رشد اقتصادی در سال پیش‌رو

صندوق بین‌المللی پول گزارش داد، بخش نفتی ایران به‌‌رغم افت شدید و چشمگیر در سال 2019 که منفی 9 /38 درصد برآورد شده است، در سال 2020 همزمان با شیوع کرونا و در عین حال تحریم‌های نفتی، رشد 1 /3درصدی را ثبت و در سال جاری میلادی رشد 1 /4درصدی را ثبت خواهد کرد. صندوق بین‌المللی پول  در بخشی از یکی از گزارش‌های چشم‌انداز اقتصادی منطقه‌ای خود که به بررسی منطقه غرب آسیا و آسیای میانه پرداخته است، از رشد بخش نفتی و غیرنفتی ایران در سال 2020 یعنی سال شیوع کرونا و همچنین سال پیش‌رو یعنی سال 2021 خبر داد. همچنین بر اساس برآوردهای این نهاد بین‌المللی، بخش غیرنفتی ایران پس از ثبت رشد 9 /0درصدی در سال 2019 در سال 2020 نیز رشد 3 /1درصدی را ثبت کرده است. بر اساس برآوردهای IMF، رشد بخش غیرنفتی ایران در سال جاری میلادی به 3 /2 درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید. صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد، تولید نفت خام از 19 /2 میلیون بشکه در روز در سال 2019 به روزانه 23 /2 میلیون بشکه در سال 2020 افزایش یافته است. همچنین تولید نفت ایران با افزایش 200 هزار بشکه در روز در سال 2021 به روزانه 35 /2 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. گزارش سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام، اوپک، طی ماه‌های ژانویه، فوریه و مارس یعنی سه ماه نخست سال 2012 از افزایش شدید تولید نفت ایران خبر می‌دهد. این سازمان در جدیدترین گزارش خود به نقل از منابع ثانویه اعلام کرد: تولید نفت ایران در ماه مارس 2021 برابر با فروردین‌ماه 1400 به دو‌میلیون و 304 هزار بشکه در روز رسیده که نسبت به ماه پیش از آن 137 هزار بشکه در روز افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، ایران در ماه فوریه برابر با اسفند 99 روزانه دو میلیون و 167 هزار بشکه نفت تولید کرده است که این رقم در ماه پیش از آن یعنی ژانویه 2020 (بهمن 99) حدود دو میلیون و 98 هزار بشکه در روز بوده است. همچنین بر اساس گزارش اوپک، ایران به‌طور متوسط در سال 2020 روزانه یک میلیون و 985 هزار بشکه نفت تولید کرده است.

شورای رقابت خودرو را گران کرد

بر اساس مصوبه هفته گذشته شورای رقابت، بر اساس تورم بخشی یک‌ساله اعلام‌شده توسط بانک مرکزی و پس از کسر تورم‌های اعمال‌شده قبلی در سه‌ ماه اول و دوم سال ۱۳۹۹ و پس از اعمال متغیرهای کیفیت و بهره‌وری، در نهایت برای شرکت ایران‌خودرو به‌طور متوسط 2 /8 درصد و برای شرکت سایپا به‌طور متوسط 9 /8 درصد افزایش قیمت محاسبه شد. طبق مصوبه این شورا؛ برای تمامی کسانی که تا پایان سال ۱۳۹۹ برای خرید خودرو ثبت‌نام کرده و پیش‌پرداخت داشته‌اند و مشمول دریافت سود نیستند، افزایش قیمتی تعلق نمی‌گیرد. یک منبع آگاه در شورای رقابت در پاسخ به این پرسش که در شرایط کاهش نرخ ارز چرا قیمت خودروها افزایش یافته است؟ گفت: فقط نرخ ارز در این موضوع دخیل نیست بلکه نرخ تورم شش ‌ماه دوم سال ۹۹ برای خودروسازان لحاظ شده و بر اساس آن قیمت خودروها افزایش یافته است. البته این مصوبه انتقاداتی را به همراه داشت و مانند دوره‌های قبل زمینه را برای مطرح شدن مباحثی پیرامون ماهیت و عملکرد شورای رقابت فراهم کرد. در این راستا، الله‌وردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از تصمیم شورای رقابت مبنی بر افزایش قیمت خودرو گفت: دستگاه‌های نظارتی باید به موضوع افزایش قیمت خودرو در شورای رقابت ورود کنند.

