ابهام در آینده مدیریت پایتخت
تلویزیون زیر تیغ نقد
تعطیلات نوروزی برای بسیاری از مردم ایران فرصتی است برای سفر. با افزایش سفرهای بینشهری در ایام نوروز، خبرهای مربوط به ترافیک پرحجم بهویژه در محورهای رفت و برگشت شهرهای شمالی کشور و حوادث جادهای نیز هر سال از اولین و مهمترین خبرهای رسانههاست.
تعطیلات نوروزی برای بسیاری از مردم ایران فرصتی است برای سفر. با افزایش سفرهای بینشهری در ایام نوروز، خبرهای مربوط به ترافیک پرحجم بهویژه در محورهای رفت و برگشت شهرهای شمالی کشور و حوادث جادهای نیز هر سال از اولین و مهمترین خبرهای رسانههاست. درحالیکه در روزهای عادی نیز آمار بالای تصادفات منجر به مرگ در جادههای ایران همواره مورد انتقاد است، در ایام نوروز نگرانی از بالا رفتن میزان حوادث جادهای بیشتر میشود. امسال نیز رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی از افزایش سهدرصدی تعداد کشتهشدگان حوادث رانندگی در طرح نوروزی خبر داد و گفت: در موج نخست سفرها شاهد کاهش پنجدرصدی شمار جانباختگان حوادث رانندگی در سانحه تصادفات بودیم اما متاسفانه در موج دوم این سفرها تلفات حوادث رانندگی افزایش یافت؛ به طوری که تنها در روز ۱۰ فروردینماه ۳۷ تن جان خود را از دست دادهاند که این نشان میدهد که رانندگان باید توجه بیشتری به رانندگی خود داشته باشند. بر اساس گزارش صبح روز دوازدهم فروردینماه خبرگزاری ایسنا، تقی مهری اعلام کرد: در مجموع تا به این لحظه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تعداد کشتهشدگان صحنه تصادفات در طرح نوروزی ۱۳۹۷ نسبت به سال قبل افزایشی سهدرصدی داشته است. رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی با اشاره به افزایش تعداد خودروها و وضعیت جوی مساعد نوروز امسال نسبت به سال قبل اظهار کرد: در مجموع این عوامل سبب شد تا تعداد سفرها در طرح نوروزی امسال ۱۵ درصد نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش یابد. او درباره علت وقوع تصادفات نیز گفت: بررسیهای ما نشان داد که مهمترین علت در تصادفات فوتی در طرح نوروزی، سرعت و سبقت غیرمجاز و بیتوجهی به جلوست؛ به طوری که این عوامل حدود ۸۵ درصد علل تصادفات را به خود اختصاص داده است. مهری همچنین با بیان اینکه بیشترین ترددهای نوروزی در سال ۱۳۹۷ در استانهای البرز، تهران، قزوین، مازندران، گیلان، قم و فارس بوده است، اعلام کرد: بیشترین تصادفات منجر به فوت در استانهای فارس، اصفهان، کرمان، سیستان و بلوچستان و خوزستان رخ داده است.
جان باختن چند ایرانی در ترکیه و لبنان
در ایام نوروز 1397 حوادث رانندگی منجر به فوت برای ایرانیان محدود به جادههای ایران نماند. دهم فروردینماه ایسنا به نقل از سفیر ایران در ترکیه از جان باختن پنج تن از شهروندان ایرانی و مجروح شدن چند تن دیگر در سانحه تصادف در ترکیه خبر داد. روزنامه ایران نیز درباره جزئیات این حادثه نوشت: «هشت ایرانی که اعضای دو خانواده بودند و برای تفریح به ترکیه رفته بودند، در مسیر شهر بایبورد-گوموشحانه در شمال شرقی ترکیه دچار حادثه شده و با سقوط خودرو سواریشان به داخل چاله ۱۰متری فاضلاب، کشته شدند. در این حادثه پنج تن کشته و دو کودک ۱۲ساله و یک کودک دوساله مجروح شدند.» بر اساس گزارش این روزنامه پنج مرد افغان نیز در سومین روز نوروز هنگام شنا در رودخانه «مند بخش» محله کاکی بوشهر غرق شدند. همچنین خانواده ایرانی که برای تعطیلات نوروز به لبنان سفر کرده بودند، هنگام گرفتن عکس یادگاری کنار صخره معروف «روشه» بیروت گرفتار امواج دریا شده و به داخل آب افتادند. صیادان محلی با دیدن این صحنه برای نجات این خانواده وارد عمل شدند اما تنها توانستند پدر، مادر و یکی از دختران را نجات دهند. سرانجام با تلاش صیادان و تیمهای امدادی، اجساد دو دختر ۹ و ۱۵ساله پیدا شد و پسر ۲۳ساله خانواده همچنان مفقود است.
