چرخش آرا از قالیباف به رئیسی؟
روحانی: ۱۲نفره پای صندوق بروید
مناظره دوم دستهبندی جدیدی در انتخابات ایجاد کرد. در یک طرف میدان حسن روحانی، اسحاق جهانگیری و مصطفی هاشمیطبا قرار گرفتند و در طرف دیگر ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف و مصطفی میرسلیم. تاکتیک سه نفر اول در این مناظره دفاع بود و تاکتیک سه نفر دوم حمله.
مناظره دوم دستهبندی جدیدی در انتخابات ایجاد کرد. در یک طرف میدان حسن روحانی، اسحاق جهانگیری و مصطفی هاشمیطبا قرار گرفتند و در طرف دیگر ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف و مصطفی میرسلیم. تاکتیک سه نفر اول در این مناظره دفاع بود و تاکتیک سه نفر دوم حمله. اما اتحاد مثلثی گروه دوم ختم به همان جلسه مناظره شد و آنها نشان دادند تنها روی یک موضوع اشتراک نظر دارند؛ تخریب دولت و هر جا فرصتی شده از نقد همدیگر هم کوتاهی نکردهاند. البته در این میان مصطفی میرسلیم پیشتاز این جمع سهنفره بود که هم دولت را میزند و هم محمدباقر قالیباف را، هم اگر دستش برسد ابراهیم رئیسی را.
♦♦♦
باران تاثیر مناظره را شست
محمدباقر قالیباف در جلسه دوم مناظره گوی حمله به دولت را از سایر رقبا ربوده بود و حتی به ابراهیم رئیسی هم که این بار تلاش بیشتری برای دیده شدن میکرد، فرصت عرضاندام چندانی نداد. اما اعتماد در گزارشی نوشت که «باران مناظره را برد». چون همان زمان که قالیباف از مدیریت جهادی خود در شهرداری تهران دم میزد و عملکرد دولت را زیر سوال میبرد، عکسهای نمایشگاه کتاب غرق در آب در شبکههای اجتماعی دست به دست میشد. باران نابهنگام روز جمعه آغازگر هفته بدشانسی برای قالیباف بود. روزنامه شهروند در این مورد نوشت: «آخرین نظرسنجیهای منتشرشده از افول اقبال محمدباقر قالیباف در برابر ابراهیم رئیسی خبر میدهند. شهردار تهران که زمانی بخت اول ریاستجمهوری در میان اصولگرایان بود، حالا آرامآرام جای خود را به ابراهیم رئیسی میدهد که از قضا در این راه از حمایتهای ویژه اصولگرایان نیز برخوردار شده است.» بعد از آنکه چهرههای اصولگرا یکی پس از دیگری قالیباف را تنها گذاشتند و به اردوگاه رئیسی رفتند، حالا نوبت گروههای سیاسی است که یکییکی پشت قالیباف را خالی کنند و در اردوگاه ابراهیم رئیسی خیمه بزنند. ابتدا جبهه پایداری رئیسی را بهعنوان نامزد اصلح خود اعلام کرد و حالا جامعه روحانیت با اعلام حمایت از رئیسی، آخرین امید قالیباف را بر باد داد. پیش از این هم به نوشته انتخاب جامعه مدرسین از ابراهیم رئیسی بهعنوان کاندیدای اصلح حمایت کرده بود. انتخاب نوشت با حمایت جامعه روحانیت و جبهه پایداری قالیباف بیش از پیش تنها شد و انتظار میرود فشارها به قالیباف برای کنارهگیری به نفع رئیسی افزایش پیدا کند. البته بعد از چندی برخی اعضای جامعه مدرسین اعلام حمایت خود را تکذیب کردند. از آن جمله دفتر آیتالله جوادیآملی، آیتالله ابراهیم امینی، آیتالله فیض گیلانی (لاهیجی) و آیتالله علیاکبر مسعودیخمینی یکییکی اعلام کردند که بهرغم تشویق حداکثری مردم برای حضور در انتخابات از چهره و فرد خاصی حمایت نکردهاند.