ورود و ترخیص 1 /3 میلیون دوز واکسن کرونا از چهار کشور

ورود واکسن کرونا به ایران از نیمه بهمن‌ماه سال گذشته کلید خورد و تاکنون ادامه داشته است. تازه‌ترین مکاتبه ارونقی -معاون فنی گمرک ایران- با شانه‌ساز -رئیس سازمان غذا و دارو- و ارائه گزارشی در رابطه با واردات واکسن نشان می‌دهد که در این دوره سه میلیون و ۱۹۵ هزار و ۸۰۰ دوز واکسن وارد ایران شده است. بر اساس این گزارش محموله‌های واکسن طی ۱۲ مرحله و از کشورهای روسیه، چین، هند و کره جنوبی وارد و از طریق فرودگاه امام خمینی (ره) پس از انجام تشریفات گمرکی با حداقل اسناد به صورت حمل یکسره و شبانه‌روزی در حداقل زمان ممکن و کمتر از ۱۵ دقیقه تحویل نمایندگان معرفی‌شده از سوی وزارت بهداشت شده است.

گزارش معاون فنی گمرک ایران از جزئیات واکسن‌های ورودی نشان می‌دهد که ۷۲۰ هزار دوز واکسن از روسیه، یک میلیون و ۶۵۰ هزار دوز از چین، ۱۲۵ هزار دوز از هند و ۷۰۰ هزار و ۸۰۰ دوزکواکس از کره جنوبی وارد ایران شده که در مجموع بالغ بر 1 /3 میلیون دوز است. واردات 1 /3 میلیون‌دوزی واکسن کرونا در حالی انجام شده که اعلام اخیر رئیس کل بانک مرکزی از این حکایت داشت که تامین ارز فوری یک میلیون دوز واکسن از سوی این بانک صورت گرفته است و وی گفته که بانک مرکزی حداقل ۱۰۰ میلیون دلار ارز برای واکسن کرونا تخصیص داده است. در جریان واردات واکسن دو محموله تجهیزات خط تولید واکسن نیز در هفته گذشته وارد کشور شده است.

تخصیص ۱۰۰ هزارمیلیاردی به بنگاه‌های خرد و متوسط

رئیس کل بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی برای سرمایه در گردش از بنگاه‌های کوچک و متوسط (SME‌ها) در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اختصاص می‌دهد. عبدالناصر همتی گفت: در روزهای گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به لزوم فعال شدن کارگاه‌های کوچک و متوسط در کنار کارگاه‌های بزرگ، تاکید کردند: گسترش این کارگاه‌ها علاوه بر ایجاد اشتغال، زمینه‌ساز تولید ثروت برای عموم مردم به‌ویژه طبقات ضعیف و متوسط هستند.

وی افزود: بنگاه‌های کوچک و متوسط که از آنها تحت عنوان SMEها یاد می‌شود امروزه به عنوان یکی از مسیرهای اصلی رشد و توسعه پایدار مبتنی بر دانش در کشورها شناخته می‌شوند. ارزش افزوده بالا، نوآوری، اشتغال‌آفرینی و انعطاف‌پذیری بیشتر از مزایای این بنگاه‌هاست.

به گفته همتی، بانک مرکزی در چند سال گذشته برنامه جدی برای افزایش میزان تامین مالی ‌SME‌ها داشته است. در سال گذشته بیش از ۲۷ هزار واحد کوچک و متوسط از حدود ۸۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات بهره‌مند شدند که نسبت به سال ۹۸ رشد ۵۷درصدی داشته است. برنامه بانک مرکزی برای پشتیبانی مالی از SMEها در سال ۱۴۰۰ اختصاص مبلغی تا حد ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از سوی بانک‌ها برای اعطای سرمایه در گردش به این واحدها، با هدف گسترش نقش آنها در تولید و اشتغال کشور است.

