هوش سبز
چگونه هوش مصنوعی میتواند در زمین بازی اقلیم نقش ایفا کند؟
میانگین دمای جهانی سیاره ما به دلیل افزایش انتشار گازهای گلخانهای با سرعت خطرناکی در حال افزایش است. در واقع، جهان در حال حاضر حدود 2 /1 درجه سانتیگراد گرمتر از دوران پیش از صنعتی شدن است. متاسفانه، تاثیر طولانیمدت گازهایی که قبلاً منتشر شده است، همراه با چالشهایی که در توقف فوری انتشار وجود دارد باعث شده تا کارشناسان بگویند اهداف تعهدات اقلیمی چندان قابل دسترس نیستند.
از سوی دیگر، نابرابریهای عمیقی که مدتهاست مذاکرات بینالمللی اقلیمی را مختل کرده است، به زودی میتواند به میزان قابل توجهی کاهش یابد. با کمک هوش مصنوعی، مذاکرهکنندگان اقلیمی از کشورهای کمدرآمد قادر خواهند بود پیامدهای پیشنویس توافقنامهها را برای قوانین، ظرفیتها و منافع کشور خود بلادرنگ ارزیابی کنند.
با توجه به اینکه جهان در مسیر افزایش 5 /1 درجه سانتیگراد گرمایش در دهه آینده قرار دارد، میتوان انتظار داشت که خطرات اقلیمی تشدید شود، میلیونها نفر دیگر را به قحطی بکشاند، تریلیونها دلار خسارت به بار آورد و به کشورهایی که کمترین سهم را در این مشکل داشتهاند، آسیب نامتناسبی وارد شود. خبر بدتر اینکه بحران تنوعزیستی جهان پیشروی ماست: اکوسیستمها تا حد فروپاشی در حال فرسایش هستند و انقراض گونهها با سرعت وحشتناکی سرعت میگیرد. در اینجا نیز فقرا به طرز نامتناسبی تحت تاثیر قرار میگیرند.
برای رسیدگی به این بحران دوگانه با سرعت و مقیاس مورد نیاز، جامعه بینالمللی باید رویکرد خود را تغییر دهد. از لحاظ تاریخی، توافقات جهانی برای رسیدگی به تغییرات اقلیمی و از دست دادن تنوع زیستی بهطور جداگانه مورد مذاکره قرار گرفته است، با وجود اینکه این دو موضوع ارتباط نزدیکی با هم دارند. علاوه بر این، این فرآیند با نابرابریهای ساختاری، عدم توازن قدرت و اولویت دادن به منافع ملی و تجاری بر منافع مشترک جهانی، خدشهدار شده است.
نه جوامع انسانی و نه سیستمهای طبیعی که از آنها پشتیبانی میکنند نمیتوانند در سیلوها به خوبی کار کنند. چالشهای تعاملی پیچیده و پویا نیازمند راهحلهایی مبتنی بر تفکر سیستمی و حسابداری کامل همه دادهها هستند. اما مجموعه دادههای مربوطه عظیم هستند و دستخوش تغییر دائمی میشوند. ما نمیتوانیم به تنهایی آنها را هدایت کنیم. به کمکخلبان نیازمندیم.
به دنبال پیشرفتهای اخیر، هوش مصنوعی میتواند نقش این کمکخلبان را ایفا کند. فناوری ثابت کرده که برای تجزیه و تحلیل مجموعه دادههای عظیم و پیشبینی رفتاری بسیار مثمرثمر است. در واقع هوش مصنوعی میتواند شاهکلید حل بحرانهای متقاطع آبوهوایی، تنوع زیستی و نابرابری باشد، که از میز مذاکره بینالمللی شروع میشود.
به عنوان مثال، هوش مصنوعی بهطور گستردهای میتواند مذاکرات بینالمللی را تقویت کند. این بهبود میتواند از طریق روشن کردن ارتباطات میان تنوع زیستی و مسائل اقلیمی صورت بگیرد که تاکنون نادیده گرفته شده بود. چنین یافتههایی یک رابطه رسمیتر و مرتبطتر بین کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات اقلیمی و کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تنوع زیستی را توجیه میکند- دو نهادی که بهطور جداگانه در حال مذاکره درباره توافقنامهها بودهاند.
