نقش اجتماعی فاینانس

اقتصاد مالی، یکی از شاخه‌های علم اقتصاد است که ابعاد بسیار گسترده‌ای دارد و موضوعات گوناگونی را شامل می‌شود. مالی شرکتی، مالی رفتاری، قیمت‌گذاری دارایی‌ها، تامین مالی خرد و بانکداری، تنها مشتی از خروار برای این شاخه از علم اقتصاد محسوب می‌شوند. اخیراً نیز در سال 2013 جایزه نوبل اقتصاد به سه تن از متخصصان این شاخه اعطا شده است: یوجین فاما، رابرت شیلر و لارس هانسن. متخصصان اقتصاد مالی، هم در دانشکده‌های اقتصاد فعالیت می‌کنند (مثل رابرت شیلر) و هم در دانشکده‌های کسب و کار (مثل یوجین فاما). به عبارتی اشتراکات نسبتاً زیادی میان شاخه‌های مدیریت مالی و اقتصاد مالی وجود دارد که سبب شده حوزه کاری متخصصان این دو، به یکدیگر نزدیک شود. گفته می‌شود دو شاخه در علم اقتصاد هستند که در آنها کاربرد ریاضیات بسیار زیاد است: یکی اقتصاد مالی و دیگری برنامه‌ریزی اقتصادی. بنابراین گاهی برخی رشته مالی را با پیشوند «مهندسی» به کار برده و آن را «مهندسی مالی» اطلاق می‌کنند. همچنین امروزه اقتصاد مالی پایش را از مرزهای سنتی خود فراتر گذاشته و به ابزاری جهت سیاستگذاری در حوزه‌های زیست‌محیطی و انرژی نیز تبدیل شده است. ما نیز در هفته‌نامه تجارت فردا تاکنون پرونده‌های متعددی را در مورد جنبه‌های گوناگون اقتصاد مالی آماده و گفت‌وگوهایی اختصاصی از اقتصاددانان سرشناسی نظیر محمد یونس (برنده جایزه نوبل صلح)، جان کمپبل (استاد دانشگاه هاروارد)، یوجین فاما (برنده جایزه نوبل اقتصاد) و جرج کنستانتینیدس (استاد دانشگاه شیکاگو) منتشر کرده‌ایم. اما بهانه آماده‌سازی پرونده این هفته، زیرشاخه‌ای از اقتصاد مالی تحت عنوان «نوآوری‌های مالی جامعه‌محور» است. در حقیقت به بهانه حضور حامد قدوسی -‌متخصص ایرانی اقتصاد مالی و عضو هیات علمی موسسه تکنولوژی استیونس‌-‌ در ایران، گفت‌وگویی با او انجام دادیم و به جنبه‌های گوناگون این حوزه پرداختیم. به این ترتیب در این پرونده، ابتدا مروری اجمالی داریم بر نوآوری‌های مالی جامعه‌محور، سپس ارتباط توسعه مالی با رشد اقتصادی را بررسی کرده‌ایم، در ادامه در گفت‌وگویی با امیر‌ تقی‌خان‌‌تجریشی به بررسی وضعیت نوآوری‌های مالی جامعه‌محور در ایران پرداخته‌ایم و در نهایت نیز متن کامل گفت‌وگو با دکتر حامد قدوسی درباره زیر و بم نوآوری‌های مالی جامعه‌محور را آورده‌ایم.