افزایش ۱۵۰درصدی حقوق حداقل‌بگیران تامین اجتماعی

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: از اسفند ۹۸ تا فروردین ۱۴۰۰، طی ۱۴ ماه، حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی ۱۳۲ درصد و پرداخت مستمری حداقل‌بگیران ۱۵۰ درصد افزایش یافت. محمد شریعتمداری در ارتباط ویدئو‌کنفرانسی با روسای کانون‌های بازنشستگان سراسر کشور اظهار کرد: بیمه تکمیلی بازنشستگان تامین اجتماعی از جمله موضوعات مهمی است که با توجه به افزایش نیاز این قشر به درمان و مراقبت‌های پزشکی در اولویت قرار گرفت و سهم آورده سازمان تامین اجتماعی در بیمه تکمیلی نسبت به سال گذشته هفت برابر شد.

او همچنین تصریح کرد: به همت بخش درمان سازمان، درمان همه بیمه‌شدگان تامین‌ اجتماعی در شهرهایی که سازمان، بیمارستان ملکی ندارد در بیمارستان‌های دولتی رایگان است. همچنین به منظور جلوگیری از تردد و رفاه بیشتر بازنشستگان ۶۵ سال به بالا، درمان آنها حتی در صورت وجود بیمارستان ملکی، در بیمارستان‌های دولتی رایگان است. در یک اقدام بی‌سابقه در ۱۴ماه گذشته، پرداخت ۱۴۴ هزار میلیارد تومان بدهی دولت به تامین اجتماعی تصویب شد که بخشی از آن پرداخت شد و بخش دیگر آن به زودی انجام می‌شود.

وزیر کار بیان کرد: تلاش کرده‌ام همه همکارانم را در دولت متقاعد کنم که در این دولت همه دیون سازمان تامین اجتماعی را تامین کنند، هرچند پرداخت ۱۴۴ هزار میلیارد تومان دیون دولت در این ایام در طول تاریخ سابقه نداشته است. باید دیون را صفر کنیم. قانون، ساختار و روش پرداخت آن را به خوبی تعیین و مشخص کرده است و فکر می‌کنم در عمر باقی‌مانده دولت این موضوع عملی است. همچنین پرداخت وام بدون بهره به بازنشستگان تامین اجتماعی در ۱۴ ماه گذشته، ۱۳ برابر شده و از ۲۰۰ میلیارد تومان به دو هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

شریعتمداری با بیان اینکه برای افزایش نشاط بازنشستگان و کارگران بازنشسته مهارت‌آموزی نیاز است، افزود: توسعه فعالیت‌های کوچک و متوسط از دیگر محورهایی بود که در فرمایشات مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفت که ما نیز تاسیس ۱۴۰۰ مرکز جوار کارگاهی را در برنامه داریم و روز گذشته از ۱۴۰ مرکز آن رونمایی کردیم. به گفته وی، این مراکز می‌توانند خدمات خود را به جامعه بازنشستگان و فرزندان آنان ارائه دهند.

صادرات کالاهای ایرانی به ۱۴۳ کشور دنیا

با وجود شدت گرفتن تحریم و محدودیت‌های ناشی از پاندمی کرونا، در سال گذشته کشورمان به بیش از ۱۴۳ کشور جهان صادرات و از ۱۲۳ کشور واردات داشته است.

سیدروح‌الله لطیفی، دبیر شورای اطلاع‌رسانی  گمرک ایران، ضمن بیان این مطلب، اظهار کرد: کشورمان در سال ۱۳۹۹ به ۱۴۳ کشور جهان صادرات انواع کالاهای ایرانی را داشته که بالغ بر ۳۴ میلیارد و ۹۹۸ میلیون دلار ارزش صادرات بوده است. ضمن آنکه در این سال از ۱۲۳ کشور جهان واردات کالا با ارزش ۳۸ میلیارد و ۸۹۲ میلیون دلار داشته‌ایم.

لطیفی افزود: سه مقصد کالاهای تجاری کشورمان، چین با بیش از ۹ میلیارد و ۷۷ میلیون و ۱۲۳ هزار و ۲۳۴ دلار، عراق  با هفت میلیارد و ۴۴۸ میلیون و ۴۳۱ هزار و ۶۷۳ دلار و امارات با چهار میلیارد و ۶۶۱ میلیون و ۶۲۱ هزار و ۶۸۲ دلار بودند و پس از این سه کشور، ترکیه با دو میلیارد و ۵۳۶ میلیون و ۶۱۶ هزار و ۶۸۸ دلار و افغانستان با دو میلیارد و ۳۰۸ میلیون و ۴۰۱ هزار و ۲۵۹ دلار اصلی‌ترین مقاصد کالاهای ایرانی در سال ۹۹ بودند. به گفته وی، کمترین صادرات کشورمان در اطلس جهانی تجارت به کشور لوکزامبورگ با ۴۴۸ دلار بوده است.  سخنگوی گمرک در مورد کشورهای طرف معامله برای تامین کالاها و واردات به کشورمان گفت: در سال گذشته مبدأ اصلی واردات کشورمان شامل کشور چین با ۹ میلیارد و ۸۴۳ میلیون و ۵۹۵۱ دلار و پس از آن امارات متحده عربی با ۹ میلیارد و ۷۵۷ میلیون و ۷۸۷ هزار و ۵۹۱ دلار و ترکیه با چهار میلیارد و ۴۰۰ میلیون و ۹۱ هزار و ۸۲ دلار هستند.

