اخراج دیپلماتهای چین از انگلیس
نتیجه پیوند عربستان و چین چه خواهد بود؟
رئیسجمهور چین بهتازگی سفری سهروزه به عربستان داشت که سروصدای زیادی به پا کرد. به گزارش روزنامه شرق این سفر شامل اولین نشست او با «ملک سلمان» پادشاه و «محمد بنسلمان» ولیعهد عربستان سعودی، دومین نشست او با رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس و سومین نشستش با گروهی بزرگتر از دولتهای عربی بود. نتیجه این نشست شامل چندین توافق عمومی و همچنین غیرعلنی در حوزه انرژی، تجارت، سرمایهگذاری، همکاریهای فناوری و زمینههای مختلف دیگر بود. برگزاری این سه نشست وجود رابطه نزدیک اقتصادی و امنیتی چین و عربستان سعودی را مورد تایید قرار داد. عربستان سعودی ۱۸ درصد از انرژی مورد نیاز چین را تامین میکند و در مقابل سفارشهای موردنیاز خود برای تجهیزات پتروشیمی، نظامی و صنعتی را به طرف چینی ارائه میدهد؛ سفارشهایی که پیشتر برای ایالات متحده ارسال میکرد. در همین حال کاخ سفید اعلام کرده که تلاش «شی جینپینگ»، رئیسجمهوری چین، برای گسترش نفوذ آن کشور در منطقه خلیجفارس «برای حفظ نظم بینالمللی مفید نیست». مفسران سیاسی، سفر شی را نشانهای از کنار گذاشتن روابط سنتی ریاض با واشنگتن و چرخش عربستان سعودی بهسوی پکن ارزیابی کردهاند. محمد الیحیی، عضو ارشد مرکز صلح و امنیت خاورمیانه در اندیشکده هادسون در تحلیلی درباره رابطه چین و عربستان و تاثیر آن بر رابطه ریاض و واشنگتن، در فارینپالیسی مینویسد: سیاست چین ساده و سرراست است. پکن به ریاض پیشنهادی واضح ارائه داده است: نفت خود را به ما بفروشید و به ما کمک کنید تا بازارهای جهانی انرژی را تثبیت کنیم؛ در مقابل هرگونه تجهیزات نظامی را که میخواهید از کاتالوگ ما انتخاب کنید و هر آنگونه که دوست دارید، از همکاری با ما در حوزههای دفاعی، هوافضا، صنعت خودرو، بهداشت و فناوری بهرهمند شوید. به عبارت دیگر، چینیها معاملهای را به سعودیها پیشنهاد میکنند که به نظر میرسد از توافق آمریکا و عربستان الگوبرداری شده که خاورمیانه را به مدت ۷۰ سال تحت تسلط درآورده بود. چرخش ریاض بهسوی پکن پس از آن صورت میگیرد که عربستان سعودی احساس میکند از سوی واشنگتن مورد خیانت قرار گرفته است. در نتیجه، جای تعجبی نیست که بسیاری از جوانان سعودی ایده جایگزینی چین با آمریکا را مطرح میکنند. اکثر سعودیهای تحصیلکرده بهعنوان فارغالتحصیلان دانشگاههای ایالات متحده و مصرفکنندگان مشتاق فرهنگ و فناوری مصرفی ایالات متحده، به آمریکا احساس نزدیکی میکنند. آنان به اندازهای به آمریکا احساس نزدیکی میکنند که از آنچه بهعنوان حملات ناعادلانه رسانهها و سیاستگذاران آمریکایی علیه ریاض میبینند، آزردهخاطر میشوند. در همین حال برای بسیاری از سعودیها گزینه جایگزین یادگیری زبان ماندارین و تصور مشاغل آینده بهگونهای است که صنعت و تجارت چین را ترویج و تقویت میکند. برای اکثریت سعودیها، هیچ چیزی نمیتواند ناامیدکنندهتر از احتمال جدایی این کشور از ایالات متحده باشد. از