موج مرده

رشد پرشتاب بورس و ثبت رکوردهای جدید در حالی با ورود نقدینگی جدید به این بازار برای 9 روز متوالی ادامه یافت که بازدهی بیش از 20‌درصدی در این مدت را به ارمغان داشت. اما رالی پرسرعت بازار در جریان معاملات روز سه‌شنبه هفته گذشته تحت ‌فشار فروش‌های بالا متوقف شد. این روند در جریان معاملات روز پایانی معاملات هفتگی بازار سهام نیز تداوم یافت. در مجموع افت این دو روز حدود 3900 واحد معادل 3 /3 درصد از بازدهی بازار سهام را کاهش داد. به این ترتیب بورس تهران از قله جدید 115 هزار واحدی خود فاصله گرفت و با احتساب افت مزبور، بازدهی بازار سهام در هفته نخست تیرماه به 25 /2 درصد رسید. در نهایت سوددهی این بازار از ابتدای سال جاری تاکنون در محدوده 6 /15‌درصدی قرار گرفت. بررسی شرایط کنونی بازار نشان از آن دارد که شناسایی سود پس از رشد ممتد قیمت‌ها عامل اصلی فشار فروش در بازار سهام و ریزش‌های اخیر بوده است. در این راستا عوامل دیگری نیز به عنوان تهدیدهای بازار وجود دارد؛ افت محسوس قیمت‌ها در بازارهای جهانی، زمزمه افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی و برداشت نادرست از تصمیم جدید ارزی دولت، از مهم‌ترین دلایل این افت بوده است. ضمن اینکه در این شرایط برخی از فعالان بورسی که از رشد اخیر بازار عقب ماندند، جوسازی و فضاسازی نامساعدی ایجاد کرده که این امر افت مزبور را تشدید کرد. از سوی دیگر رسیدن به سطوح مقاومتی شاخص از دیگر عوامل فشار بر قیمت‌ها بوده است. در این میان برخی از تحلیلگران تکنیکال بازار سرمایه معتقدند که رشدهای اخیر بورس حبابی بوده و حال بازار در شرایط تخلیه این حباب قرار دارد. البته در شرایط فعلی بازار سهام تحت تاثیر ریسک‌ها و تهدیدهای دیگری نیز قرار دارد. ریسک‌های سیاسی از پایبندی به برجام و بازگشت شدید تحریم‌ها در نیمه مردادماه، اتخاذ سیاست‌ها و تصمیمات غیرمعقول و یک‌شبه دولت و بحران کم‌آبی که تمامی صنایع و بنگاه‌های فعال ما را تهدید می‌کند، از جمله این موارد است. اما در شرایط کنونی و برخورداری از مولفه‌های بنیادی، به‌نظر می‌رسد افت اخیر تحت تاثیر هیچ‌یک از این عوامل نبوده و تنها فشار فروش هیجانی و عدم اتخاذ تصمیم مناسب بر مبنای دید تحلیلی در خرید سهام باشد. هرچند رشد پرشتاب قیمت‌ها، آلارمی برای یک اصلاح خواهد بود که این امر در جریان دو روز اخیر صورت گرفت. به عقیده فعالان بازار سرمایه، بورس از پتانسیل‌های لازم برای ادامه روند صعودی در بلندمدت و جذب نقدینگی سرگردان موجود جامعه برخوردار است. در واقع رالی صعودی اخیر بازار سهام در حالی با چاشنی افزایش انعطاف دولت در زمینه سیاست‌های ارزی با شتاب بیشتری دنبال شد که عوامل بنیادی بازار نیز حکایت از آماده بودن شرایط برای تداوم روند صعودی دارد. به‌طوری‌که در صورت ادامه ارسال سیگنال‌های مساعد در خصوص نرخ ارز بالاتر، رشد بازار با روند مطلوبی ادامه خواهد یافت. واضح است که نقدینگی جدید که در دیگر بازارهای موازی به سود بالایی رسیده بود، به بورس وارد شده و این روند ورود پول‌های جدید کماکان ادامه‌دار خواهد بود. همچنین به‌رغم تشکیل حباب در بازارهای ارز، طلا و سکه، هنوز بازار سهام حبابی نشده و فضا برای رشدهای بیشتر وجود دارد.