان‌ها توانایی پردازش نحوه عملکرد و تعمیر این چیپ‌ها را نخواهند داشت و این کار به وسیله روبات‌ها صورت خواهد گرفت.