تاریخ انتشار:
فعالیت سه لایه‌ای اصلاح‌طلبان
اما و اگرهای ائتلاف انتخاباتی اصولگرایان
ولی‌الله شجاع‌پوریان نماینده اسبق مجلس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «برنا» می‌گوید اصلاح‌طلبان در سه محور «شورای هماهنگی، شورای مشاوران و بنیاد امید ایرانیان» فعالیت‌های انتخاباتی خود را شروع کرده‌اند اما همه در تلاش هستند «در پایان یک لیست واحد به عنوان همه اعضا و تشکل‌های اصلاح‌طلب اعلام شود».
طی یکی دو هفته اخیر زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال شکل‌گیری ائتلاف انتخاباتی بین روسای دو قوه مقننه و مجریه درگرفته که در صورت تحقق می‌تواند به نتایج دامنه‌داری در پهنه سیاست کشور بینجامد. چندی پیش عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی که از احزاب اصلاح‌طلب محسوب می‌شود در گفت‌وگویی اظهار کرد: «طیف روحانی بنا دارد برای دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی با طیف لاریجانی ائتلاف کند». همین سخنان کافی بود تا متغیر جدیدی به معادله سیاسی کشور افزوده و اما و اگرها پیرامون احتمال شکل‌گیری ائتلافی میانه آغاز شود. این همگرایی البته مخالفانی جدی از هر دو جناح سیاسی کشور دارد. عمده اصلاح‌طلبان و طیفی از اصولگرایان، اتحاد سیاسی روسای دو قوه مجریه و مقننه برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی را مطلوب نمی‌دانند و منتقد آن هستند. بدیهی است این انتقادات اگرچه در موضوع یکسان‌اند اما در خاستگاه و نقطه عزیمت و چشم‌اندازی که ترسیم می‌کنند تفاوت‌های فاحشی با یکدیگر دارند. از دیدگاه اصلاح‌طلبان، هرگونه ائتلاف سیاسی لاریجانی / روحانی منجر به ریزش بدنه اجتماعی اصلاح‌طلب حامی دولت یازدهم می‌شود و مآلاً جایگاه اعتدال‌گرایان در
سپهر سیاسی کشور را تضعیف خواهد کرد. حسن روحانی به عنوان سیاستمداری میانه اکنون سکان دولتی را در دست دارد که مدیرانی از هر دو جناح سیاسی کشور را در خود جای داده است. از رحمانی‌فضلی اصولگرا که در زمان‌هایی نه‌چندان دور، دست راست علی لاریجانی در سازمان صدا و سیما و شورای عالی امنیت ملی بود و اینک هدایت وزارت کشور را در دست دارد تا محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی که وزیر دولت اصلاحات بوده و فعالیت سیاسی اصلاح‌طلبانه داشته است.
افزون بر این، شخص رئیس‌جمهور حلقه واسط راست و چپ نیز محسوب می‌شود؛ عضو موسس جامعه روحانیت مبارز تهران و مورد حمایت مجمع روحانیون مبارز. این ویژگی را از وابستگی‌های تشکیلاتی برخی مدیران ارشد ریاست جمهوری نیز می‌توان دریافت، چنان که محمدباقر نوبخت معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بازوی راست حسن روحانی است (به سبب عضویت در حزب اعتدال و توسعه) و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور بازوی چپ او (به خاطر عضویت در حزب کارگزاران). در واقع هسته اصلی دولت حسن روحانی نیز ترکیبی است از چهره‌های ارشد حزب اعتدال و توسعه که گرایش‌های راست میانه قوی دارد و حزب کارگزاران که در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات عضویت دارد و به اصطلاح در طیف چپ قرار می‌گیرد. لذا نگرانی اصلاح‌طلبان از این است که با گردش به راست دولت، سبد رای آن دچار نقصان شود و عیار اصلاح‌طلبانه آن کاهش یابد. اما اصولگرایان دغدغه متفاوتی دارند. طیف رادیکال اصولگرا این نزدیکی را موجب تضعیف موقعیت خود و تحکیم جای پای لاریجانی در جاده سیاست کشور می‌داند که ممکن است زمینه مساعدی برای ریاست‌جمهوری لاریجانی نیز مهیا کند.