لطیفی گفت: نزدیک به ۵۰ درصد صادرات کشور در سال ۱۳۹۹، محصولات پتروشیمی و پایه نفتی، ۲۰ درصد محصولات معدنی و صنایع معدنی، ۱۸ درصد نیز محصولات کشاورزی و صنایع غذایی، حدود ۱۰درصد کالاهای صنعتی و میعانات گازی و صنایع دستی با هم  سهمی بیش از یک درصد داشتند. 

♦♦♦

ایسنا: روند مثبت مذاکرات هسته‌ای به امیدواری برای ایجاد ثبات در اقتصاد کشور منجر شده و برخی مسوولان و کارشناسان معتقدند که قیمت مسکن نیز کاهش پیدا می‌کند؛ این در حالی است که با وجود افت شدید توان خرید متقاضیان بازار مسکن، قیمت زمین و مصالح ساختمانی با رشد مواجه شده و در این شرایط صدای پای رکود مسکن شنیده می‌شود.

مهر: کانون سراسری مرغداران گوشتی کشور در نامه‌ای به کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی، ضمن انتقاد از دخالت دولت در بازار مرغ و سرکوب قیمتی این کالا، خواستار کنترل قیمت مولفه‌های تولید مرغ شد و تاکید کرد که اعلام آمار ساختگی و ادعاهای غیرواقعی در خوب نشان دادن شرایط و عملکرد دولت، واقعیت را تغییر نمی‌دهد.

ایلنا: قاسمعلی حسنی، دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی، با اشاره به دلایل چندنرخی شدن شکر گفت: یکی از دلایل این چندنرخی شدن، قیمت‌های دستوری است، اینکه دولت قیمت را 11 هزار و 500 تومان قرار می‌دهد اما برای مصرف‌کننده هشت هزار و 700 تومان تعیین می‌کند، اشتباه و غیرعرفی است. یعنی عمده‌فروش باید شکر را با قیمت 11 هزار و 500 تومان بخرد و مصرف‌کننده آن را با قیمت هشت هزار و 700 تومان تهیه کند، این موضوع نشان می‌دهد که قیمت‌گذاری دستوری تا چه حد نادرست است.

ایسنا: جمشید برزگر، رئیس کانون انبوه‌سازان گفت: از سال ۱۳۹۰ تاکنون با هر جهش نرخ ارز، بسیاری از سازندگان ورشکسته شده و از ریسمان سیاه و سفید می‌ترسند، به همین دلیل سعی می‌کنند به جای تولید انبوه در مناطق میانی و پایین شهرها، در مناطق مرفه‌نشین مسکن لوکس بسازند تا عقب‌ماندگی خود را جبران کنند؛ در نتیجه با کمبود مسکن در بخش تقاضای واقعی مواجه می‌شویم و قیمت‌ها بالا می‌رود.

فارس: مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد کسری تراز تجاری مناطق در هشت سال اخیر به‌طور متوسط با کسری 733 میلیون‌دلاری همراه بوده و نسبت سرمایه‌گذاری نیز در مقابل سرزمین اصلی سه درصد بوده است.

مهر: در راستای اطمینان از تامین برق منازل، مراکز کسب و واحدهای درمانی، استفاده از کولرهای گازی در ادارات و دستگاه‌های اجرایی تهران، ممنوع شد.

ایلنا: محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در پست توئیتر خود نوشت: «هوش مصنوعی، پیشران آینده اقتصاد ایران و جهان است. جوانان ایرانی موفق شدند برای تامین ظرفیت پردازشی موردنیاز خود، اَبَررایانه ایرانی «سیمرغ»، با ظرفیت پردازش پتافلاپسی را به بهره‌برداری برسانند که توانست آزمون‌های خود را با موفقیت طی کند.»