حادثه اتوبوسی منجر به فوت نداشتیم
در تعطیلات نوروز امسال برای نخستین بار طی چند سال گذشته، حادثه اتوبوسی منجر به فوت نداشتیم. طبق گزارش فارس، محمدحسین حمیدی، رئیس پلیسراه راهور ناجا، چهاردهم فروردینماه با اعلام این خبر و با اشاره به اینکه فاز نهایی سامانه سپهتن (سامانه نظارت و پایش تردد ناوگان حملونقل عمومی) در نوروز امسال بر روی اتوبوسها راهاندازی شد، گفت: سامانه سپهتن، تخلفات اتوبوسها و متعاقب آن، تصادفات اتوبوسها را در نوروز بسیار کاهش داد. او با اشاره به اینکه کنترل سنتی، دستی و فیزیکی پلیس بر رفتار رانندگان بهخصوص در بخش حملونقل عمومی پاسخگو نیست، گفت: در سال 96 حدود 5 /4 میلیون صورت وضعیت مسافری صادر شده است که کنترل این حجم جابهجایی عملاً بدون تجهیزات الکترونیکی مقدور نیست. حمیدی با اعلام اینکه شمار اتوبوسها در کشور از چهار هزار دستگاه در سال 86 به 16 هزار دستگاه در سال 96 رسیده است افزود: این در حالی است که با اقدامات کنترلی پلیس و بهکارگیری تجهیزات الکترونیکی توانستیم شمار کشتههای این وسایل نقلیه را از 543 نفر در سال 86 به زیر 200 نفر در سال 96 کاهش دهیم.
کاهش تصادفات منجر به مرگ در تهران
کاهش ۲۵درصدی تصادفات منجر به فوت در ایام نوروز 1397 در تهران نیز خبر امیدوارکننده این ایام بود. به گفته رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، در نوروز امسال تصادفات خسارتی ۱۱ درصد، تصادفات منجر به جرح ۱۰ درصد و تصادفات منجر به فوت ۲۵ درصد کاهش داشته است. آنطور که خبرگزاری صداوسیما گزارش داده، محمدرضا مهماندار پس از اعلام این خبر، این آمار را نشان از عملکرد خوب پلیس در سطح شهر تهران ارزیابی کرد.
حاشیههای نوروزی تلویزیون
در تعطیلات نوروزی سال 1397 تعدادی از برنامههای تلویزیون مورد استقبال مخاطبان قرار گرفتند، اما همین برنامهها حاشیهها و انتقاداتی هم به دنبال داشتند. یکی از میانبرنامههای مجموعه «کلاه قرمزی» تجمع اعتراضی تعدادی از عربهای خوزستان را به دنبال داشت. در این میانبرنامه عروسکهایی با ظاهر و پوشش سنتی هر یک از اقوام مختلف ایرانی ساخته و روی نقشه ایران قرار میگرفتند. اعتراض برخی از عربهای استان خوزستان به این بود که چرا عروسکی با لباس عربی در استان خوزستان قرار نگرفته است. اما بیشترین حاشیههای تلویزیون در ایام نوروز مربوط به سریال «پایتخت 5» بود که در سالهای پیش نیز از پرطرفدارترین سریالهای تلویزیون بوده است. یکی از حاشیههای تلویزیون در پخش این سریال سانسور بود. روزنامه شرق در اینباره نوشت: فارغ از کیفیت مجموعههای تدارکدیدهشده برای ایام نوروز، اعتراض سازندگان این مجموعههای تلویزیونی از نحوه نظارت و سانسور رسانه ملی به آثارشان، توجه بسیاری را به خود جلب کرد. قطعاً سهم بیشتر این نقدها از سوی سازندگان سریال «پایتخت» مطرح شد. حذف صحنههای رقص در بازپخش قسمت سوم سریال و حذف سکانسی از مجموعه که رویاهای خانواده نقی معمولی پس از سقوط بالن در دریا را نشان میداد، از جمله این موارد است. احمد مهرانفر، بازیگر این مجموعه، با انتشار عکسی از صحنه سانسورشده سریال در اینستاگرام، در متنی اعتراضی نوشت: «تیغ سانسور پخش صداوسیما کم بود اوج هم اضافه شد. دمتون گرم، امشب خوب دست به دست هم دادین تا تماشاگران سریال رو فراری بدین. قصه تکراری همیشگی، خسته نباشی مدیریت، خسته نباشی دلاور، خسته نباشی قهرمان.» علاوهبر اعتراض تند احمد مهرانفر، محسن تنابنده، طراح، سرپرست نویسندگان و بازیگر «پایتخت ۵»، هم با انتشار متنی کوتاه در اینستاگرام، به سانسور این سریال واکنش نشان داد و نوشت: «آقا میزتون رو نمیگیرن، سانسور نکنید.»