برخی از اصولگرایان میانه البته نزدیکی لاریجانی و روحانی را در حکم از بین رفتن ظرفیت رئیس مجلس برای نقش‌آفرینی در اردوگاه اصولگرایی می‌دانند. از این رو غیر از اعضای فراکسیون رهروان ولایت که به لحاظ سیاسی از اصولگرایان نزدیک به لاریجانی تشکیل شده بقیه اصولگرایان استقبالی از این ائتلاف به عمل نیاورده‌اند. به عنوان مثال علیرضا زاکانی دبیر کل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی در مورد احتمال وقوع چنین ائتلافی به آریا می‌گوید: «این یک تصمیم سیاسی است. البته به نظر من این تصمیم غلط است حالا هر کسی می‌تواند این تصمیم غلط را بگیرد یا نگیرد در هر حال چنین ائتلافی تصمیم غلطی است.» امیر محبیان نیز پیشتر هشدار داده بود که با سیاست تکروانه جبهه پایداری برخی از شخصیت‌ها تمایل خود به فعالیت در اردوگاه اصولگرایان را از دست می‌دهند چنان‌که ابراهیم نکو از نمایندگان فراکسیون رهروان معتقد است: «لاریجانی بیشتر می‌تواند به روحانی نزدیک شود، چرا که اگر ایشان تغییر رویه دهد و در جبهه اصولگرایان قرار گیرد برایش شرط و شروط خواهند گذاشت که این مساله برای آقای لاریجانی غیرقابل هضم خواهد بود بنابراین پذیرش ایشان در جبهه اعتدالیون بیشتر خواهد بود.» اما فارغ از این گمانه‌زنی‌ها، انگیزه و مقصود روسای دو قوه از این همگرایی نیز موضوعی قابل توجه است. شاید روحانی هر دو بازوی خود را برای انتخابات فعال کند؛ دستی در دست اصلاح‌طلبان و دستی دیگر در اتحاد با اصولگرایان. لااقل فایده این راهبرد آن است که اگر یک بازو قطع شود، بازوی دیگر باقی است و می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. لاریجانی هم احتمالاً در این اندیشه است که پیوستن و ائتلاف با امثال پایداری، آینده سیاسی او را بیشتر به مخاطره می‌افکند.
افزون بر این، شخص رئیس‌جمهور حلقه واسط راست و چپ نیز محسوب می‌شود؛ عضو موسس جامعه روحانیت مبارز تهران و مورد حمایت مجمع روحانیون مبارز. این ویژگی را از وابستگی‌های تشکیلاتی برخی مدیران ارشد ریاست جمهوری نیز می‌توان دریافت، چنان که محمدباقر نوبخت معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بازوی راست حسن روحانی است (به سبب عضویت در حزب اعتدال و توسعه) و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور بازوی چپ او (به خاطر عضویت در حزب کارگزاران). در واقع هسته اصلی دولت حسن روحانی نیز ترکیبی است از چهره‌های ارشد حزب اعتدال و توسعه که گرایش‌های راست میانه قوی دارد و حزب کارگزاران که در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات عضویت دارد و به اصطلاح در طیف چپ قرار می‌گیرد. لذا نگرانی اصلاح‌طلبان از این است که با گردش به راست دولت، سبد رای آن دچار نقصان شود و عیار اصلاح‌طلبانه آن کاهش یابد. اما اصولگرایان دغدغه متفاوتی دارند. طیف رادیکال اصولگرا این نزدیکی را موجب تضعیف موقعیت خود و تحکیم جای پای لاریجانی در جاده سیاست کشور می‌داند که ممکن است زمینه مساعدی برای ریاست‌جمهوری لاریجانی نیز مهیا کند.
برخی از اصولگرایان میانه البته نزدیکی لاریجانی و روحانی را در حکم از بین رفتن ظرفیت رئیس مجلس برای نقش‌آفرینی در اردوگاه اصولگرایی می‌دانند. از این رو غیر از اعضای فراکسیون رهروان ولایت که به لحاظ سیاسی از اصولگرایان نزدیک به لاریجانی تشکیل شده بقیه اصولگرایان استقبالی از این ائتلاف به عمل نیاورده‌اند. به عنوان مثال علیرضا زاکانی دبیر کل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی در مورد احتمال وقوع چنین ائتلافی به آریا می‌گوید: «این یک تصمیم سیاسی است. البته به نظر من این تصمیم غلط است حالا هر کسی می‌تواند این تصمیم غلط را بگیرد یا نگیرد در هر حال چنین ائتلافی تصمیم غلطی است.» امیر محبیان نیز پیشتر هشدار داده بود که با سیاست تکروانه جبهه پایداری برخی از شخصیت‌ها تمایل خود به فعالیت در اردوگاه اصولگرایان را از دست می‌دهند چنان‌که ابراهیم نکو از نمایندگان فراکسیون رهروان معتقد است: «لاریجانی بیشتر می‌تواند به روحانی نزدیک شود، چرا که اگر ایشان تغییر رویه دهد و در جبهه اصولگرایان قرار گیرد برایش شرط و شروط خواهند گذاشت که این مساله برای آقای لاریجانی غیرقابل هضم خواهد بود بنابراین پذیرش ایشان در جبهه اعتدالیون بیشتر خواهد بود.» اما فارغ از این گمانه‌زنی‌ها، انگیزه و مقصود روسای دو قوه از این همگرایی نیز موضوعی قابل توجه است. شاید روحانی هر دو بازوی خود را برای انتخابات فعال کند؛ دستی در دست اصلاح‌طلبان و دستی دیگر در اتحاد با اصولگرایان. لااقل فایده این راهبرد آن است که اگر یک بازو قطع شود، بازوی دیگر باقی است و می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. لاریجانی هم احتمالاً در این اندیشه است که پیوستن و ائتلاف با امثال پایداری، آینده سیاسی او را بیشتر به مخاطره می‌افکند.