هوش مصنوعی همچنین میتواند تاثیرات گستردهتر توافقنامههایی مانند توافقنامه آبوهوای پاریس و بسیاری از ابتکارات بخشی غیرمجاز با تمرکز بر موضوعاتی مانند آب، امنیت انرژی و اقیانوسها را روشن کند. با توجه به وضعیت موجود، حداقل 250 هزار معاهده به نفع تعمیق همکاریهای جهانی مورد مذاکره قرار گرفته است، با این حال تاثیر گستردهتر این همه دیپلماسی ضعیف بوده است.
یک نمونه از این پتانسیل میتواند در قلمرو تواققات تجاری مشاهده شود. آزمایشگاه تحلیلی حقوقی در دانشگاه جورجیا استیت از هوش مصنوعی برای شناسایی بندهای قانونی خاصی که روی اختلافات تجاری بیشترین تاثیر را میگذارد استفاده کرده تا درک کند چگونه زبان معاهده بر نتایج اختلافات بینالمللی تاثیر میگذارد. بهطور مشابه، هوش مصنوعی میتواند برای تجزیه و تحلیل معاهدات زیستمحیطی استفاده شود تا مشخص شود کدام عوامل یا بندها به نتایج زیستمحیطی موفقیتآمیز میانجامد. شناسایی تعارضات بالقوه میان معاهدات نیز از دیگر کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه توافقات تجاری است.
علاوه بر این، هوش مصنوعی میتواند ایجاد پایگاه داده معاهدات جهانی را تسهیل کند. جایی که مذاکرهکنندگان میتوانند به سرعت توافقات موجود برای مفاد مشابه را جستوجو کنند، از قدیمیها مشورت بگیرند و از تناقضات اجتناب کنند. چنین سیستمی هماهنگی معاهدات و تقویت یک اکوسیستم دیپلماتیک جهانی موثرتر را تضمین میکند.
در نهایت، با دادن دسترسی به کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط به پیشرفتهترین تحلیلهای آماری موجود، هوش مصنوعی میتواند عدم توازن قدرت فعلی را که مانع پیشرفت واقعی در تغییرات اقلیمی و تنوع زیستی میشود اصلاح کند. مشارکت میان توسعهدهندگان پیشرو هوش مصنوعی و کشورهای در حال توسعه میتواند ابزارهایی را برای جمعآوری تمام دادههای مربوط به تنوع زیستی، آبوهوا و اقتصاد یک کشور در قالبی در دسترس ایجاد کند.
در حالی که کشورهای ثروتمندتر بهطور معمول با انبوهی از وکلا و تحلیلگران پرقدرت در مذاکرات جهانی حضور مییابند، کشورهای کمدرآمدتر اغلب در فرستادن یک نماینده هم دچار مشکل هستند. این اختلاف در کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در سال گذشته (کاپ 27) مشهود بود. اگرچه این نشست نسبت به کنفرانسهای قبلی موازنه نمایندگان بیشتری داشت، اما بزرگترین هیات، از امارات متحده عربی، بیش از هزار نفر داشت، در حالی که بیش از 100 کشور دارای 50 نماینده یا کمتر بودند و تعدادی از آنها فقط یک یا دو نفر را فرستادند. با هوش مصنوعی، کشورهای کوچکی مانند بوتان (که 15 نماینده در COP27 داشت) میتوانند ناگهان دادهها و قدرت تحلیلی مشابه کشورهای دارای ارتش متخصص داشته باشند.
اما موضوع فقط اعداد نیستند. کشورهای کمدرآمد هنوز در به دست آوردن تکنولوژی و خبرههای تحقیقات دچار مشکل هستند و این عدم تقارن بهوسیله تقسیم دیجیتالی جهان تشدید شده است. بر اساس آمار کنفرانس سازمان ملل در حوزه تجارت و توسعه، ایالات متحده و چین در مجموع 50 درصد از مراکز داده مقیاس بزرگ، 70 درصد از محققان برتر هوش مصنوعی و 94 درصد از کل بودجه استارتآپهای هوش مصنوعی جهان را در اختیار دارند.
