حریم خصوصی کجاست؟

هفته گذشته بار دیگر موضوع حریم خصوصی با اظهارات سخنگوی نیروی انتظامی مبنی بر اینکه وسایل نقلیه مشمول حریم خصوصی نیست، در رسانه‌ها و فضای مجازی مطرح شد. موضوع از این قرار بود که سعید منتظرالمهدی، سخنگوی نیروی انتظامی، در یک نشست خبری با اشاره به قوانین جاری و از جمله تبصره ماده 5 از قانون حمایت از آمرین به معروف و ناهیان از منکر گفت: «اماکنی که بدون تجسس در معرض دید عموم قرار می‌گیرند از جمله وسایل نقلیه، مشمول حریم خصوصی نباید باشد و طبیعتاً رعایت هنجارها و الزامات قانونی می‌بایست درون آن رعایت شود.» این سخنان واکنش‌هایی به دنبال داشت. خبرگزاری ایسنا پس از انتشار این سخنان، نظر برخی مراجع تقلید درباره این موضوع را منتشر کرد و نوشت: «آیت‌الله شبیری‌زنجانی در این رابطه می‌گوید: خودرو شخصی نیز احکام ملک را دارد، بنابراین هرگونه تصرف و تفتیش آن بدون اجازه مالک، فی حدنفسه جایز نیست. البته اگر مصلحت اهمی مانند جلوگیری از حمل‌ونقل اسلحه متوقف بر تفتیش باشد، تفتیش آن طبق نظر حاکم شرع بلامانع است. لازم به ذکر است که وسیله نقلیه، از لحاظ جواز نظر به داخل آن، نحوه پوشش سرنشینان و... ممکن است در برخی از صور دارای احکام خاصی باشد. آیت‌الله مکارم‌شیرازی در این‌باره نظر خود را مطرح و اظهار کرده است: داخل خودرو جزو حریم شخصی است و دیگری حق ندارد به آن تجاوز کند، ولی جهات شرعی مانند حجاب و امثال آن باید در داخل اتومبیل رعایت شود. آیت‌الله نوری‌همدانی نیز در پاسخ به این سوال اظهار کرده است: در فرض سوال، بلی خصوصی است و باید بر اساس مقررات حکومت اسلامی عمل شود. مرحوم آیت‌الله موسوی‌اردبیلی نیز عنوان کرده است: حریم خصوصی از کلمات قرآنی و روایی و فقهی نیست و چنانچه برای این عنوان احکامی در قانون قرار داده شده، سعه و ضیق معنای مذکور، از قانونگذار سوال شود.» پیشتر نیز رسانه‌ها به دفعات به ابعاد حقوقی موضوع مشمول حریم خصوصی بودن خودرو شخصی پرداخته بودند. 

خبر دیگری که هفته گذشته با موضوع حریم خصوصی در رسانه‌های ایران مطرح شد، خبر انتشار نوشتار وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در فضای مجازی درباره این موضوع بود. ایسنا در این باره نوشت: «پس از انتشار اخباری در خصوص انتقال سرورهای تلگرام به ایران، محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با انتشار فیلمی از سخنان رئیس‌جمهور در اینستاگرام خود نوشت: رعایت حریم خصوصی افراد جامعه و تلاش برای جلوگیری از نقض آن همواره مورد تاکید رئیس‌جمهور محبوب و این وزارت بوده و سیاست ما بر ادامه این مسیر با جدیت بیشتر در سال‌های آتی است. وی همچنین با اشاره به رشد سرویس‌های بومی، اظهار کرد: لازمه رشد سرویس‌های بومی و نیز تعامل سازنده با سرویس‌دهنده‌های بین‌المللی احترام به حقوق کاربران است. تاکید ما بر رعایت الزامات فرهنگی جامعه و حفظ حریم خصوصی به عنوان دو بال توسعه سرویس‌های مجازی است.» 

