نقدینگی رو به پایین

براساس گزارش بانک مرکزی، نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی نزولی است و کاهش یافته. نرخ رشد نقدینگی در 12‌ماهه منتهی به مرداد 1402 به رقم 9 /26 درصد رسیده است در حالی که در مدت مشابه سال گذشته 38 درصد را ثبت کرده بود؛ یعنی حدود 11 واحد درصد کمتر شده است. همچنین نرخ رشد پایه پولی که در آغاز سال 45 درصد بود در پایان مرداد به 41 درصد رسیده است.

بانک مرکزی کاهش رشد نقدینگی را مرهون اجرای سفت و سخت سیاست کنترل ترازنامه بانک‌ها می‌داند و روی دارایی‌ها و ترازنامه بانک‌ها نظارت دارد. به گفته بانک مرکزی پیش از این میزان رشد ترازنامه برای بانک‌های تجاری دو درصد و برای بانک‌های تخصصی 5 /2 درصد تعیین می‌شد اما این رویکرد از سال 1401 تغییر کرده و این ارقام برحسب شاخص‌های نظارتی طبقه‌بندی و نسبت‌های رشد سقف ترازنامه برای هر بانک جداگانه تعیین می‌شود.

بانک مرکزی همچنین در برابر انتقاد اقتصاددانان و ابراز نگرانی آنها از نرخ رشد بالای پایه پولی و واگرایی و شکاف زیادی که بین روند رشد نقدینگی و پایه پولی ایجاد شده، چنین موضع گرفته است که این مساله پتانسیلی برای رشد نقدینگی و تورم ندارد.

بانک مرکزی در سال جاری نرخ رشد نقدینگی را 25 درصد هدف‌گذاری کرده است و با توجه به آنچه در مرداد و نیمه اول سال به آن رسیده، بعید نیست که بتواند تا پایان سال به این هدف دست پیدا کند؛ گرچه هنوز در مورد رسیدن به هدف تورم ابهام وجود دارد.