تعادل شوم
نقش اندیشه کنفوسیوس در توسعه چین
در این شماره کافهاقتصاد از سفتهبازی صحبت کردهایم؛ سفتهبازی برای اقتصاد خوب است یا بد؟ «سفتهبازان کسانی هستند که معاملات بسیاری انجام میدهند و پولهای کلانی به جیب میزنند در حالی که هیچ چیزی را که ارزش اجتماعی داشته باشد برای اقتصاد خلق نمیکنند.» این نقل قولی در مورد سفتهبازی است. سفتهبازان همیشه از سوی کسانی که در ارتش مدافعان عدالت اجتماعی میجنگند مورد حمله قرار گرفتهاند. اما نکته این است که فقط و فقط یک بیمه در برابر نوسانات اقتصادی وجود دارد: سفتهبازی. سفتهبازان درست در زمان و مکان مناسب اقدام به خرید و فروش میکنند و این خرید و فروش نه فقط خودشان را، بلکه دیگران را نیز منتفع میکند. بنابراین اگر بخواهیم از تزلزلهایی که در اقتصاد به وجود میآیند جان سالم به در ببریم، فرشتههای نگهبان ما سفتهبازان هستند. در این شماره همچنین به مبحث بوروکراسی میپردازیم. امروزه بوروکراسی بار منفی پیدا کرده و در ذهن ما کاغذبازی، سرگردانی در ادارهها، مراحل پیچیده و زائد اداری را تداعی میکند. در حالی که به باور ماکس وبر مدرنیته از خلال نهادهای مدرن متجلی شده و این نهادهای مدرن هستند که عقلانیت مدرن را متجلی میکنند. از دید وبر این امر جز با کمک عاملی به نام بوروکراسی غیرممکن است. به دیدگاههای دقیق و تحلیل ارزشمند آنتونی داونز در مورد بوروکراسی توجه کنید. چرا پل رومر، رئیس اقتصاددانان بانک جهانی، از همکاری با این بانک کناره گرفت؟ رومر از سال 2016 که همکاری خود را با این بانک آغاز کرد در موضوعات مختلف با کارمندان این بانک تعارض پیدا کرد. در یکی از ایمیلهای منتشرشده، رومر با شدت به برخی از سیاستهای بانک جهانی در گزارشهای مختلف انتقاد کرده و از «استفاده از دادههای تقلبی»، «خودنمایی بیشرمانه برخی افراد» در سیستم بانک جهانی و وجود یک «اداره عدالت داخلی» که جلوی اصلاحات مورد نیاز در این بانک را گرفته سخن گفته است. آموزههای کنفوسیوس مشهورترین معلم، فیلسوف و نظریهپرداز سیاسی چین و تاثیر ایدههای او بر تمدن چین و دیگر کشورهای شرق آسیا نیز در این شماره معرفی شده است.