♦♦♦

مدال‌آوری و جراحت کیمیا 

خبر دیگری که هفته گذشته در رسانه‌ها انعکاس بسیار داشت، خبر مدال‌آوری کیمیا علیزاده بود که در طول هفته خبرهای مختلفی درباره‌اش منتشر شد. روزنامه «دنیای اقتصاد» در این باره نوشت: «تکواندوی بانوان ایران در مسابقات جهانی 2017 تنها یک مدال نقره توسط کیمیا علیزاده و در وزن منهای 62 کیلوگرم کسب کرد. این مدال اولین نقره تاریخ تکواندوی بانوان ایران در مسابقات جهانی نیز به‌حساب می‌آید. کیمیا علیزاده پس از تاریخ‌سازی در المپیک اخیر و کسب مدال برنز دوباره عملکردی درخشان از خود نشان داد و با رسیدن به دیدار پایانی مدالی ارزشمند را برای ایران کسب کرد. بعد از کسب این مدال برخی از مجریان و کارشناسان تلویزیونی از عدم موفقیت علیزاده در بازی فینال و ناکامی در کسب مدال طلا انتقاد کردند. این انتقاد‌ها در شرایطی انجام شد که این ورزشکار با پایی مصدوم به این مسابقات وارد شده بود. جالب اینکه از تکواندوکاران مرد تیم‌ملی که همگی در مسابقات خود ناکام بودند، صحبتی به میان نیامد، اما این انتقاد‌ها بلافاصله در رسانه‌های کشور و چهره‌های سرشناس با واکنش مواجه شد و خیلی‌ها از این بانوی تکواندوی ایران حمایت کردند. کیمیا علیزاده اما در پستی اینستاگرامی از مردم ایران و مربی‌اش عذرخواهی کرد.» وضعیت سلامتی این ورزشکار مشهور نیز توجهات زیادی را جلب کرد. خبرگزاری تسنیم به نقل از مهرو کمرانی، سرمربی تیم ملی تکواندو بانوان، نوشت: «دست راست و پای راست کیمیا علیزاده در ماه آینده جراحی می‌شود و او یک سال از میادین دور خواهد بود. مچ پای راست علیزاده نیز بعد از المپیک باید جراحی می‌شد اما به درخواست خود او و تشخیص کادر فنی قرار شد بعد از رقابت‌های جهانی جراحی انجام شود. دست راست او نیز در جریان تمرینات تیم ملی در زمان مسابقات کسب سهمیه آسیب دید ولی متاسفانه پزشکان تشخیص درست ندادند و این امر باعث شد آسیب‌دیدگی او تشدید شود. دست راست او نیز باید جراحی شود و به همین دلیل بعد از مدتی استراحت بعد از جراحی مچ پا دست او نیز به تیغ جراحی سپرده خواهد شد. زانوی راست او نیز در دومین مبارزه در رقابت‌های جهانی آسیب دید و بازی به بازی این آسیب‌دیدگی بیشتر شد. او واقعاً غیرت کرد تا توانست مدال نقره بگیرد و 75 امتیاز کسب کند. اکثر آسیب‌دیدگی‌های او در زمان کسب سهمیه المپیک بود ولی با توجه به اینکه کسی را نداشتیم که جایگزین او کنیم به المپیک رفت و به لطف خدا با همان وضعیت هم مدال گرفت.»

♦♦♦

اهواز میزبان جام جهانی کشتی فرنگی

دیگر خبر ورزشی هفته گذشته سپرده شدن میزبانی مسابقات جام جهانی 2018 کشتی فرنگی به اهواز بود. ایسنا با اعلام این خبر به نقل از افشین حیدری، مدیرکل ورزش و جوانان خوزستان، نوشت: «با درخواست اداره‌کل ورزش و جوانان خوزستان برای میزبانی از مسابقات جام جهانی 2018 کشتی فرنگی و پیشنهاد این موضوع از سوی فدراسیون به اتحادیه جهانی کشتی در نهایت با موافقت این اتحادیه، شهر اهواز میزبان این رقابت‌ها شد.» سال گذشته نیز کرمانشاه میزبان رقابت‌های جام جهانی کشتی آزاد بود و در همین استان در فینال جام جهانی ۲۰۱۷، تیم ملی کشتی آزاد ایران آمریکا را ۵ بر ۳ شکست داد و برای ششمین بار متوالی عنوان قهرمانی این رقابت‌ها را به دست آورد.

