به‌رغم کاهش قیمت کالاهای اساسی بهای نفت افزایش یافت

امسال به‌رغم افت قیمت بسیاری از کالاها، قیمت‌های آتی نفت خام ایالات متحده افزایش یافته است. مخالفان می‌گویند این عدم تطابق از مشکل بزرگی حکایت می‌کند و حاکی از افزایش فیزیکی کالا نیست. معیار آتی نفت خام آمریکا روز جمعه هفدهم می، در قیمت 02/96 دلار بسته شد، که این تا 6/4 درصد از آغاز امسال بالاتر است. طی امسال که سال چندان خوبی برای کالاها نبوده، نفت نسبت به دیگر کالاها وضعیت بهتری را تجربه کرده است؛ در این مدت شاخص کالای داو جونز 6/5 درصد کاهش یافته است. در میان کالاهای شاخص داو جونز، طلا، مس و سایر اجناسی که سابقاً عزیز شمرده می‌شدند، کاهش تندتری را تجربه کرده‌اند. نفت در مقایسه با بازار سهام مانند میانگین صنعتی داو جونز عملکرد بالایی از خود نشان نداده است؛ امسال میانگین صنعتی داو جونز 16 درصد افزایش یافته است. با این حال برخی از تحلیلگران و سرمایه‌گذاران می‌گویند افزایش قیمت نفت قابل توجه است، چون این افزایش در حالی رخ داده که عوامل متعددی روی قیمت نفت فشار آورده‌اند. برای مثال، رشد اقتصادی ایالات متحده سست است، ذخایر داخلی نفت این کشور به بالاترین حد خود در بیش از سه دهه گذشته رسیده، نرخ بیکاری ایالات متحده 5/7 درصد است و تورم نیز پایین‌تر از هدف دو درصدی فدرال‌رزرو قرار دارد. در همین حال، تولید نفت داخلی این کشور در حال اوج‌گیری است و تقاضای سوخت نیز ملایم است. جایا باخپای، مدیر‌عامل یکی از صندوق‌های نفت و گاز طبیعی در بوستون می‌گوید: «فکر می‌کنم خوش‌بینی بهای نفت کمی نابجا بوده باشد. بین بازار فیزیکی و بازار مالی نفت گسستگی قابل توجهی وجود دارد. صعودی بودن نفت به این دلیل است که ما انتظار داریم طی شش ماه آینده به اندازه کافی رشد اقتصادی داشته باشیم که این تقاضای نفت را بهبود خواهد بخشید.» افزایش قیمت نفت در میان کمبود حمایت‌های اقتصادی تا حدی انعکاسی از تلاش برای سرمایه‌گذاری در حوزه نفت است؛ سرمایه‌گذاری در این حوزه نسبت به حوزه‌هایی که به نرخ پایین بهره دل خوش کرده‌اند، دارای پتانسیل بازدهی بالاتری است. با توجه به مطالعه‌ای که اخیراً توسط صندوق بین‌المللی پول صورت گرفته، صندوق‌های تامینی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری این حوزه را به خود اختصاص داده‌اند. به گفته این صندوق، بیش از 70 درصد تغییرات قیمتی در بازارهای کالا توسط برنامه‌های تجاری ایجاد می‌شود که تحت تاثیر یکدیگر قرار دارند. بهای نفت خام گاهی همپای دیگر کالاها مبادله می‌شده است، برای نمونه در سال 2010 تصمیم فدرال‌رزرو برای گشودن دور دوم خرید اوراق قرضه، قیمت کالاها را افزایش داد. با این حال، امسال سیگنال‌های ضعیف در مورد رشد جهانی جلوی افزایش قیمت مس را گرفته، در حالی که قیمت نفت آمریکا در سطوح بالاتری قرار گرفته است. معامله‌گران، تحلیلگران و اقتصاددانان در این مورد به افزایش مجدد ارزش دلار آمریکا، رشد تقاضای انرژی جهان و جریان ثابتی از سرمایه‌گذاری روی دلار در بازار استناد می‌کنند؛ سرمایه‌گذاری روی دلار برای تجارت و مصون‌سازی ریسک‌های قیمتی بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نفت طراحی شده است. تیم ایوانز، تحلیلگر یکی از واحدهای شرکت سیتی‌گروپ می‌گوید: «تقاضای سرمایه‌گذاری برای قرار گرفتن در معرض قیمت نفت است که دارد از بازار حمایت می‌کند. این واقعاً حاکی از رشد تقاضای فیزیکی نیست.»