دهه ۱۹۶۰ میلادی سعودیها هرگز جهانی را بدون رابطه قوی با ایالات متحده نشناختهاند. باوجود این تحولات دهه گذشته ایمان بسیاری از عربستانیها به واشنگتن را متزلزل کرده؛ چراکه حس میکنند احساس نزدیکیشان به آمریکا و تحسین آن کشور از سوی سیاستمداران، سیاستگذاران و روزنامهنگاران آمریکایی احساسی متقابل نیست. به نظر میرسد که ایالات متحده مصمم است عربستان را به یک حکومت «یاغی، مسوولیتناپذیر و دشمن حقوق بشر» تبدیل کند؛ همانگونه که جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، در جریان کمپین انتخاباتی ۲۰۲۰ وعده آن را داده بود. اما این بیاعتمادی به دوره زمامداری «باراک اوباما» رئیسجمهور اسبق آمریکا بازمیگردد. زمانی که او در سال ۲۰۱۵ بر سر توافق هستهای با ایران مذاکره کرد، ما سعودیها متوجه شدیم که او رابطهای را که به منبع ثبات و قدرت برای هر دو کشور آمریکا و عربستان سعودی تبدیل شده بود، انکار میکند. این توافق مسیر را برای تهران هموار کرد تا نظم موجود منطقهای را از بین ببرد. تظاهر به تعادل و توازن قوا که اوباما برای توجیه توافق با ایران مطرح کرد، هرگز منطقی نبود.
حمله به دفاتر جاسوسی در یونان
روزنامه محافظهکار «کاتی مرینی» یونان فاش کرد پلیس این کشور به دفاتر دو شرکت اسرائیلی «اینتلسکا» و «کریکل» و خانههای مدیران آن که در شهر آتن ارائهکننده سیستمهای امنیتی الکترونیکی هستند، یورش برده است. این دو شرکت ظاهراً خدمات مربوط به فناوری اطلاعات و سیستمهای امنیتی الکترونیکی ارائه میدادند. این دو شرکت از جمله شش شرکتی بودند که از سوی پلیس در پایتخت مورد حمله قرار گرفتند. این شرکتها در دهها کشور فعالیت میکنند و جاسوسافزار خود را به بالاترین پیشنهادهای دریافتی میفروشند. دادستانی دستور حمله را بر اساس شواهد و اسناد بهدستآمده در روزهای اخیر صادر کرده است. دادستانها که دستور تفتیش این شرکتها را دادند، در حال بررسی شواهد و اسناد درزکرده به بیرون هستند. بهتازگی اسنادی منتشر شده که نشان میدهد تلفن دهها وزیر، نمایندگان پارلمان، روسای احزاب سیاسی، ژنرال ارشد، تاجر و روزنامهنگار یونانی شنود میشده است. دادستانها از سرویس اطلاعات ملی نیز خواستهاند گزارشهای اخیر را که در رسانهها منتشر شده است، تایید کنند. از جمله اینکه شخصیتهای مهم مانند کنستانتینوس فلوروس، رئیس ستادکل دفاع ملی یونان نیز تحت نظر بودهاند. این رسوایی برای اولینبار در چهارم ماه آگوست فاش شد. رئیس وقت سرویس اطلاعات ملی به یک کمیته پارلمانی گفته بود آژانس اطلاعاتی از «تاناسیس کوکاکیس»، روزنامهنگار حوزه اقتصادی جاسوسی کرده است. روزنامه «داکیومنتو» نیز در ششم نوامبر فهرستی ۳۳نفره از افرادی را که سرویس اطلاعات ملی یونان به دستور مستقیم رئیس دفتر نخستوزیر، از آنها جاسوسی میکرده، انتشار داد. در این فهرست نام مقامات ارشد فعلی و سابق از جمله وزیر خارجه، معاون وزیر دفاع، وزیر کار، نخستوزیر سابق و مشاور سابق امنیت ملی دیده میشود. هشتم آگوست گذشته، نخستوزیر