♦♦♦

درگذشت گزارشگری که حذف شده بود

اما خبر تلخ ورزش ایران در هفته گذشته، خبر درگذشت عطاء‌الله بهمنش، گزارشگر و مفسر ورزشی و از نویسندگان اصلی هفته‌نامه کیهان ورزشی و دنیای ورزش، در 94‌سالگی بود. درگذشت این گزارشگر باسابقه برای بسیاری از اهالی ورزش و گزارشگران و روزنامه‌نگاران ورزشی که خود را وامدار او می‌دانند، به‌ویژه به سبب خانه‌نشینی چندین‌ساله آن زنده‌یاد، تاثربرانگیز بود. حمیدرضا صدر در یادداشتی نوشت: «کمی پس از انقلاب برای دیدارش به ضلع شرقی جاده قدیم شمیران بالاتر از میرداماد در آن نان فانتزی فروشی می‌شتافتیم. وقتی که پنجاه‌وپنج ساله بود. وقتی ناگهان حذف شده بود. می‌خواستیم به بهانه‌ای پیاله‌ای از دریا بنوشیم و او حوصله حرف زدن نداشت. پشت آن دستگاه با همان عزت نفس پاسخ می‌داد ولی نگاه و کلامش به سردی می‌زدند و تمایلی به دوره کردن گذشته نداشت. گاه‌وبیگاه نگاهش خالی می‌شد؛ گاهی آمیخته به گلایه و غیظ و دوباره محبت جا‌ی‌شان را می‌گرفت. خردمندی و آگاهی... و ورای همه آنها تلخی.» عادل فردوسی‌پور نیز با یاد کردن از بهمنش با عنوان «استاد بی‌بدیل عرصه گزارشگری»، نوشت: «شاید نبوغ واژه کمی برای وصف توانایی‌های استاد باشد، در دوران بی‌خبری محض او به اکثر رشته‌های ورزشی اشراف کامل داشت. تسلطش به زبان فارسی رشک‌برانگیز بود. صدای خش‌دارش حساسیت رقابت را وارد پوست و خون مخاطب می‌کرد. آزاده بود، وامدار کسی نشد، رادیو را زنده کرد و با آمدنش به تلویزیون، الگویی شد برای نسل‌های بعدی. واژه ساخت و عشق مانایش به ورزش را به وجود مخاطب دمید. فوق‌العاده بود و تاثیرگذار... و ما چه بی‌توجه بودیم به این نبوغ بی‌همتا، چه راحت از کنار تجربیاتش گذشتیم. چه بی وفا بودیم در قبال تمام فداکاری‌هایش. چه غریبانه و مظلومانه در روز ورزشی‌نویسان، صدای ورزش خاموش شد.» بر اساس گزارش ایسنا، پیکر زنده‌یاد عطاءالله بهمنش به یاد روزگارانی که در ورزشگاه امجدیه سابق و شهید شیرودی فعلی گزارش تهیه می‌کرد، دور چمن ورزشگاه تشییع و به سمت قطعه نام‌آوران بهشت زهرا‌(س) بدرقه شد.

♦♦♦

انتقادها و حواشی یک خط مترو

هفته گذشته سخنان رحمت‌الله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر، درباره معایب خط 7 مترو تهران، در جلسه شورای شهر به تنش منجر شد. حافظی با انتقاد از افتتاح این خط گفت: «وقتی پول ندارید افتتاح نکنید و مردم را به تونل نفرستید.» و از مسوولان خواست امنیت مسافران مترو را تضمین کنند. انتقادات حافظی اما بی‌پاسخ نماند. آن‌طور که ایسنا گزارش داده، پس از اتمام سخنان این عضو شورای شهر، وی هنگام خروج از صحن علنی مورد خطاب مشاور معاون حمل‌ونقل شهرداری تهران قرار گرفت که گفت: بهتر بود شما از خط 7 بازدید می‌کردید و بعد این صحبت‌ها را می‌کردید و حافظی خطاب به وی گفت من به این گزارشی که از سوی معاونت ارائه شده اطمینان دارم. این خبرگزاری همچنین در حالی‌که گمانه‌زنی‌ها درباره شهردار آینده طی هفته گذشته ادامه داشت، به نقل از محمد سالاری، عضو منتخب شورای شهر پنجم، از به تعویق افتادن دو هفته‌ای انتخاب و اعلام گزینه‌های شهرداری تهران با توجه به قوت گرفتن آغاز به کار رسمی شورای پنجم از سوی منتخبان شورای پنجم در نیمه شهریور‌ماه، خبر داد.

♦♦♦

باغی که کتاب‌فروشان را نگران می‌کند

هفته گذشته خبر دیگری هم از اقدامات شهرداری تهران در آخرین روزهای مدیریت قالیباف منتشر شد؛ باغ کتاب تهران هفته گذشته 10 سال پس از کلنگ‌زنی اولیه، با حضور محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، افتتاح شد. این خبر نگرانی‌هایی برای کتاب‌فروش‌های شهر ایجاد کرد. روزنامه ایران به نقل از محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران نوشت: «باید بررسی کنیم با چنین فضای جذابی که دست‌کم ۱۴ تا ۱۵هزار مترمربع فضای سرپوشیده فروشگاهی دارد و در طول سال قرار است کتاب عرضه کند دیگر چه کسی به سراغ کتاب‌فروشی‌های سطح شهر تهران می‌رود.» «دنیای اقتصاد» در این‌باره نوشت: «بسیاری از ناشران درخصوص نحوه کارکرد و تعامل با این مجموعه دچار ابهام هستند. توان رقابت‌پذیری با زیرمجموعه‌های نهاد مدیریت شهری ازجمله دغدغه‌های این صنف به‌حساب می‌آید.»