♦♦♦
ساعتهای خود را تنظیم کنید
اما در حالی که فشارها برای کنارهگیری قالیباف بیشتر میشود، او عزم جدیتری برای ماندن در صحنه از خود نشان میدهد. قالیباف در واکنش به اعلام کنارهگیریاش گفته: من کاندیدا نشدم که کنارهگیری کنم. من با قدرت آمدهام که بر دولت چهاردرصدی مهر پایان بزنم و دولتی تشکیل دهم که با بهکارگیری مدیرانی نسل چهارمی بتواند کشور را از بحران اقتصادی موجود نجات دهد. تا آغاز تشکیل دولت مردم زمان زیادی باقی نمانده است و شما انشاءالله نصب کنتور ایجاد پنج میلیون شغل در پایتخت را شاهد خواهید بود که از اولین روز آغاز به کار دولت مردم شروع به کار خواهد کرد. وی تاکید کرد: ساعتهای خود را تنظیم کنید ما بر سر قرارمان خواهیم ماند. قالیباف البته قبل از رفتن به مناظره دوم، سایت کارانه را هم راهاندازی کرده بود تا جوانان جویای کار در آن ثبتنام کنند. سایتی که در خصوص قانونی و غیرقانونی بودن آن و صیانت از اطلاعات شخصی افراد بحثهای زیادی را به راه انداخت و کمتر از دو روز بعد فیلتر شد. قالیباف فیلتر این سایت را هم کار چهاردرصدیها دانست. شرق نوشت سایت کارانه قالیباف در حالی فیلتر شده که دولت معتقد است، این سایت بنا به اعتراض شورای نظارت بر تبلیغات انتخابات و دستور مراجع قضایی فیلتر شده است. غلامرضا حیدری، نماینده مجلس هم به ایلنا گفته طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران به هیات رئیسه مجلس تقدیم شده. به گفته او این طرح مربوط به مسائل مربوط به نمایشگاه کتاب و شهر آفتاب است که زیر نظر شهرداری تهران ایجاد شده است.
♦♦♦
همه به روحانی رای میدهند
هرچه قالیباف هفته سختی را پشت سر گذاشت، روحانی اما شرایط مطلوبی داشت. هم چهرههای سیاسی از او حمایت کردند و هم چهرههای هنری، ورزشی و علمی. مولوی عبدالحمید چهره شاخص اهل سنت اعلام کرد که روحانی با داشتن حداقل ۶ /۵ میلیون آرای واجدین شرایط رای دادن در بین اهل سنت قطعاً برنده نشاطآور این دوره ریاستجمهوری خواهند بود. سیدهادی خامنهای، دبیرکل مجمع نیروهای خط امام طی بیانیهای درباره انتخابات ریاستجمهوری از مردم خواست ضمن مشارکت گسترده در انتخابات ریاستجمهوری به حسن روحانی رای دهند. شرق هم ضمن اعلام حمایت ناطقنوری از روحانی نوشت جبهه حامیان اصلاحطلب و اعتدالگرای روحانی با ورود ناطقنوری کامل شد. نایبرئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی هم از حمایت ۱۶۰ نماینده مجلس شورای اسلامی از حسن روحانی خبر داد. در ادامه حمایتها از حسن روحانی ۱۰۴ پژوهشگر علوم انسانی خارج از ایران، شش هزار نفر از اهالی قلم، هنر و فرهنگ و تعدادی از ورزشکاران از حسن روحانی حمایت کردند.
♦♦♦
روحانی 96، منتقدتر از همیشه
حسن روحانی هم در هفته گذشته، سفرهای زیادی داشت. به همدان و کرمانشاه و ارومیه و با سخنانی متفاوت. اعتماد در این مورد نوشت اکنون دیگر حسن روحانی صریحتر از گذشته سخن میگوید و هشدار میدهد. به نظر میرسد روندی که انتخابات تا امروز طی کرده است بیش از هر چیز او را نگران آینده کشور کرده است، نگران از سیاستهایی که رقبایش در سر میپرورانند و گاه برای شکستن روحانی دست به دامن رفتارهایی میشوند که چندان پسندیده نیست. حسن روحانی لب به سخن گشوده و صریحتر از همیشه جملات را شهر به شهر بر زبان جاری میکند و نسبت به خشونتطلبی و افراطیگری هشدار میدهد. از کارنامه هشتساله اصولگرایان در دولت قبل سخن میگوید و از ممنوعیتهایی که هزینههای زیادی به کشور وارد کرد. بخشی از مهمترین سخنان روحانی در هفته گذشته به روایت روزنامه شرق و اعتماد این بود: «ما در انتخابات آمدهایم تا به خشونتورزان و افراطیون بگوییم دوره شما تمام شده است. شما هشت سال در این کشور بودید و مردم دیدند که در این کشور چه کردید.» «ما دنبال آزادی هستیم. منطق شما ممنوع کردن است و چیز دیگری ندارید. اما ملت ما خرداد ۹۲ اعلام کرد که راه حصر و انزوای ایران را نمیپذیرد.» «آن روزی که ۷۵۰ میلیارد [دلار] پول نفت در دستتان بوده است، برای مردم ایران چه کردید؟ چه شده است که در این دو سه هفته سیاهنمایی دولت را یاد گرفتهاید؟» «اجازه نمیدهم خانهای که باید خانه عدالت باشد به خانه اتهام و دروغ تبدیل شود. همه به پای صندوق رای بروید، اما تنها نروید. هر نفر به همراه ۱۱ نفر دیگر به صندوق بروید یعنی ۱۲نفره پای صندوق آرا بروید. اگر شما جوانان در خانه بنشینید، بدانید که در پیادهروهای ما هم دیوار خواهد بود. شما آنها را نمیشناسید من آنها را میشناسم. آنها تصمیم گرفتند در تهران و در پیادهرو دیوار بکشند. آنها میخواستند پیادهرو زنانه و مردانه ایجاد کنند، همانطور که در محل کارشان بخشنامه تفکیک جنسیتی را ایجاد کردند.» «چرا عزیزان ما را که به کشور خدمت کردند و آنهایی را که گفتوگوی میان ملتها را به ارمغان آوردند خانهنشین میکنید؟ با چه قانونی، با چه مقرراتی؟» سخنرانی روحانی در ورزشگاه شیرودی هم تند بود و در راستای مطالبات زنان. او گفت: «کارنامه چهارساله دولت یازدهم روشن است. آنهایی که ۱۲ سال در یک منصب بودند کارنامه خود را بگویند.» «توصیه شما در سال نخست دولت یازدهم این بود که ۱۶ آذر را آزاد نگذارید؛ شما همیشه به دانشگاه بهعنوان یک تهدید نگاه میکردید؛ همان حرفهایی را که در جلسات خصوصی زدید، آشکارا به مردم بگویید؛ مگر هر روز فشار نمیآوردید که فضای مجازی بسته و اشتغال زنان متوقف شود؛ ما فضای امنیتی نمیخواهیم ما جامعه چنددرصدی نمیخواهیم.» «شنیدم برخی از کلمه مالیات نام بردند، خوشحال شدم اما مالیات برای مردم خوب است اما شما ندهید؟»
♦♦♦
جاده خاکی جهانگیری
اسحاق جهانگیری هفته آرامی داشت. او در مناظره دوم آرامتر بود و در برنامههای تلویزیونی و مستندش هم بیشتر بر بحثهای کارشناسی متمرکز شد. گویا او میدان را به حسن روحانی داده تا این بار او پاسخ منتقدان را بدهد. او درباره مناظره سوم هم با اشاره به آمادگی کاملش گفته بود: اگر دوستان در این مناظره بحثهای توسعهای و اصلی را مطرح کردند سخن میگویم و اگر به جاده خاکی زدند پاسخشان را میدهیم.
♦♦♦
رئیسی و برنامههای جالبش
اصولگراها گویا همه تخممرغهایشان را در سبد رئیسی گذاشتهاند اما گویا ابراهیم رئیسی در کارزار انتخابات همچنان در حال یافتن خود است. او نه مانند قالیباف از در وعدههای بزرگ درآمده و نه مانند میرسلیم یکی به دولت میزند و یکی به رقبا. آرام دارد سفرهایش را میرود، سخنرانیهایش را میکند و وعدههایش را میدهد. مثلاً گفته که دانشگاهها را اسلامی میکند یا فضای نقد ایجاد میکند. حرفهای اقتصادیاش اما مانند همیشه دردسرساز است. به گزارش دنیای اقتصاد او در یک مورد گفته فرار مالیاتی 100 برابر مالیات فعلی است و من مالیات را 100 برابر میکنم. سخنانی که با تعجب وزیر اقتصاد و رئیس سازمان امور مالیاتی مواجه شده و هر دو گفتهاند این حرف یعنی هشت برابر کل درآمد کشور ایران ما مالیات بگیریم. وزیر اقتصاد گفته صحبت ایشان به این معنی است که اگر یک نفر یک میلیون تومان درآمد داشته باشد باید هشت میلیون تومان مالیات بپردازد. البته مساله نحوه پرداخت مالیات توسط آستان قدس رضوی که زیر نظر ابراهیم رئیسی اداره میشد این هفته هم از جانب روحانی مورد سوال بود و هم فضای رسانهای خاصی ایجاد کرد. با این همه برخی نظرسنجیهایی که از گوشه و کنار منتشر میشود نشان میدهد در هفته گذشته اقبال مردم به رئیسی بیش از قالیباف بوده.
♦♦♦
حمایت هاشمیطبا از روحانی
مصطفی هاشمیطبا هم در مناظره اول و دوم و هم در گفتوگوی تلویزیونی خود بارها نشان داده که اقتصاد را میشناسد و نه در حرفهایش از وعدههای عجیبوغریب خبری هست و نه از انتقادات بیجا از دولت یازدهم. حتی گفته رئیسجمهور شوم یارانه را قطع میکنم چون شعارها درباره یارانه ضداقتصاد است. او این هفته هم صراحتاً حمایتش را از روحانی اعلام کرد و گفت من برای آمدنم با کسی مشورت نکردم و تعاملی نداشتم، اما اگر انتخاب نشدم ادامه دولت روحانی را به صلاح میدانم. میرسلیم هم این هفته کمی فعالتر بود. او در سخنرانیهایش هم دولت یازدهم را میزند و هم وعدههای اقتصادی قالیباف و رئیسی را. این هفته اما مشخصتر از همیشه به رئیسی انتقاد کرد و گفت نمیآیم تا نقاب بهشتیها و رجاییها بر چهره زنم، بلکه میآیم تا تجربه گذراندن عمری در نزد آنان را به کار بندم. او در واکنش به وعده افزایش یارانه هم گفته بود: وعده افزایش یارانه عوامگرایی است. پرداخت یارانه 250 هزارتومانی که برنامه نیست. نامزدهای انتخابات برنامههای خود را برای ایجاد اشتغال اعلام کنند.