تیغه دولبه یک تصمیم

هفته گذشته بود که معاون شهردار تهران اعلام کرد «تبدیل «نمایشگاه بین‌المللی» به پارک تصویب شد» خبری که برای فعالان اقتصادی خبری خوشایند نبود؛ اما مورد استقبال فعالان حوزه شهری قرار گرفت. در این خبر آمده بود: «کمیسیون ماده 5 در آخرین جلسه خود با پیشنهاد شهردار تهران مبنی بر تغییر پهنه نمایشگاه بین‌المللی به پارک موافقت کرد.» کمیته‌ای که در آن نمایندگان هفت وزارتخانه نیز حضور دارند و این اختیار را دارد که هرگونه تصمیمی را در خصوص تغییر کاربری‌های اراضی اتخاذ کند.
پژمان پشمچی‌زاده معاون شهرداری تهران نیز با استناد به مصوبه این کمیسیون، اعلام کرده است: بر اساس طرح تفصیلی، نمایشگاه بین‌المللی واقع در بزرگراه شهید چمران در پهنه‌بندی کار و فعالیت قرار داشت که به پیشنهاد شهردار تهران این پهنه به G111 (فضای سبز عمومی) تغییر کرد. او اظهار کرده است: در آخرین جلسه ‌ کمیسیون ماده ۵، کلیات پیشنهاد محمدباقر قالیباف شهردار تهران مبنی بر تبدیل ۳۴۷ هکتار از اراضی پایتخت از پهنه کار و فعالیت به پهنه سبز عمومی تصویب شد. اما این تصمیم همانند سایر تصمیمات، با دو قشر موافق و مخالف مواجه است. پیش از این، گره کور ترافیکی ایجادشده به واسطه برگزاری نمایشگاه‌هایی که در محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی تهران ایجاد می‌شد، موجب شده بود شهرداری تهران در پی تمهیدات خود برای رفع این معضل، پیشنهاداتی را در خصوص تغییر کاربری این مکان مطرح کند. هرچند این پیشنهاد در دولت اصلاحات رد شد، اما به نظر می‌رسد در دولت یازدهم بالاخره شهرداری توانسته پیشنهاد خود را به کرسی بنشاند و حکم تبدیل این مکان به پارک را بگیرد. به گفته کارشناسان این موضوع از دو منظر قابل بررسی است. از یک منظر تبعات اقتصادی این تصمیم قابل بررسی است و از سوی دیگر مزایای آن در حوزه شهری مطرح می‌شود. از نخستین منظر، قطعاً وجود این نمایشگاه در شرایط کنونی می‌تواند به سود فعالان اقتصادی باشد. چرا که صنعت نمایشگاهی در دنیا به گونه‌ای بازاریابی برای محصولات صادراتی است. در شرایطی که خروج از رکود اقتصادی در دستور دولت قرار دارد، به نظر می‌رسد چنین تصمیمی در راستای این هدف نیست. فعالان اقتصادی معتقدند نمایشگاه بین‌المللی تهران مکانی مناسب با دسترسی بسیار خوب شهری برای برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی است و خروج آن از شهر، ریسک سرمایه‌گذاری و شرکت در نمایشگاه را برای شرکت‌کنندگان افزایش می‌دهد. در نتیجه آن‌طور که انتظار می‌رود نمی‌توان شاهد استقبال از نمایشگاه‌ها بود. به اعتقاد آنها، مصوبه اخیر کمیسیون ماده 5، تنها به منزله پاک کردن صورت‌مساله است و گرهی از مشکل ترافیکی تهران نخواهد گشود. از سوی دیگر از چند سال پیش وزارت صنعت، در پرند زمینی را برای برگزاری نمایشگاه بین‌المللی در اختیار گرفته است که تاکنون موفق به بهره‌برداری از آن نشده؛ این در حالی است که شهر آفتاب، نمایشگاهی که با برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، شناخته شد، ازسوی شهرداری راه‌اندازی شد و البته با توافقی که با وزارت ارشاد در پایان نمایشگاه کتاب صورت گرفت، قرار شد به این وزارتخانه واگذار شود. دسترسی به این نمایشگاه، از طریق مترو است. شاید بتوان یکی از مشکلات مهم در بازدید از نمایشگاه‌هایی را که خارج از شهر است مشکلات حمل و نقل دانست. زیرساخت‌های حمل و نقل در تهران پاسخگوی آمد و رفت‌ها نیست. قطعاً با برگزاری نمایشگاه، ظرفیت مترو، نمی‌تواند پاسخگوی نیاز بازدیدکنندگان باشد. اما فعالان حوزه شهری بر این باورند که محل دائمی نمایشگاه‌ها به لحاظ موقعیت، در یکی از شاهراه‌های اصلی تهران قرار دارد و قطعاً با برگزاری هر نمایشگاه، شاهد ترافیک سنگین در آن حوزه خواهیم بود. ضمن اینکه برگزاری نمایشگاه به یک کسب و کار تبدیل شده نه رسیدن به هدف توسعه صادرات. به هر حال، تغییر کاربری محوطه نمایشگاه به پارک، تیغ دولبه‌ای است که باید مراقب آن بود.