♦♦♦

ارزبران عمده

دنیای اقتصاد نوشت: ارزبران بزرگ سال کرونا معرفی شدند. جزئیات آمارهای گمرک در سال گذشته حاکی از این است که چهار هزار و ۹۵۹ قلم کالا در فهرست وارداتی کشور جا گرفته است که ارزشی معادل ۳۸ میلیارد و ۸۹۳ میلیون دلار دارد. نکته آنکه، یک‌سوم ارزش واردات به ۳۰ قلم عمده اختصاص دارد. در میان اقلام عمده، «ذرت دامی»، «گوشی تلفن همراه» و «برنج» در سکوی اول تا سوم واردات به لحاظ ارزش قرار دارند. مطابق آمارها، در سال 99 «ذرت دامی» به ارزش 5 /2 میلیارد دلار، «گوشی تلفن همراه» به ارزش 4 /2 میلیارد دلار و «برنج» با ارزش 950 میلیون دلار وارد کشور شده است. بررسی اقلام عمده وارداتی نشان می‌دهد که در میان آنها کالاهایی مانند موز، انواع داروها، گوشت منجمد و توتون قرار دارند.

تعیین تکلیف دلالی برای خودرو

همشهری نوشت: با تعطیلی نمایشگاه‌های فروش خودرو، تعیین قیمت خودرو به‌دست معامله‌گران فضای مجازی افتاد. بر این اساس قیمت خودرو از ابتدای امسال افزایش 15 تا 20درصدی را تجربه کرد، اما نتایج مذاکرات سیاسی و چشم‌انداز مثبت احیای برجام موجب تداوم کاهش قیمت در بازارهای موازی شد. ورود نرخ دلار به کانال 23 هزار تومان و نبود مشتری در بازار خودرو موجب شکست قیمت‌ها در فضای مجازی شد. به‌گفته فعالان صنفی در صورت تداوم نزول قیمت در سایر بازارهای دارایی، شکست قیمت‌ها در بازار خودرو نیز ادامه خواهد یافت. فرشاد مقیمی، مدیرعامل ایران‌خودرو، درباره قیمت خودرو گفت: بخشی از افزایش قیمت خودرو ناشی از تشکیل حباب قیمتی است.

کمک به بورس

ایران نوشت: از بسته 3+7 سازمان بورس برای نجات بازار سرمایه، سه مورد با فوریت اجرایی شد و هفت مورد باقی‌مانده که نیاز به تصویب در شورای سران سه‌قوه داشت، به تصویب رسید. اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت پنج‌ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام، سه تصمیمی است که هفته گذشته به‌صورت مصوبه در بازار سرمایه اجرایی شد. حال باید نظاره‌گر تاثیر آن بر بازار بود. البته اجرایی شدن سه پیشنهاد اولیه، تاثیر معناداری بر روند حرکتی بازار نداشته و باید دید که در شرایطی که بازار سرمایه تحت تاثیر متغیرهای مختلفی از درون و بیرون است، این بسته چگونه عمل خواهد کرد.

دستکاری بودجه توسط هیات‌رئیسه؟

شرق نوشت: هیات‌رئیسه و شخص رئیس مجلس که در تاب‌وتب انتخابات ریاست‌جمهوری هستند تاکنون در برابر اتهام دستکاری جداول بودجه توضیح درخوری ارائه نداده‌اند؛ البته زمانی که جدولی اشتباهی در خبرگزاری ایرنا منتشر شد حتی لحظه‌ای درنگ نکردند و تهدید به شکایت و حمله به آن رسانه تا جایی پیش رفت که خبر از خروجی حذف شد و صداوسیما نیز در اخبار خود عذرخواهی و حذف خبر ایرنا را طوری پوشش داد که گویی دستکاری در جداول به‌طور کل خبری کذب  بوده است. حال طرفداران رئیس مجلس و مدافعان این دستکاری معتقدند نقدهای این روزها از نوع بازی سیاسی است و معترضان به سوءاستفاده قالیباف از موقعیت خود در دستکاری جداول بودجه، به قصد تخریب انتخاباتی وارد میدان شده‌اند.