ما میتوانیم با در دسترس قرار دادن کمکخلبانهای هوش مصنوعی به کشورهای در حال توسعه، بر اثرات چنین تمرکزی غلبه کنیم، نه اینکه منتظر بمانیم تا آنها فناوریهای داخلی خود را توسعه دهند. انجام این کار به نمایندگان این امکان را میدهد تا پیامدهای توافقهای مورد مذاکره را برای قوانین، ظرفیتها و منافع کشورشان در زمان واقعی ارزیابی کنند و تصمیمگیری خود را به شدت بهبود بخشند.
البته، هوش مصنوعی عصای جادویی نیست، و همانطور که بیل گیتس اخیراً اشاره کرده است، با خطراتی همراه است. هوش مصنوعی نمیتواند جایگزین خلاقیت، شهود و هوش انسان شود. در حالی که میتوان از آن برای تجزیه و تحلیل دادهها با سرعت و دقت بینظیر استفاده کرد، نمیتواند قضاوت اخلاقی کند یا تعیین کند که آیا نتایج منصفانه هستند یا خیر. علاوه بر این، الگوریتمهایی که هوش مصنوعی را آگاه میکنند ممکن است خود در معرض سوگیریهای ریشهدار باشند. تصمیمات اخلاقی و سیاسی همچنان مستلزم مداخله همدلانه انسانی است. برای جهتدهی به انقلاب هوش مصنوعی، باید پتانسیل فناوری و محدودیتهای آن و همچنین مسوولیتهای خود را برای اطمینان از استفاده منصفانه و اخلاقی آن درک کنیم. ما باید در برابر دادههای جانبدارانه مقاومت کنیم و در برابر هک و دستکاری احتمالی هوشیار باشیم. اگر بتوانیم این کار را انجام دهیم، میتوانیم به سمت هدف ساختن آیندهای پایدار و عادلانه پیش برویم، حتی در زمانی که امید در حال از دست دادن قدرت خود در اذهان عمومی است.
نوآوری هوش مصنوعی برای کاهش بحران اقلیمی
پیشرفتهای سریع در هوش مصنوعی (AI)، فناوریهای اطلاعات و ارتباطات (ICT) سبز و روباتیک امید را در مبارزه ما با تغییرات آبوهوایی زنده نگه میدارد.
اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) با شرکای خود در سراسر جهان برای مقابله با این موضوع کار میکند. طرح «AI for Good» به منظور شناسایی و مقیاسبندی راهحلهایی است که در آن هوش مصنوعی میتواند به ما کمک کند تا تغییرات اقلیمی را در بسیاری از زمینههای مختلف مانند پیشبینی آبوهوا، بهرهوری انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای از حملونقل، کشاورزی و صنعت شناسایی کرده نسبت به آن سازگار شده و واکنشی درخور نشان دهیم.
در ادامه هفت نوآوری معرفی میشود که در آنها هوش مصنوعی بهطور موثر میتواند به کاهش بحران اقلیمی کمک کند.
فناوریهای خنککننده سبز و کاهش ضایعات الکترونیک
نیازهای انرژی جهانی در حال رشد است و این موضوع بر بحران اقلیمی میافزاید. خوشبختانه، فناوریهای نوآورانه سبز به یاری این بخش آمده است. نمونه آن فناوری جدیدی است که بدون استفاده از منابع طبیعی میتواند لوازم برقی را خنک کند. این فناوری اگر در مقیاس بالا استفاده شود میتواند بدون آلودگی مصرف انرژی مراکز داده را 20 تا 40 درصد کاهش دهد. فناوریهای خنکساز سبز میتواند همچنین در حل مشکل ضایعات الکترونیک هم مثمرثمر باشد.
کاهش آلودگی پلاستیکی
سازمان غیرانتفاعی اوشن کلینآپ، فناوریهایی را توسعه داده تا اقیانوسهای جهان را از پلاستیک بزداید. هدف آنها حذف 90 درصد از پلاستیکهای شناور در آبهای آزاد تا سال 2040 است که این سازمان با کمک الگوریتم شناسایی اشیای هوش مصنوعی میتواند مشاهدات علمی از بستر ماکروپلاستیک شناور ایجاد کند.
