بازار در کما

از همان روزهای اول سال جاری برای بازار ارز و سکه، به یک شروع توفانی بدل شد. بر خلاف سال‌های گذشته که در تعطیلات نوروزی و اولین ماه سال، فعالیت در بازار چندان محسوس نبود و قیمت‌ها روندی کاهشی را طی می‌کردند، اما ارز و سکه در فروردین امسال، راه رکوردشکنی را پیش گرفتند. سرعت پیشرفت قیمت از حالت طبیعی فراتر رفته و اتفاقات پشت سرهم در حال وقوع بود، به طوری که فرصت اتخاذ سیاست‌های معقول را از سیاستگذار گرفته بود. افسار دلار از دست همه گریخته بود و به یکه‌تازی ادامه می‌داد. قیمت دلار در بازار آزاد به حول و حوش شش هزار تومان رسید. بسیاری از مردم در فروردین امسال به یاد جولان دلار در ابتدای دهه 90 افتاده بودند و روزهای آغازین 97 تداعی‌کننده آن دوران شده بود. میانگین قیمت دلار در روزهای معاملاتی 20 روز اول سال، عقربه 5200تومانی را نشان می‌داد؛ در حالی که در اولین ماه سال قبل میانگین قیمت دلار، کمتر از 3780 تومان بود و در 20 روز ابتدایی سال نسبت به فروردین سال گذشته رشد نقطه‌به‌نقطه 37درصدی را پشت سر گذاشت. این داستان در بازار مجاور ارز، یعنی سکه نیز سناریونویسی شد. سکه به تبعیت از متغیر پرنوسان خود (دلار) صعود پرشتابی را در اولین ماه سال طی کرد. هر چقدر فروردین به نیمه خود نزدیک‌تر می‌شد، سکه نیز به سمت قله دو میلیون‌تومانی سریع‌تر حرکت می‌کرد. سکه که در اولین ماه سال گذشته، قیمت میانگین یک میلیون و 212 هزار تومان را ثبت کرده بود، در 20 روز ابتدایی امسال، به میانگین یک میلیون و 770 هزار تومان جهش کرد و این یعنی رشد نقطه‌به‌نقطه 46درصدی. عده‌ای ترس برآمده از تنش‌های خارجی و بیم از تصمیم ترامپ را عامل اصلی این ماجرا می‌دانستند، عده‌ای دیگر سیاست تثبیت ارزی در دولت یازدهم را به عنوان انرژی فعال‌سازی این کنش مطرح می‌کردند. دسته‌ای نیز معتقد بودند که چندان دلیل بنیادی برای این فعل و انفعالات نمی‌توان یافت. این فضای پرابهام ایجاب می‌کرد که سیاستگذار تصمیمی فوق‌العاده برای شرایط اضطراری بگیرد. در عمل نیز، ستاد اقتصادی دولت تصمیم به یکسان‌سازی نرخ ارز به شکل ضربتی و با قیمت 4200 تومان گرفت. در واکنش، بازار در یکی دو روز اول اجرا به حالت کما رفت. باید دید که سیاست جدید ارزی تا چه حد می‌تواند دلار را به فضای آرامش هدایت کند و به ریل اصلی بازگرداند.