حمایت از روحانی تکرار میشود؟
انصراف سایهها
در کنار حمایت چهرههای اقتصادی و فرهنگی و هنری از ادامه دولت حسن روحانی، برخی از چهرههای سیاسی و مذهبی هم در هفته گذشته از روحانی حمایت کردند.
زمانی که این گزارش را میخوانید هم دوازدهمین انتخابات ریاستجمهوری پایان یافته و هم احتمالاً رئیس دولت دوازدهم مشخص شده است. اما آنچه در ادامه میآید مروری بر تحولات و فعالیتهای سیاسی نامزدهای این دوره در هفته منتهی به برگزاری انتخابات است. تحولاتی که برد نامزد اصلی را رقم زده، اتفاقات مهمی مانند انصراف سایهها و ماندن بازیگران اصلی در میدان رقابت.
ابتدا محمدباقر قالیباف و یک روز پس از آن اسحاق جهانگیری عرصه انتخابات را ترک کردند و زمین بازی را به ابراهیم رئیسی و حسن روحانی واگذار کردند؛ دو بازیگر اصلی این دوره مبارزات انتخاباتی.
♦♦♦
رانده از بهشت مانده از پاستور
سه روز مانده به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، محمدباقر قالیباف با صدور بیانیهای به نفع ابراهیم رئیسی از رقابتهای انتخاباتی کنارهگیری کرد. او در بیانیهای از حامیان خود خواست بهمنظور وحدت در جبهه انقلاب اسلامی، تمام ظرفیت و حمایت خود را براى موفقیت ابراهیم رئیسى قرار دهند. بهدنبال این بیانیه ابراهیم رئیسی هم انصراف قالیباف را حرکتی انقلابی توصیف و از او تشکر کرد. اما چرا قالیباف انصراف داد؟ رسانههای موافق این اقدام را گامی برای ائتلاف اصولگرایان و حرکت قالیباف را کاری اخلاقی دانستند. اما اعتماد نوشت: اشاره کوتاه روحانی به پرونده سال ٨٤ قالیباف در مناظره سوم نهتنها او را تا پایان مناظره از موضع تهاجمی پایین آورد که ظاهراً دست و دلش را هم برای ادامه مسیر لرزانده است. مجموع کنشها و واکنشهای قالیباف در مناظره سوم به شهادت نظرسنجیها به ریزش آرایش منجر شد. در برخی ازاین نظرسنجیها حتی آرای او از ٢٣ درصد در مناظره اول به هشت درصد بعد از مناظره سوم رسیده بود. دنیای اقتصاد هم در گزارشی ریزش آرا پس از آخرین مناظره تلویزیونی را یکی از دلایل کنارهگیری قالیباف دانست و در ادامه نوشت: قطعاً کنارهگیری شهردار تهران دلایل دیگری هم دارد. چراکه او این دوره برای سومین بار بود که نامزد انتخابات ریاستجمهوری میشد و بهنظر نمیرسید قصد داشته باشد میدان را به رقبای اصولگرا و اصلاحطلب خود واگذار کند. در نتیجه احتمالاً مسائل مهمتری او را به کنارهگیری ترغیب کرده. اول آنکه براساس برخی تحلیلها اصولگرایان با توجه به نتایج نظرسنجیهای روزهای اخیر به این نتیجه رسیدهاند که برای شکست روحانی یا رفتن انتخابات به دور دوم که از همان ابتدا گزینه مطلوب آنها بوده به حضور تنها یک نامزد از جریان خود نیاز دارند. با توجه به اینکه رای رئیسی از قالیباف پیشی گرفته بود او به این جمعبندی رسید که انصراف دهد. انصرافی که البته قطعاً مشروط و با قولی از سوی رئیسی به او همراه بوده است. بر اساس شنیدهها گویا ابراهیم رئیسی در اولین واکنش خود به این اتفاق اعلام کرده که محمدباقر قالیباف را بهعنوان معاون اول خود انتخاب خواهد کرد.