این روش جدید تشخیص پلاستیک با سنجش از دور در مقایسه با تکیه صرف به مشاهده دستی و در محل برای جمعآوری دادهها، بسیار مفید است. استفاده از این نوع ابزارهای هوش مصنوعی، ایجاد یک نقشه از میزان غلظت پلاستیکها در سطح دریا را بسیار آسانتر میکند و به اوشن کلین آپ اجازه میدهد تلاشها برای پاکسازی را بر جایی که بیشترین نیاز را دارد متمرکز کند.
کشاورزی دیجیتال سبز
شرکت برام ورکز یک استارتآپ مستقر در بنگلور هند است که با استفاده از هوش مصنوعی به دنبال کربنزدایی در صنعت کشاورزی هند است. راهکار آنها استفاده از هوش مصنوعی برای نظارت و بهینهسازی ورودیها و خروجیهای کشاورزی با استفاده از کنترل دقیق مواد مغذی کودها و دادن اطلاعات آن به کشاورزان برای بازدهی بیشتر و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
جلوگیری از آتشسوزی در جنگل
یادگیری عمیق، یک تکنیک یادگیری ماشین پیچیده است که اجازه روشهای جدید برای کشف الگوها در دادهها را میدهد. کتل، یک استارتآپ نوآورانه است که از یادگیری عمیق برای توسعه یک مدل بیمه اتکایی هوشمندتر برای پیشبینی بهتر اثرات فاجعهبار تغییرات اقلیمی استفاده کرده است. این پلتفرم از الگوریتمهای یادگیری ماشینی اختصاصی مبتنی بر بیش از هفت میلیارد خط دادههای حقیقی آبوهوایی بهره میگیرد. جدیدترین مدل آتشسوزی آنها بهطور دقیق آتشسوزیهای جنگلی را در 20 درصد مناطق در معرض خطر پیشبینی کرد.
شهرهای پایدار و هوشمند
شهر هوشمند پایدار (SSC) شهری مبتنی بر نوآوری است که از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان بیشترین استفاده را میکند. این مفهوم آمیزهای از مفاهیم توسعه پایدار شهری و شهر هوشمند به شیوهای یکپارچه برای پاسخگویی به مسائل هزاره سوم است. سپرمو استارتآپی است که از هوش مصنوعی برای ایمن، تمیز و پایدار کردن شهرها کمک میگیرد. آنها یک هوش مصنوعی ایجاد کردهاند که قادر به ارائه اطلاعات در مورد مکان و زمان فاجعه است. اینکه چه فاجعه یا رویداد تغییرات آبوهوایی ممکن است در آینده رخ دهد، فرصتی باورنکردنی برای اقدام قبل از وقوع رویدادها فراهم میکند. این کار به کاهش یا حتی اجتناب از تاثیر منفی محیطی که رویداد بر منطقه خواهد داشت کمک میکند.
تصاویر ماهوارهای برای پیشبینی جنگلزدایی
دیلویت ایمپکت فوندیشن پروژهای است که شرکت دیلویت با همکاری صندوق حیات وحش جهان (WWF) برای پیشبینی جنگلزدایی در مناطق سالم ایجاد کرده است. با استفاده از تصاویر ماهوارهای، دیلویت امکان تجزیه و تحلیل پتانسیل جنگلزدایی را بر اساس اطلاعاتی مانند فاصله تا منابع آب، شهرها و سایر عوامل کلیدی فراهم میکند.
بهبود بازدهی انرژی
ترکیب اهداف پایداری با اهداف تجاری برای دستیابی به اهداف پایداری بسیار مهم است. برای انجام این کار، IBM به مشتریان کمک میکند تا با توسعه راهحلهایی از طریق نوآوری مبتنی بر دادهها، مانند استفاده از هوش مصنوعی برای افزایش بهرهوری انرژی در عملیات فناوری اطلاعات و مراکز داده، پایدار شوند.