نقش دهکدۀ گنجنامه در مسیر افق چشم‌انداز گردشگری
یکی از مهمترین بخش‌ها در تامین سرمایه برای خانوار می‌تواند درآمدهای حاصل از حضور گردشگر باشد، در کلان اقتصاد هم اینگونه است، یعنی یکی از درآمدهای دولت می‌تواند درآمدهای حاصل از حضور گردشگر در کشور باشد.
اما آیا این نیاز به برنامه‌ریزی ندارد؟ آیا تا به حال و در مسیر چشم‌انداز توسعه، کشور توانسته به نقاط دلخواه برسد؟ در این مسیر استان‌ها چه نقشی می‌توانند داشته باشند؟ استان همدان و دهکدۀ تفریحی توریستی گنجنامه چقدر می‌تواند در بالابردن این سرانه نقش داشته باشد؟
«احمد وحیدی وزیر کشور پس از بازدید از شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و سی وششمین نمایشگاه ملی صنایع دستی این نکته را مطرح کرده بود که در افق چشم‌انداز سال ۱۴۰۱ پیش‌بینی‌مان بر این بود بتوانیم نزدیک به ۲۰ میلیون گردشگر در کشور داشته باشیم، اما الان تا این عدد فاصله زیادی داریم که باید تلاش کنیم این فاصله کمتر شود.»
در واقع وزیر کشور با اینکه متولی مستقیم گردشگری در کشور نیست، اما از نهادهایی است که بسیار می‌تواند در این زمینه تاثیرگذار باشد. یکی از مهمترین تاثیراتی که دارد این است که وزارت کشور از مسیر استانداران می‌تواند بر ساختارهای گردشگری در استان‌ها تاثیر فراوانی بگذارد.
اما وزیر کشور آماری که ارائه کرده بود از کجا آمده بود؟ «اشاره وزیر کشور در این مبحث به سند چشم‌انداز ۲۰ ساله صنعت گردشگری ایران بود که از سال ۱۳۸۴ همزمان با برنامه چهارم توسعه آغاز شد و تا پایان اجرای آن در سال، ۱۴۰۳ نرخ رشد سالانه گردشگری باید به ۱۰ درصد، تعداد گردشگران به ۲۰ میلیون نفر و درآمد حاصل از آن به ۲۵ میلیارد دلار، برسد. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شمار گردشگران و مسافران وارد شده به ایران را در سال ۱۳۹۸ و تا پیش از همه‌گیری کرونا حدود هشت میلیون نفر اعلام کرده بود. این درحالی است که طبق پیش‌بینی این سند، شمار گردشگران خارجی در ایران تا پایان سال ۱۳۹۸ باید به ۱۳ میلیون نفر می‌رسید.»
حالا باید ببینم غیر از موضو عات مرتبط با سیاست خارجی ایران و تاثیر اصلی این کنش‌ها بر حضور گردشگر خارجی در کشور چه موضوعاتی در داخل بر میزان حضور تاثیرگذار است.
پس اگر موضوعات بین‌المللی را کنار بگذاریم، شاید اصلی‌ترین مساله‌ای که گردشگر را برای حضور در ایران ترغیب می‌کند تاریخ و تمدن این سرزمین باشد. دومین موضوعی که محرک گردشگر برای حضور در ایران است طبیعت زیبا و چهارفصل آن است، و دیگر مساله‌ای که گردشگر برای ارتباط با آن به ایران می‌آید فرهنگ و عادات و آداب مردم این سرزمین است. بنابراین هر چقدر زیرساخت‌های گردشگری برای ارتباط با این سه ساحت برای گردشگر مهیاتر باشد، رغبت او برای حضور بیشتر است.
حالا باید ببینیم نقش همدان به عنوان یک استان از این سرزمین پهناور در جذب گردشگر چقدر است. اگر بخواهیم در این میان به نقش استان همدان اشاره کنیم، در خواهیم یافت که یکی از مقاصد اصلی گردشگران خارجی پس از ورود به ایران به طور حتما، همدان است. حالا باید دید گردشگری که به همدان می‌آید ما در کدام بخش می‌توانیم برای او جذابیت ایجاد کنیم.
طبیعی است که اگر به گردشگری از منظر امکانات رفاهی و تکنولوژیک نگاه کنیم، اروپا و آمریکا ممکن است در مواردی از ما جلوتر باشند، اما اگر مبنا را فرهنگ و تمدن بدانیم، آن وقت شرایط و کفۀ ترازو کاملاً به سمت ما سنگینی خواهد کرد، و هم آنجاست که جایگاه مراکزی که تلاش میکنند خدمات گردشگری را در کنار آداب و رسوم مردم نشان دهند بیش از پیش مهم می‌شود.
دهکدۀ تفریحی توریستی گنجنامه، از این منظر که همیشه تلاش کرده متولی یا حامی جریانات مرتبط با گردشگری (اعم از بین‌المللی و داخلی) باشد و محور اصلی این حمایت‌ها را بر فرهنگ و تمدن و عادات و آداب مردم قرار داده در یک پازل معنادار، دقیقاً در مسیری قرار دارد که می‌تواند سهم خود را در جذب گردشگر خارجی ادا کرده و نقش مهمی ایفا کند.
وزارت میراث «به تازگی اعلام کرده است شمار مسافران و گردشگران خارجی که در ۹ ماه نخست سال ۱۴۰۱ به ایران سفر کرده‌اند بیش از سه میلیون نفر بوده که حدود ۱۴ درصد آن‌ها، سفر یک روزه به ایران داشته‌اند. علی‌اصغر شالبافیان ـ معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران ـ در آذرماه ۱۴۰۱ اعلام کرده که بیش از ۶۵ درصد از تورهای ورودی به صورت قطعی کنسل شده‌اند. هرچند توراپراتورهای خصوصی آمار تورهای کنسل شده به ایران را بیش از ۸۰ درصد تخمین زده‌اند. از مهرماه امسال برخی کشورهای اروپایی هشدار منع سفر به ایران صادر کردند.»
در این شرایط فقط گردشگرانی به ایران سفر میکنند که واقعاً علاقمند به تمدن این سرزمین هستند و می‌آیند که با مردم، مظاهر تمدنی این مردم، عادات و آداب و رسوم این مردم آشنا شوند. بر همین اساس، دهکدۀ تفریحی توریستی گنجنامه هر چقدر تلاش کند در جهت عمومی‌تر کردن برنامه‌های مرتبط با رسوم مردم و آداب زیستی آن‌ها، گرایش و علاقۀ گردشگران به این منطقۀ نمونۀ گردشگری را بیشتر بر خواهد انگیخت.
سایت گنجنامه : www.ganjname.com
اینستاگرام : @ganjnamehvillage