♦♦♦
بگم بگم به سبک احمدینژاد
سایت دیدهبان ایران نوشت: کنار رفتن قالیباف مبین این نکته است که برای ریاستجمهوری رئیسی عزم اصولگرایان جزم شده است و تمامی تشکلهای اصولگرا متفقالقول هستند که رئیسی را وارد پاستور کنند. چراکه قالیباف در حالی سال 96 به راحتی بهخاطر رئیسی انصراف داد که در سال 92 حاضر به کنارهگیری به نفع جلیلی نشد. اما هم ریزش سبد رای قالیباف و شکست قطعی او در سومین بار نامزدیاش او را به انصراف سوق داد و هم وعده معاون اولی. چراکه ابراهیم رئیسی هم گفته ما از توان مدیریتی و تجربیاتی ایشان و تیم همراهشان در دولت آینده استفاده خواهیم کرد. البته رئیسی هم قابلیتهای جدیدی از خود بروز داده. مانند بگمبگمهایی به سبک محمود احمدینژاد. او خطاب به حسن روحانی گفته: آقای روحانی به خوبی میدانی که قلب من صندوقچه اسرار است و میدانی اگر لب به سخن باز کنم، کسی حریفم نیست اما کسی که در کسوت کاندیداست باید ظرفیت داشته باشد. او همچنین در جای دیگری در واکنش به حسن روحانی گفته بود: چرا اینقدر از حضور یک کاندیدا در صحنه عصبانی هستید؟ میگویند میخواهند در خیابانها دیوار بکشند؛ چرا عقل مردم را دستکم میگیرید؟ ما دیواری بین چپاولگران و حقوق مردم خواهیم کشید. رئیسی سفرهای تبلیغاتی هم داشت. سفرهایی با حواشی بسیار در خصوص حامیان اتوبوسی.
♦♦♦
کنارهگیری در شیراز
اسحاق جهانگیری هم روز سهشنبه و در سفر به شیراز به نفع حسن روحانی از نامزدی کنارهگیری کرد. شرق نوشت: اسحاق جهانگیری از روز نخست هم اعلام کرده بود مکمل روحانی است. همه منتظر بودند جهانگیری انصراف خود را روز دوشنبه در برنامه گفتوگوی ویژه خبری اعلام کند، اتفاقی که نیفتاد. شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان هم در نامهای از اسحاق جهانگیری خواسته بود تا بهنفع روحانی از انتخابات کنارهگیری کند. اقدامی که نشان داد کنارهگیری جهانگیری بر خلاف قالیباف یک اقدام کاملاً حزبی و از قبل تعیینشده بوده، نه مانند قالیباف که کنارهگیریاش هم مانند حضور و برنامههایش یکباره و بدون برنامه بود. البته جهانگیری پیش از انصراف هم بارها مردم را تشویق کرده بود که به حسن روحانی رای بدهند. او در جمع مردم شیراز هم گفت: «من به همراه شما ملت و تمام اصلاحطلبان به آقای روحانی رای میدهم. من به اصرار شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان و به توصیه برادر بزرگوار سیدمحمد خاتمی و تاکید رئیسجمهور، آقای روحانی برای کمک به اصلاحات در عرصه حضور پیدا کردم تا بگویم در سال ٩٢ چه تحویل گرفتیم و قرار است چه بکنیم. در اینجا از همه شهروندان، اصولگرایان، اصلاحطلبان و اعتدالگرایان درخواست میکنم، برای داشتن ایرانی آباد به همراه هم به روحانی رای بدهید.» ساعتی از این سخنان نگذشته بود که بیانیه انصراف خود را هم منتشر کرد. بیانیهای در حمایت از روحانی و تشویق مردم به امید به داشتن فردایی بهتر. روحانی در میان مردم اهواز بود که جهانگیری انصراف خود را اعلام کرد. روحانی در واکنش به انصراف او گفت: «من از این سرباز فداکار انقلاب و ملت تشکر میکنم. او به انتخابات و صحنه انتخابات قدم گذاشت تا اطلاعات لازم را به ملت ایران بدهد.»
♦♦♦
جمعه بیایید رای بالاتر میخواهیم
تهران، اهواز، اصفهان، ساری، تبریز و خرمآباد مقصد سفرهای انتخاباتی حسن روحانی بود. سفرهایی که در آن هم روحانی دستاوردهای دولتش را تشریح کرد و هم مواضع دولت بعدی را. اما در همه این سفرها او از منتقدانش هم گله کرد. روحانی سفر اصفهان را همراه محمد جواد ظریف رفت و گفت: اگر ملت ایران اجازه بدهد و اگر رهبری یاری کند و ما را هدایت کند، با همین دکتر ظریف مابقی تحریمها را هم برمیداریم. او از تحریمهای پیشین هم گفت و تاکید کرد میان نصف جهان و کل جهان با دیوار تحریم فاصله انداختند. در سال ٩٢، ٦٢ هزار توریست به اصفهان آمد، ولی در فروردین امسال ٨٥ هزار گردشگر خارجی به این شهر سفر کردند. او گفت: در هفتههای اخیر خیلی گوش کردم که ببینم آیا دوستان ما طرح و برنامه جدیدی را هم به ارمغان آوردهاند یا نه، اما دیدم برنامهشان بازنویسی سالهای ٩٠ و ٩١ است. اما ما به ٩٠ و ٩١ باز نمیگردیم. او هشدار داد: فکر نکنید روز جمعه برای چهار سال تصمیم میگیرید، آثار این چهار سال، ٤٠ سال در کشور باقی میماند. او اما تاکید کرد: مردم! با دولت ٥١درصدی نمیشود بعضی کارها را کرد. جمعه بیایید، رای بالاتر میخواهیم. ما پای صندوقهای رای میرویم تا حصر را بشکنیم، آنهایی که میخواهند قدرت در انحصار یک گروه خاص باشد به آنها میگوییم قدرت ایران متعلق به همه ایران است. ما حصر ایران را نمیپذیریم، ما تحریم ایران را نمیپذیریم. او به رقیب انتخاباتی خود هم اشارهای کرد و گفت: چرا نمیخواهید مقدسات دین ما را رها کنید؟ هر چقدر رای بخواهید به شما میدهیم اما مقدسات دین ما را رها کنید. او گفت: میخواهند با پمپاژ پول، مردم را بفریبند و قیمت اجناس را چندبرابر کنند. آنها که میگویند اگر این دولت ادامه پیدا میکند یارانهها قطع میشود، دروغ میگویند.