راستگرای یونان مجبور شد اعتراف کند که تلفنهای «نیکوس آندرولاکیس» رئیس حزب سوسیالیست (پاسوک) نیز توسط آژانس اطلاعاتی یونان شنود شده است اما استدلال کرد که این کار قانونی بوده است. دولت یونان تاکنون از تایید اینکه آیا از این جاسوسافزار برای نظارت بر شهروندان خود استفاده کرده یا خیر، خودداری کرده است. پس از شکایت آندرولاکیس به دادستانهای ارشد درباره تلاش برای هک کردن تلفن همراهش با نرمافزار جاسوسی «پریدیتور» که به وسیله شرکت اسرائیلی «اینتلسکا» ارائه میشود، تحقیقات پارلمانی آغاز شده و این کشور را درگیر رسوایی گسترده و طولانیمدت بر سر افشاگریهای مرتبط با وسایل جاسوسی کرده است. دولت یونان در جلسه اخیر پارلمان تلاش کرد پرونده شنود تلفنی را که بر حیات سیاسی کشور سایه افکنده است، از دستور کار پارلمان خارج کند اما به نظر میرسد موفقیتی در این زمینه نداشته است. نارضایتی شدید نخستوزیر از تداوم این بحث را میتوان در رفتار او در پارلمان مشاهده کرد. او جلسه را نیمهتمام ترک کرد. البته او در جریان این جلسه قاطعانه مدعی بود شخصاً هیچ مداخلهای در شنود تلفنی نداشته اما از دادن تضمین مشابه درباره عملکرد سازمان اطلاعات خودداری کرد. دولت محافظهکار به دنبال آن بود که با رویارویی علنی بین روسای دو حزب اصلی در پارلمان، این پیام را به جامعه ارسال کند که برخلاف ادعای اپوزیسیون، نخستوزیر از پاسخ دادن به موضوعات مربوط به این پرونده خودداری نمیکند. مفاد بحثبرانگیز لایحه موردنظر در پارلمان مانع از هرگونه همگرایی در میان احزاب پارلمانی شده است. فشارهای داخلی به دولت نیز باعث شده حتی «ساماراس» نخستوزیر پیشین یونان از حزب حاکم، ضمن انتقاد به مساله شنود، مدعی شود باور ندارم که دولت تلفن همراه دیگران را شنود کرده است. این یک حرکت ضددموکراتیک انحرافی است و باید پاسخهای روشن به این مساله داده شود. استناد به محرمانه بودن اطلاعات فقط یک توجیه است. همزمان آندرولاکیس، رئیس حزب «پاسوک-جنبش تغییر»، شکایت رسمی خود را بابت شنود تلفن همراهش به دادگاه حقوق بشر اروپا ارسال کرده و خطاب به این مرجع قضایی که مقر آن در استراسبورگ است، تاکید کرد اگرچه شنود تلفن همراه وی توسط سازمان اطلاعات یونان از سوی دولت و شخص نخستوزیر تایید شده اما تا به امروز بهطور رسمی دلایلی که با استناد به آن سازمان اطلاعات او را تحت کنترل قرار داده اعلام نشده است. حق وی برای «جبران خسارت موثر» که در ماده 13 کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر تضمین شده نقض شده است. او با ارجاع پرونده به دادگاه حقوق بشر اروپا درصدد اجرای قوانین و مقررات سختگیرانه در یونان و دیگر کشورهای اروپایی برای تضمین حریم خصوصی و آزادی ارتباطات شهروندان است. رسانههای بینالمللی نیز به تداوم این فضای منفی برای دولت حاکم بر یونان میپردازند. رسانههای معتبر خارجی در گزارشهای خود، عملکرد دولت یونان و عدم پاسخگویی به پرسشهای موجود در این پرونده را شدیداً نقد میکنند.
