برخی مفاهیم اقتصادی به زبان ساده

رپرتاژ آگهی:

اقتصاد چیست؟

 همچنین اقتصاد به اشخاص کمک می‌کند با برنامه ریزی مناسب، از پیش آمدن بحران‌های مالی جلوگیری کنند و در صورت روبرو شدن با مشکلات مالی و اقتصادی، بتوانند با موفقیت از آن عبور کنند. به همین دلیل آشنایی با این علم در زندگی شخصی و کاری اهمیت زیادی دارد. در ادامه به معرفی برخی از اصطلاحات و مفاهیم کاربردی در اقتصاد پرداخته خواهد شد.

نرخ بیکاری

داشتن شغل مناسب علاوه بر ایجاد درآمد برای گذران زندگی، مزایایی همچون کسب جایگاه اجتماعی و احساس رضایتمندی شخصی ایجاد می‌کند. نداشتن شغل که در آمار بیکاری می‌توان روند آن را رصد نمود، می‌تواند موجب زیان‌هایی برای شخص و جامعه از جمله فقر، افزایش جرم و جنایت و بی ثباتی اجتماعی شود. بنابراین نرخ بیکاری در هر کشور یکی از شاخص‌های اقتصادی مهم است که در ارزیابی سلامت اقتصادی آن مورد استفاده و ارجاع قرار می‌گیرد.

نرخ بیکاری به طور کلی به نسبت تعداد افراد بیکار به افراد فعال اقتصادی (موسوم به نیروی کار) اشاره دارد. جمعیت فعال اقتصادی شامل کلیه اشخاصی است که در محدوده سن کار هستند؛ اشخاصی که یا در حال انجام کار یا در جستجوی کار هستند.

همچنین بانک‌های مرکزی و دولت‌ها از نرخ بیکاری به عنوان یکی از ابزارهای مهم در تعیین سیاست‌ها بهره می‌برند.

شاخص دیگری که در این مبحث بررسی می‌شود، نرخ اشتغال است که شاخص مهمی است و نشان دهنده درصد افراد شاغل نسبت به کل جمعیت فعال (نیروی کار) است. از این شاخص برای ارزیابی سلامت اقتصادی و تحلیل وضعیت بازار کار استفاده می‌شود.

بیکاری انواع مختلفی دارد که شامل بیکاری مقطعی، بیکاری ساختاری، بیکاری ادواری، بیکاری فصلی، بیکاری پنهان و اشتغال ناقص است. اشتغال ناقص به وضعیتی اشاره می‌کند که در آن، کسانی که نتوانسته‌اند در مشاغل تمام وقت مشغول به کار شوند، به صورت ناخواسته در مشاغل پاره وقت و کم درآمد فعالیت می‌کنند.

افزایش بیکاری می‌تواند باعث آثار اقتصادی متعدد ناخوشایندی مانند کاهش درآمدهای مالیاتی دولت و افزایش هزینه‌های برنامه‌هایی مثل بیمه بیکاری شود. علاوه بر این، بیکاری می‌تواند آثار مخرب روانی از جمله افسردگی، کاهش اعتماد به نفس و افزایش استرس را به همراه آورد. بنابراین نرخ بیکاری به دلیل آثار گسترده اقتصادی و اجتماعی، نقش مهمی در سیاست گذاری‌های کلان دارد.

تولید ناخالص داخلی

در محاسبه رشد اقتصادی کشورها، یکی از فاکتورهایی که نقش با اهمیتی دارد، تولید ناخالص داخلی است. این عامل در ارزیابی عملکرد اقتصادی کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تولید ناخالص داخلی، به عنوان شاخصی که نشان دهنده قدرت اقتصادی و وضعیت فعالیت اقتصادی یک کشور است، شامل مجموع ارزش کالاها و خدمات تولید شده در داخل مرزهای یک کشور در یک بازه زمانی مشخص است.

رشد اقتصادی

رشد اقتصادی به معنی این است که در یک دوره زمانی معین، تولید کالاها و خدمات افزایش یابد. بررسی رشد اقتصادی همواره به عنوان یکی از شاخص‌های ارزیابی عملکرد اقتصادی کشورها مورد استفاده و ارجاع قرار می‌گیرد و موضوعی است که از طریق آن می‌توان تغییرات سطح رفاه زندگی افراد یک جامعه را بهتر درک کرد.

سیاست‌های مالی و پولی

سیاست های مالی و پولی از جمله ابزارهای کلان اقتصادی هستند. دولت‌ها و بانک‌های مرکزی از این دو ابزار برای جهت دهی به متغیرهای اقتصادی کشور استفاده می‌کنند.

سیاست‌های پولی به مجموعه ای از اقدامات گفته می‌شود که بانک مرکزی در پیش می‌گیرد تا بتواند ارزش پول را حفظ نموده و نرخ تورم را کنترل کند. این اقدامات با هدف کنترل تورم، تقویت رشد اقتصادی و و کاهش نرخ بیکاری انجام می‌شود. سیاست‌های پولی شامل سیاست‌های انبساطی و سیاست‌های انقباضی است.

منظور از سیاست‌های مالی، اقداماتی است که دولت از طریق تغییر در درآمدها و هزینه‌های دولتی انجام می‌دهد تا بر اقتصاد تاثیر بگذارد. دولت می‌تواند با سیاست مالی انبساطی و افزایش هزینه‌های خود در پروژه‌های زیرساختی و برنامه‌های رفاهی و خدمات عمومی، باعث تحریک تقاضای کل و رشد اقتصادی شود.

همچنین به اقتضای شرایط، دولت می‌تواند از طریق سیاست انقباضی و افزایش مالیات، نقدینگی را کاهش داده و تورم را کنترل نماید. این حالت می‌تواند باعث محدود شدن رشد اقتصادی شود.

سیاست‌های پولی توسط بانک مرکزی و سیاست‌های مالی توسط دولت اجرا می‌شود و هر کدام نیز آثار خاص خود را به وجود می‌آورد. هدف از اجرای سیاست‌های مذکور، دستیابی به ثبات اقتصادی و رشد پایدار است.

آشنایی با مفاهیم بالا به درک بهتر سیاست‌ها و رویدادهای اقتصادی کمک می‌کند و افراد می‌توانند با عمیق تر کردن دانش و آگاهی خود، تصمیمات اقتصادی بهتری اتخاذ کرده و رضایتمندی خود از زندگی را بهبود ببخشند.