جای خالی تبلیغات کتاب در صداوسیما
ما هیچ، ما نگاه
تلویزیون مدت‌هاست که کارکردش از پر کردن ساعت‌های مرده و بیکاری فراتر رفته است، اما اینها به آن سوی مرزها مربوط می‌شود و نه اینجا.
تلویزیون مدت‌هاست که کارکردش از پر کردن ساعت‌های مرده و بیکاری فراتر رفته است، اما اینها به آن سوی مرزها مربوط می‌شود و نه اینجا. اینجا همینش هم خیلی وقت‌ها از عهده جعبه جادویی برنمی‌آید، اما کارکرد سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی و تاک‌شوها آنقدر در زندگی روزمره مردمان کشورهای پیشرفته پررنگ شده است که از آن به عنوان مهم‌ترین عنصر تاثیرگذار در تربیت ذائقه و علاقه‌مندی ملت‌ها نام می‌برند. اینجا اما علاقه‌ای به ارتقای ذائقه فرهنگی به چشم نمی‌خورد. شاید در سریال‌های تلویزیونی ایرانی تعداد قهرمان‌هایی که یک کتاب دست‌شان گرفته‌اند یا در خانه‌شان کتابخانه دارند به عدد انگشتان دو دست هم نرسد. در تاک‌شوها و برنامه‌هایی از این دست هم اغلب کتاب‌هایی سفارشی و بی‌حاصل با اجرایی به غایت دلسردکننده در بهترین حالت معرفی می‌شوند و آنقدر این اتفاق گزینشی رخ می‌دهد که میل و رغبتی در بیننده برای رفتن به سراغ این کتاب‌ها نمی‌ماند. در سال‌های اخیر بحث بر سر جای خالی معرفی و تبلیغ کتاب در تلویزیون ایران بارها مطرح شده است، برخی از شبکه‌های تلویزیونی همچون شبکه چهار هم گام‌هایی در این راستا برداشته‌اند که در اغلب اوقات هیچ کمکی
به معرفی و جذب مخاطب برای کتاب نمی‌کند. در چنین شرایطی وقتی اثرگذارترین و پرمخاطب‌ترین رسانه ایران که در دورافتاده‌ترین روستاها هم می‌تواند کارکرد داشته باشد کتاب و تبلیغ برای کتابخوانی و معرفی این عنصر غایب در زندگی روزمره ایرانی‌ها را از این حوزه دریغ می‌کند طبیعی است که سرانه مطالعه ایرانی‌ها بدل به یکی از اسرار مگو شود.
این در حالی است که در تجربه‌های کشورهای پیشرفته یکی از کارآمدترین ابزارها در رشد صعودی و جذب مخاطب برای یک کتاب رسانه تلویزیون است. تاثیر تاک‌شوها در فروش کتاب و علاقه ملت آمریکا در کتابخوانی آنقدر پررنگ است که سرآمدان لیست پرفروش‌ترین‌ها را برنامه‌های تلویزیونی همچون شو اپرا وینفری یا دکتر فیل تعیین می‌کنند، هر چند رمان‌هایی که در این برنامه‌ها معرفی می‌شوند مخاطبان گسترده‌تری دارند. اما تاثیر این برنامه‌ها و راه یافتن یک کتاب به تلویزیون آنقدر زیاد است که حتی رمان دشواری همچون آزادی جاناتان فرنزن که به عنوان کتاب برتر سال از سوی مجله تایم انتخاب شده بود و باراک اوباما خواندنش را توصیه کرده بود وقتی به تیراژ میلیونی رسید که اپرا وینفری درباره‌اش صحبت کرد. در واقع کتابخوان‌های حرفه‌ای و رمان‌هایی که در طبقه‌بندی‌ها از آنها به عنوان آثاری که روشنفکرها می‌خوانند نام برده می‌شود هم از تاثیر این رسانه و تبلیغاتش سود می‌برند. استیون کالبر مجری محبوب تلویزیون سی بی اس و نویسنده کتاب «من آمریکا هستم و شما هم می‌توانید» 9 سال تمام تاک‌شویی با موضوع کتاب را اجرا می‌کرد که دور از دسترس‌ترین نویسنده‌ها را جلوی
دوربینش نشاند و با آنها درباره جدیدترین کتاب‌هایشان صحبت کرد. تاک‌شوهایی با موضوع کتاب اما تنها در آمریکا محبوب نیستند، تلویزیون بی‌بی‌سی بریتانیا بخش اعظمی از برنامه‌های فرهنگی‌اش را با مجریانی سرشناس به این موضوع اختصاص می‌دهد. معرفی کتاب از این رسانه آنقدر اثرگذار شده است که در یکی از قسمت‌های نسخه جدید شرلوک هولمز بازیگر نقش کارآگاه مشهور وارد یکی از کتابفروشی‌های لندن می‌شود و روی یکی از کتاب‌های جلوی پیشخوان مکث می‌کند و دوربین جلد کتاب را نشان می‌دهد و نتیجه این می‌شود که فردای همان روز کتاب حاضر در لیست پرفروش‌ترین‌های ساندی تایمز سرآمد باقی کتاب‌ها می‌شود.
دیدگاه تان را بنویسید