مذاکره برای لغو روادید با شورای همکاری
میخائیل بوگدانف، معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت که کشورش برای لغو روادید با اکثر کشورهای عضو شورای همکاری از جمله عربستان و بحرین در تلاش است. به گزارش اسپوتنیک، وی گفت که تلاش میکنیم سیستم لغو روادید را تقریباً با همه کشورهای عضو شورای همکاری از جمله عربستان و بحرین اجرا کنیم. بوگدانف افزود، روابط ما بسیار خوب گسترش مییابد و تاجران به آنجا سفر میکنند، معتقدم میتوانیم با یکدیگر همکاری کنیم. پیشتر فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان گفته بود روابط بین عربستان و روسیه پیشرفت میکند و برای گسترش این روابط باید به گفتوگو تکیه کرد.
اخراج شش دیپلمات چینی از انگلیس
وزارت امور خارجه انگلیس از چین خواست تا شش دیپلمات خود از جمله سرکنسول این کشور در منچستر را خارج کند. به نقل از روسیا الیوم، این درخواست از چین، پس از متهم شدن این افراد به حمله به یک تظاهرکننده دموکراسیخواه هنگکنگ مطرح شد. «جیمز کلورلی»، وزیر امور خارجه انگلیس گفت که این شش نماینده به جای لغو مصونیت دیپلماتیک و بازجویی توسط پلیس در مورد حادثه اکتبر، انگلیس را ترک کردند. لندن روز چهارشنبه هفته گذشته را به عنوان آخرین مهلت خروج آنها تعیین کرده بود. در ۱۶ اکتبر در مقابل ساختمان سرکنسولگری چین در منچستر دهها فعال تظاهرات کردند. به گفته پلیس منچستر در آن زمان، یک معترض که از اصلاحات دموکراتیک در جمهوری خلق چین حمایت میکرد از سوی هیات دیپلماتیک چین به محوطه کنسولگری کشیده شد و در آنجا علیه وی از زور استفاده شد. در پی این حادثه، کاردار چین در انگلیس، به وزارت خارجه بریتانیا احضار شد و به وی بر لزوم رعایت حق اعتراض مسالمتآمیز و همچنین رعایت قوانین بریتانیا تاکید شد.
♦♦♦
ایرنا: «سرگئی ورشینین» معاون وزیر امور خارجه روسیه اظهار کرد: آمریکا بر اساس اتهامات نادرست بالغ بر ۶۰ تبعه روس را دستگیر و به دهها سال حبس محکوم کرده و عملاً آنها را به گروگان گرفته است.
مهر: رسانههای اوکراین اعلام کردند رئیسجمهور این کشور، در یکی از مناطق شرقی، در نقطه درگیری با روسیه حضور یافت.
ایسنا: پوتین پس از گفتوگو با رئیسجمهور بلاروس در مینسک، به خبرنگاران گفت که کرملین مطلقاً هیچ برنامه یا علاقهای برای «بلعیدن» هیچ کشوری ندارد.
ایلنا: دونالد ترامپ به تصمیم کمیته ششم ژانویه در مجلس نمایندگان آمریکا برای درخواست از وزارت دادگستری این کشور به منظور محاکمه او و برخی از دستیارانش از بابت دست داشتن در شورش در ساختمان کنگره و تلاش برای لغو نتیجه انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ واکنش نشان داده و گفت، چنین کاری باعث «قدرتمندتر» شدنش میشود.
ایرنا: کاربران شبکه اجتماعی توئیتر شرکتکننده در یک نظرسنجی، خواهان کنارهگیری ایلان ماسک از مدیریت اجرایی این شبکه اجتماعی شدند؛ این نظرسنجی دو ماه بعد از آن انجام گرفت که این میلیاردر به ریاست توئیتر رسید.
خبرآنلاین: نخستوزیر هلند در سخنرانی خود بابت نقش تاریخی کشورش در بردهداری و پیامدهای آن در دوران حاضر عذرخواهی کرد.
ایلنا: سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شد که «ارتش اسرائیل یک فروند پهپاد حزبالله لبنان را در منطقه زرعیت واقع در مرز لبنان و فلسطین اشغالی هدف قرار داده و سرنگون کرده است».