تبلیغ جاذبههای گردشگری کشور ترکیه، پخش صدای یک خواننده ترک و استفاده از یک بازیگر ایرانی بدون پوشش سر که از همکاران شبکه جم بوده نیز از دیگر نکات مورد انتقاد در این سریال بود. همه این انتقادات در حالی پررنگ شد که سازمان اوج سرمایهگذاری این سریال را بر عهده داشت. روزنامه کیهان نوشت: «سریال «پایتخت ۵» متهم به همکاری با عوامل فعال شبکه جم در ترکیه شده است. در این سریال همچنین از صدای یک خواننده مبتذل ترکیهای نیز استفاده شد که این موضوعات با انتقاد بسیاری از مردم مواجه شده است. سریال پایتخت، امسال هم با استقبال گسترده مردم مواجه شد. دلیل استقبال مردم از این سریال علاوه بر طنزآمیز بودن آن، توجه به فرهنگ بومی و ارزشهای اخلاقی و مذهبی قسمتهای گذشته این سریال بود. در این قسمت نیز به سفارش سازمان «اوج»، سریال «پایتخت» در قسمتهای پایانی خود به مسائل منطقه و مقاومت در برابر داعش توجه کرده است. با این حال، این سریال به برخی از حواشی آلوده شده است؛ از جمله حضور عوامل شبکه ماهوارهای جم که یکی از آنها به عنوان بازیگر در یکی از قسمتها ایفای نقش کرد، استفاده از ترانههای ابراهیم تاتلیس خواننده ترکیهای و همچنین تبلیغ آشکار جاذبههای توریستی کشور ترکیه. حاشیههایی که طی روزهای اخیر با انتقاد شدید مردم و کاربران فضای مجازی مواجه شد. برخی از عوامل سریال «پایتخت ۵» پیش از این از افراد و جریانهای سیاسی آلوده و حتی اغتشاشات تحت حمایت حامیان داعش حمایت کرده بودند. ایکاش سازمان انقلابی اوج نظارت بیشتری بر داستان و انتخاب عوامل سریال یادشده میکرد.»
ماندن یا نماندن نجفی در شهرداری
موضوع باقی ماندن یا نماندن محمدعلی نجفی در شهرداری تهران از دیگر خبرهای اصلی است که در اولین روزهای سال در رسانهها منعکس شده است. 15 فروردین روزنامه همشهری نوشت: صبح دیروز در شرایطی جلسه هماندیشی اعضای شورای شهر تهران با موضوع بررسی استعفای شهردار برگزار شد که محمدعلی نجفی با تاکید بر ترک پست خود، مخالفت همهجانبه اعضا را به چشم دید. نجفی با حضور در این جلسه متن کوتاهشده استعفای نخست خود را تقدیم اعضای شورا کرد تا تاکید دوبارهای به رفتن کند، اما اصرار شهردار موجب ناراحتی اعضا شد؛ چنانکه بعد از جلسه غیرعلنی روز چهاردهم فروردین 97 در ساختمان بهشت بیشتر اعضا از مخالفت خود درباره این موضوع صحبت کردند. بهخصوص که بار دیگر موضوع بیماری، علت اصلی استعفای نجفی مطرح شد و گرچه مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه شورای شهر تهران به ایسنا میگوید «نجفی نهایتاً با استناد به قضاوت قطعی سه پزشک مختلف در خصوص بیماری صعبالعلاجشان حاضر به پس گرفتن استعفا نشدند» اما مرتضی الویری رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورا تاکید کرد: «همه اعضای شورای شهر متفقالقول معتقدند که نجفی باید بماند. این بیماری را خیلیها دارند و دلیلی بر استعفا نیست.» علی اعطا، سخنگوی شورا نیز عنوان کرد که «استعفای نجفی به راحتی پذیرفته نمیشود» و ادامه داد: «تا زمانی که شورا استعفا را قبول نکند، موضوع استعفا جاری نیست و اگر شورا رای منفی به استعفای نجفی بدهد، نجفی همچنان شهردار تهران خواهد بود».
آلودگی هوای بهاری
در ایام نوروز امسال هوای تهران یک روز پاک، هفت روز سالم و پنج روز ناسالم برای گروههای حساس بود. نوروز آلوده تهران در 10 سال اخیر بیسابقه اعلام شده است. خبرگزاری ایلنا به نقل از مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نوشت: در شرایطی که هوای نوروز هر سال شامل با کیفیتترین روزهای سال بود و بیشترین روزهای پاک سال را در خود جای میداد، امسال هوا روی بد خود را به پایتختنشینان نشان داد و تا ۱۱ فروردین، پنج روز ناسالم برای گروههای حساس بود که این رکوردی منفی طی ۱۰ سال اخیر است. توفان و گردوخاک در استان سیستان و بلوچستان نیز در ایام نوروز شماری از مردم را به بیمارستان کشاند. ایرنا به نقل از مسوول روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زابل نوشت: 78 نفر از مردم منطقه سیستان در شمال سیستان و بلوچستان بر اثر توفان و گرد و خاک شب گذشته تاکنون روانه بیمارستانها و مراکز بهداشتی درمانی شدند. روز چهارم فروردین نیز پس از وقوع توفان سهمگین شمال غرب با سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت، تیمهای امدادی آذربایجان شرقی در جریان سقوط یک پاراگلایدر در کوههای اطراف شبستر قرار گرفتند. طبق گزارش روزنامه ایران، نیروهای هلال احمر و اورژانس برای نجات سرنشین این پاراگلایدر بلافاصله وارد عمل شدند اما جسد او را یافته و به پایین کوه انتقال دادند.