روحانی به مشکل ریزگردها باز هم اشاره کرد و گفت: با همکاری کشورهای منطقه میتوانیم جلوی ریزگردها را بگیریم. با آتش زدن سفارت ریزگرد حل نمیشود. چرا مردم را قطعهقطعه میکنید؟ چرا درصد درست میکنید؟ ما ملت صددرصدی هستیم. چرا به مردم دروغ میگویید؟ چرا میروید در روستاها تبلیغ میکنید میگویید در مدارس ایران درسهای ضد اخلاق داده میشود؟ چرا به مدیران و معلمان مدارس اهانت میکنید؟ شماها که میگویید مسلمانید و منصف، این همه دولت را تخریب میکنید.
♦♦♦
نوبخت: ما کافر نیستیم
در دیگر سوی میدان مبارزه هم ابراهیم رئیسی و محمدباقر قالیباف مشغول تبلیغات انتخاباتی خود بودند. اما تبلیغات آنها بیشتر بر تخریب رقیب تاکید داشت تا بیان برنامهها و دستاوردهای خود. مانند بحث بر سر سند 2030 که هم اسحاق جهانگیری در برنامه گفتوگوی تلویزیونی خود بر آن تاکید کرد و هم محمدباقر نوبخت که گفت عدهای برای پیشبرد اهدافشان تلاش کردهاند این مساله را مصادره به مطلوب کنند و نگاهی را ترویج کردند که حقا نادرست است. او گفت: مواردی در شبنامهها آمده که من شرم میکنم آنها را بگویم. در شبنامههایی که علیه این سند منتشر شده نوشته «دولت سندی را مخفیانه بدون ارجاع به مجلس امضا کرده و در آن مسائلی مثل خودارضایی کودکان سه تا چهار سال یا موارد مهم دیگری که انسان شرم میکند درباره آنها صحبت کند مطرح شده است.» او تاکید کرد: اما این مسائل انتخاباتی نیست. این زخمی است که روی دل مردم دیندار زده میشود و فرصتی هم نیست که ما اسناد را یک به یک نشان دهیم و ثابت کنیم که ما کافر نیستیم.
♦♦♦
حمایت از روحانی را تکرار کردند
در کنار حمایت چهرههای اقتصادی و فرهنگی و هنری از ادامه دولت حسن روحانی، برخی از چهرههای سیاسی و مذهبی هم در هفته گذشته از روحانی حمایت کردند.
آیتالله صانعی به گزارش اعتماد اعلام کرد: حجت برای ما تمام است. من عرض میکنم به کسی رای بدهیم که ١٧٠ نماینده او را تایید کردند، به کسی رای بدهیم که خانواده شهید همت و باکری و بعضی دیگر به او رای میدهند. حجت برای ما تمام است، مگر چقدر حجت میخواهیم. دانشجویان، اقتصاددانان، حقوقدانان، مهندسین، روشنفکران و بقیه گروهها که همه اینها از شش ماه قبل با آنها تماس داشتم گفتند که به آقای روحانی رای داده شود که بتواند این کشتی که وسط دریا مانده را به ساحل نجات ببرد. سید حسن خمینی هم با انتشار یک ویدئو رسماً از حسن روحانی حمایت کرد. به گزارش اعتماد او از مردم خواست تا بار دیگر به دولت روحانی اعتماد کنند تا بتوانند نتیجه اقدامات مثبت او را ببینند. او گفت: انتخابات یک نوع رقابت است و رقابت خواسته و ناخواسته بداخلاقیهایی با خود به همراه دارد که ذائقه همه ما را تلخ کرده است. روز شنبه از این بداخلاقیها عبور کنیم و نسبت به آینده جامعه خودمان و فردای کشورمان و سعادت فرزندانمان و بهروزی این کشور بیشتر بیندیشیم.