ایسنا: رئیسجمهوری فرانسه طی سخنانی در جریان دومین کنفرانس بغداد در سواحل بحرالمیت، تاکید کرد که کشورش به روابط متوازن با عراق پایبند است. در همین حال، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این نشست گفت که عراق باید پلی میان کشورهای منطقه باشد.
فارس: وزیر خارجه عربستان اعلام کرد که کشورش مصمم به تلاش برای گشودن چشماندازهای تازه همکاری با عراق است و از اتصال شبکه برق دو کشور حمایت میکند.
ایسنا: دومین دور مذاکرات انگلیس و نمایندگان شورای همکاری خلیجفارس با هدف دستیابی به توافق تجارت آزاد، در حالی به پایان رسید که موسسات و نهادهای خیریه در لندن نسبت به وضعیت حقوق بشر مشارکتکنندگان هشدار میدهند.
♦♦♦
محکومیت پیرزن ۹۷ساله به مشارکت در جنایت آلمان نازی
اعتمادآنلاین نوشت: یرمگارد فورشنر، در زمان جنگ جهانی دوم منشی فرماندهای در اردوگاه کار اجباری «اشتوتهوف» بود؛ وی در 97 سالگی با حکم دادگاه منطقهای شهر ایتسههو در آلمان به دو سال حبس تعلیقی محکوم شد. به نقل از خبرگزاری رویترز، نکته جالب توجه اینکه او در زمان ارتکاب جرم تنها ۱۸ سال سن داشت، از اینرو دادگاه در رسیدگی به پرونده وی به قوانین مربوط به نوجوانان استناد کرد. در سپتامبر ۲۰۲۱ محاکمه فورشنر برای مدت کوتاهی به تعویق افتاد، زیرا او فرار کرد، اما چند ساعت پس از آنکه در ساعت مقرر در دادگاه حاضر نشد، بازداشت شد.
تنش چینی علیه هند
هممیهن نوشت: چین بار دیگر بر سطح تنشها در مرزهای خود با هند افزوده است. چینیها ضمن تصرف چندیندههای تبت، مدعی بخشهایی از خاک هند نیز هستند. چینیها در سال 1950 منطقه تبت را که چند هزار کیلومتر از مناطق چینینشین فاصله دارد تصرف کرده و در سال 1959 با متهم کردن هند به دخالت در این منطقه، به جنگی در سال 1962 منجر شدند. پکن در هفته جاری نیز تلاش کرد در ادامه ادعاهای ارضی خود نسبت به خاک هند، درگیریهای دیگری را ایجاد کند.
اختلال کشاورزی پس از جنگ
شرق نوشت: تهاجم روسیه به اوکراین بهطور قابل توجهی تجارت جهانی کشاورزی را مختل کرده است و پیامدهایی را در سراسر جهان و بهویژه در سراسر خاورمیانه و جنوب صحرای آفریقا ایجاد کرده است. در آفریقا، مجموعهای از عوامل، از جمله درگیری در اوکراین، گرسنگی را 20 درصد افزایش داده است. این عوامل و پیامدها منجر به ترس از این شده که بحران غذایی، مناطقی را که پیشتر هم تحت تاثیر فشارهای شدید ناامنی غذایی قرار داشت، در وضعیت وخیمتری فرو ببرد. این تهاجم همچنین به ترس از افزایش قیمتهای جهانی مواد غذایی منجر شده است.
اصلاحات حق وتو
فرهیختگان نوشت: آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل گفت: جنبه بسیار مهم اصلاحات در سازمان ملل، شورای امنیت و حق وتو و احیای طرح وتو در مجمع عمومی است. آمریکا و روسیه برای اولین بار نشانههایی مبنی بر موافقت خود با گسترش اعضای دائمی شورای امنیت ارائه کردهاند اما من در زمینه اصلاح حق وتو خوشبین نیستم. ما شاهد برخی تحولات در مجمع عمومی هستیم. اکنون هرگونه استفاده از حق وتو در شورای امنیت باید در مجمع عمومی به بررسی گذاشته شود و در مورد استفاده از این حق توضیح داده شود.