‌دوباره کاهش

اقتصاد ژاپن بیشتر شبیه به گره کوری شده است که هر راه‌حلی برای مشکلات آن نهایتاً به بن‌بست ختم می‌شود. سیاست اصلاح اقتصادی شینزو آبه نه‌تنها قرار بود این کشور را از تورم منفی که بیش از دو دهه به آن دچار بود، برهاند که باید تقاضای داخلی و سرمایه‌گذاری را هم رونق می‌داد‌. اما به نظر نمی‌رسد در هیج یک از این زمینه‌ها‌، آبه موفقیتی واقعی کسب کرده باشد. رشد اقتصادی ژاپن همچنان منفی است و آمار نشان داد که این کشور در سه‌ماهه چهارم سال گذشته میلادی نیز رشدی منفی 4 /0‌درصدی را تجربه کرده است. بزرگ‌ترین مساله‌ای که باعث این موضوع شده است به اعتقاد کارشناسان‌، کمبود مصرف و تقاضای داخلی در این کشور به همراه کاهش صادرات است. از هر یک درصد رشد اقتصادی ژاپن، حدود 5 /0 تا 7 /0درصد آن از صادرات به دست می‌آید‌. برنامه آبه برای افزایش صادرات، کاهش ارزش ین بود تا تولیدکنندگان این کشور، خصوصاً در زمینه خودرو‌، بتوانند رقابت را در بازارهای بین‌المللی برنده شوند. اما چاپ ین از طرف بانک مرکزی این کشور، حداقل فعلاً انتظارات را برآورده نکرده است. ارزش ین در ماه اول سال 2016 در برابر دلار پنج درصد افزایش یافت که علت آن نه اقدامات سیاستمداران ژاپنی که نگرانی‌های معمول در سطح اقتصاد جهان در مورد رشد اقتصادی چین و میزان افزایش نرخ بهره در ایالات متحده عنوان شده است. آمار رسمی منتشر‌شده نشان می‌دهد میزان صادرات و واردات در ماه ژانویه 2016‌، نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 9 /12 درصد و 18 درصد کاهش را در ارزش بر حسب ین داشته‌اند. این میزان کاهش، در زمینه صادرات ژاپن از اکتبر سال 2009 به بعد بی‌سابقه بوده است و البته با این حساب، ژانویه چهارمین ماه متوالی محسوب می‌شود که صادرات ژاپن کاهش داشته است. میزان کاهش صادرات در ماه دسامبر نیز هشت درصد ثبت شده بود. البته مانند همه مشکلات اقتصادی حال حاضر جهان، بخشی از مساله مربوط به چین و کاهش تقاضای این کشور در بازارهای جهانی است که صادرات ژاپن را نیز، مانند بسیاری کشورهای دیگر تحت تاثیر قرار داده است. چین بزرگ‌ترین مشتری محصولات صادراتی ژاپن محسوب می‌شود. از سوی دیگر بخشی از این کاهش ارزش صادرات به دلیل کاهش قیمت محصولاتی مانند فولاد و مواد شیمیایی بوده است. قیمت این دسته ار محصولات در بازارهای جهانی کاهش داشته و در نتیجه ممکن است حتی با افزایش حجم فروش، باز هم درآمد کمتری نسبت به قبل نصیب تولیدکننده و صادرکنندگان شده باشد. به نظر می‌رسد به‌رغم تمام تلاش‌ها و امیدواری‌های شینزو آبه‌، راه‌حل گره کور اقتصاد ژاپن در جایی دیگر غیر از راه‌حل‌های وی باید جست‌وجو شود.