درد ناحیه پایین کمر در هنگام نشستن و ایستادن
کمردرد یک بیماری شایع است که بیش از نیمی از بزرگسالان را در مقطعی از زندگی تحت تاثیر قرار میدهد. برخی از این بزرگسالان نشستن، ایستادن و یا راه رفتن برایشان دشوار است.
در حالیکه کمردرد شایع است و گاهی اوقات ناتوانکننده، هیچ اتفاق نظری در مورد روش بهینه برای تشخیص و درمان بیماران مبتلا به این بیماری وجود ندارد. دلایل مختلفی برای کمردرد وجود دارد و تشخیص ساختار آناتومیک خاصی که باعث درد میشود دشوار است.
خوشبختانه، درمان موفقیتآمیز همیشه به یافتن عامل درد خاص بستگی ندارد. با تقسیم بندی بیماران مبتلا به کمردرد به گروههای همگنتر بر اساس عوامل تشدیدکننده و کاهشدهنده درد، میتوان یک درمان مفیدتر را تجویز کرد.
زیرا رویکرد درمانی متناسب با نیاز هر بیمار، درصد موفقیت بیشتری را به همراه دارد. بسیاری از بیماران متوجه میشوند که موقعیتها و فعالیتهای خاص باعث بهبود یا بدتر شدن کمردرد آنها میشود. همگی اینها سرنخهای مهمی هستند که میتوانند به تشخیص و درمان کمردرد کمک کنند.
با توجه به اینکه اکثر مردم هر روز مینشینند، میایستند و راه میروند، تحقیقات زیادی در مورد اینکه این فعالیتهای خاص چگونه با ستون فقرات و کمردرد ارتباط دارند، انجام شده است. در ادامه این مقاله، خواهیم گفت که چرا نشستن، ایستادن و راه رفتن میتواند شدت کمردرد را تغییر دهد و چگونه میتواند در روند تشخیصی مفید باشد.
آناتومی ستون فقرات - کمردرد
ستون فقرات کمری را به عنوان یک لوله با ساختارهای نگهدارنده در جلو (قدامی) و پشت (خلفی) متصور شوید. لوله، نشاندهنده کانال نخاعی است که حاوی مایع مغزی نخاعی و ریشههای عصبی است. در هر قسمت کمر، یک جفت ریشه عصبی از طریق سوراخهای کوچکی به نام سوراخ عصبی (نوروفورامن) از این ناحیه لوله مانند خارج میشود.
در پشت سوراخ عصبی، مفاصل فاست وجود دارند که امکان حرکت در هر بخش کمری را فراهم میکنند. عضلات پارا نخاعی به پشت ستون فقرات استخوانی متصل میشوند و به تثبیت و تحرک ستون فقرات کمک میکنند. در جلوی لوله، مهرهها قرار دارند که توسط دیسکهای بین مهرهای که به عنوان ضربهگیر عمل میکنند، از هم جدا شدهاند.
تراز ستون فقرات، از جمجمه تا لگن، S شکل است. بخشهای ستون فقرات گردنی و کمری، لوردوتیک هستند (خمیده به سمت جلوی بدن شما)، در حالیکه ستون فقرات قفسه سینهای کایفوتیک است (انحنا به سمت پشت بدن شما). میزان لوردوز یا انحنا ثابت نیست و میتواند بر اساس وضعیت بدن تغییر کند. در مقایسه با ایستادن، نشستن، انحنای کمری شما را تقریباً 50 درصد کاهش میدهد. همانطور که در زیر توضیح داده خواهد شد، تغییرات در لوردوز کمری، اشکال خاصی از کمردرد را کاهش داده و سایر موارد را تشدید خواهد کرد.
تصور کنید قسمتی از لوله پلاستیکی، مثلاً یک شیلنگ باغبانی را در جهت عمودی در مقابل خود نگه داشتهاید. باز هم، بخش توخالی لوله نشان دهنده کانال نخاعی، بخش شیلنگ رو به شما نشان دهنده ستون فقرات خلفی و بخشی از شیلنگ که رو به سمت شما قرار دارد نشان دهنده ستون فقرات قدامی است.
حالا سعی کنید لوله را از وسط خم کنید. لوله در سمت محدب یا رو به بیرون منحنی کشیده میشود، در حالیکه لوله در قسمت تقعر یا سمت داخل لوله فشرده یا خم میشود. این مثال، به شما نشان میدهد که اشیایی که در حال خم شدن هستند تحت تاثیر 2 نیرو قرار میگیرند – نیروهای خمش و کشش.