فعالیت سه لایه‌ای اصلاح‌طلبان
ولی‌الله شجاع‌پوریان نماینده اسبق مجلس و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «برنا» می‌گوید اصلاح‌طلبان در سه محور «شورای هماهنگی، شورای مشاوران و بنیاد امید ایرانیان» فعالیت‌های انتخاباتی خود را شروع کرده‌اند اما همه در تلاش هستند «در پایان یک لیست واحد به عنوان همه اعضا و تشکل‌های اصلاح‌طلب اعلام شود». او همچنین با نفی احتمال ائتلاف اصولگرایان و اصلاح‌طلبان به اهتمام ویژه اصلاح‌طلبان به افزایش سهم زنان در مجلس اشاره کرد و در عین حال افزود: «در شهرستان‌های تک‌حوزه‌ای و تک‌نمایندگی و در جاهایی که امکان رای آوردن زنان نیست معمولاً در چنین بافت‌هایی اقبال به سوی مردان است ولی در مراکز استان‌ها و در کلانشهر تهران زمینه حضور بانوان وجود دارد.»
رفع نگاه امنیتی به احزاب در دولت روحانی
دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی که پیش از ولادت امیرالمومنین(ع) در همایش همدلی و همزبانی؛ کلید سازندگی در کرمانشاه شرکت کرده بود با برشمردن نقش احزاب در توسعه گفت: «یکی دیگر از کارکردهای احزاب، نیکو کردن اخلاق برخی افراد تندرو و آرام کردن فضای ملتهب سیاسی است تا در فضایی آرام و به دور از التهاب گفتمان لازم صورت گیرد.» غلامحسین کرباسچی همچنین با انتقاد از اینکه نقد اشخاص بر نقد عملکردها و کار گروهی تقدم یافته، خاطر‌نشان کرد «شکاف بین نسلی در حال افزایش است» که با فعال شدن بیشتر احزاب که به گفته او نگاه امنیتی به آنها در دولت روحانی از بین رفته می‌توان این مشکل را رفع کرد.
فرمول‌های اصولگرایان برای ائتلاف
خبرآنلاین با اشاره به آغاز لابی‌های پیدا و پنهان اصولگرایان برای ائتلاف، به مرور چند فرمول انتخاباتی این جناح برای تضمین همگرایی به این شرح پرداخته است؛ یکم مدل 5+6 و جبهه متحد که شش نفر عهده‌دار امور اجرایی به نمایندگی از گروه‌های اصولگرا بودند و پنج نفر افراد مرضی‌الاطراف که شورای حکمیت اصولگرایان را تشکیل دادند. این فرمول در برقراری وحدت بین اصولگرایان در انتخابات دوره هشتم مجلس استفاده شد. دوم مدل 7+8 برای انتخابات مجلس نهم که با محوریت آیت‌الله مهدوی‌کنی و بر مبنای فرمول قبلی شکل گرفت اما در نهایت جبهه پایداری لیست جداگانه‌ای در انتخابات داد و تعدادی از چهره‌های اصولگرا نیز از لیست مشترک کنار گذاشته شدند تا در عمل موضوع انسجام اصولگرایان تحقق نیابد. سوم مدل 1+2 یا ائتلاف پیشرفت که در انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری به کار بسته شد اما به نتیجه نرسید. چهارم مدل 20+10 که برای انتخابات آتی مجلس پیشنهاد شده و هنوز جزییات آن تشریح و تبیین نشده است.
نگرانی متقابل اصلاح‌طلبان و اصولگرایان از هم
در حالی که عبدالواحد موسوی‌لاری عضو مجمع روحانیون مبارز معتقد است اصولگرایان از احتمال پیروزی اصلاح‌طلبان وحشت‌زده می‌شوند پس بهتر است رسانه‌ها و شخصیت‌های اصلاح‌طلب درصدد تقلیل این وحشت برآیند، محمدرضا باهنر نایب‌رئیس مجلس و دبیر کل جبهه پیروان خط امام و رهبری می‌گوید: «رقابت، دلهره و دلواپسی دارد. دو تیم که در زمین فوتبال با هم بازی می‌کنند نگران‌اند که ممکن است گل بخوریم؛ اما معنایش این نیست که حتماً اصلاح‌طلبان می‌برند، اصلاح‌طلبان هم نگران‌اند که ما برنده شویم.»
به گزارش آنا، این فعال سیاسی اصولگرا در نشست مطبوعاتی هفته گذشته خود خاطر‌نشان کرد که اصولگرایان به دنبال وحدت تمام‌عیار هستند و لذا برای انتخابات آتی مجلس لیست واحدی از تهران معرفی می‌شود که با لیست اصلاح‌طلبان رقابت کند. او با دفاع از طرح استانی شدن انتخابات، ابراز امیدواری کرد تکلیف آن تا نیمه خرداد مشخص شود. در عین حال سخنگوی شورای نگهبان در سخنانی به طرح مشابهی اشاره
کرده که چند سال پیش توسط این شورا به دلیل مغایرت با شرع و قانون اساسی رد شده است.
به گزارش آنا، این فعال سیاسی اصولگرا در نشست مطبوعاتی هفته گذشته خود خاطر‌نشان کرد که اصولگرایان به دنبال وحدت تمام‌عیار هستند و لذا برای انتخابات آتی مجلس لیست واحدی از تهران معرفی می‌شود که با لیست اصلاح‌طلبان رقابت کند. او با دفاع از طرح استانی شدن انتخابات، ابراز امیدواری کرد تکلیف آن تا نیمه خرداد مشخص شود. در عین حال سخنگوی شورای نگهبان در سخنانی به طرح مشابهی اشاره
کرده که چند سال پیش توسط این شورا به دلیل مغایرت با شرع و قانون اساسی رد شده است.
چماق فتنه ابزار عده‌ای برای حذف اصلاح‌طلبان
رئیس بنیاد امید ایرانیان در نشست استادان و دانشجویان دانشگاه آزاد واحد غرب تهران با بیان اینکه عده‌ای چماق فتنه را برداشتند و بر سر اصلاح‌طلبان می‌زنند، تاکید کرد: «کسانی که می‌خواهند اصلاح‌طلبی را به زانو دربیاورند بدانند که اصلاح‌طلبی به زانو در نخواهد آمد.» به گزارش پایگاه خبری امید، معاون اول رئیس دولت اصلاحات در بخش دیگری از سخنان خود خاطر‌نشان کرد: «در گفتمان اصلاح‌طلبی خرد جمعی بنای اصلی است و پیش‌فرض همه حرکات قرار دارد و هیچ‌گاه بنا نیست که به یک فرد و گروه خاصی متکی باشیم و من با این نگاه در صحنه حضور دارم.» او همچنین با اشاره به عزم جدی اصلاح‌طلبان برای کسب اکثریت کرسی‌های مجلس گفت: «اگر لازم باشد برای به دست آوردن اکثریت کنار بکشم تا جمع با سرعت بیشتری پیش برود آن کار را انجام خواهم داد. درست همانند وظیفه‌ای که در سال 92 به آن عمل کردیم.»
سرخط دیگر خبرها
برگزاری سومین نشست وحدت اصولگرایان با میزبانی جمعیت ایثارگران و حضور حزب موتلفه و جبهه پایداری (ایرنا)، درخواست رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از احزاب برای ارائه لیست هزینه‌های انتخاباتی خود به وزارت کشور (ایسنا)، آغاز به کار کمیته انتخاباتی جامعه اسلامی مهندسین برای انتخابات مجلس (میزان)، تدوین سیاست‌های کلی انتخاباتی اصلاح‌طلبان در گفت‌وگوی عبدالله ناصری با ندای ایرانیان، 10 دلیل مخالفت وزارت کشور با طرح استانی شدن انتخابات در گفت‌وگوی حسینعلی امیری قائم‌مقام وزارت کشور با خبرگزاری تسنیم، دیدار اعضای ارشد حزب وحدت و همکاری ملی با آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی که در آن دیدار رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه «شرایط کشور، عوض شده است» ابراز اطمینان می‌کند که پرچم متحجران دیگر بالا نخواهد رفت (ایسکانیوز).
دیدگاه تان را بنویسید