حال، افزایش لوردوز(انحنای) کمری باعث فشرده شدن پشت ستون فقرات (عضلات پارا نخاعی، مفاصل فاست، سوراخ عصبی) و کشیده شدن قسمت جلویی ستون فقرات (مهرهها و دیسکها) میشود. به طور مشابه، کاهش انحنای کمری، ستون خلفی را کشیده و ستون قدامی را فشرده میکند. این اساس این است که چرا برخی از موقعیتها میتوانند علائم کمردرد را در برخی افراد کاهش داده و در برخی دیگر آن را بدتر کنند.
-
عضلات پارا نخاعی: نشستن طولانی مدت، به خصوص در صورت قوز کردن، میتواند باعث کشیدگی بیش از حد عضلات پارا نخاعی شود. تصور کنید اگر برای یک ساعت بخواهید انگشتان پاهایتان را لمس کنید چقدر همسترینگ شما درد میگیرد!
-
مفاصل فاسِت: مانند اکثر مفاصل بدن ما، آرتریت میتواند مفاصل فاست را تحت تاثیر قرار دهد. این عضلات، با افزایش انحنای ستون فقرات فشرده میشوند. هنگامی که مفاصل فاست عامل اصلی درد هستند، درد با نشستن بهبود مییابد و با ایستادن و راه رفتن طولانی مدت بدتر میشود.
-
دیسک مهرهای (دیسک بین مهرهای): هنگامیکه دیسک مهره ای مولد درد است، نشستن باعث تشدید درد میشود زیرا فشردگی زیادی در بافت آسیب دیده ایجاد میشود. در انواع خاصی از فتق دیسک کمر، نشستن ممکن است دیسک را تا جایی فشرده کند که بافت فتق شده به ریشه عصبی فشار بیاورد و باعث درد عصب سیاتیک شود (دردی که به اندام تحتانی مانند ران تابش میکند). پیادهروی باعث کاهش دیسک کمر میشود.
عوامل تحریک کننده کمردرد
تنگی ستون فقرات کمری: درد ناشی از تنگی کانال نخاعی - باریک شدن کانال نخاعی - با نشستن بهبود مییابد، بهویژه زمانی که به جلو خم میشوید. این وضعیت باعث افزایش اندازه کانال ستون فقرات کمری و قسمت لگنی شده و در نتیجه میزان تحت فشار بودن اعصاب کانال نخاعی را کاهش میدهد. اندازه کانال نخاعی و سوراخ عصبی هنگام ایستادن و راه رفتن کاهش مییابد. راه رفتن با حالت خمیده (قوز کرده)، مانند تکیه دادن به سبد خرید، راحتتر از راه رفتن با حالتی صاف است.
اسپوندیلولیستزیس: دردی که بلافاصله هنگام نشستن ایجاد میشود و حداقل تا حدی با ایستادن تسکین مییابد، با ناپایداری ستون فقرات کمری یا "اسپوندیلولیستزیس" همراه است. ایستادن در یک وضعیت خنثی برای مدت زمان کوتاه باعث بهبود درد در مقایسه با راه رفتن و خم شدن میشود که در آن حرکت مهرههای کمری باعث ایجاد درد میشود.
اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک: درد مفصل ساکروایلیاک را میتوان با نشستن تشدید کرد، به خصوص اگر وزن بیشتری روی سمت آسیب دیده قرار گیرد. همانطور که در مورد اسپوندیلولیستزیس، درد هنگام انتقال از حالت ایستاده از حالت نشسته ممکن است رخ دهد.
درمان خانگی کمردرد در حالت نشسته یا ایستاده
تعدادی از گزینههای درمانی خانگی برای درد در ناحیه کمر وجود دارد:
-
استراحت کنید: گاهی اوقات استراحت و آرامش میتواند به کاهش کمردرد شما کمک کند. به مدت 2 تا 3 روز پس از کمردرد، وسایل سنگین را بلند نکنید، خم نشوید یا به نظافت منزل نپردازید.
-
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): این مسکنهای بدون نسخه شامل ایبوپروفن (Motrin، Advil) و ناپروکسن (Aleve) هستند.
-
ورزش و کشش: اگرچه ورزش اغلب برای رفع کمردرد خوب است، ولی قبل از انجام آن با یک متخصص مشورت کنید. برخی ورزشها می توانند درد را بدتر کنند. برای مثال، از خم شدن و لمس انگشتان پا و نیز حرکات بشین-پاشو خودداری کنید، اما مثلا کشش همسترینگ را امتحان کنید. به طور کلی داشتن سلامت فیزیکی بهتر به کاهش کمردرد هنگام ایستادن و انجام سایر فعالیتهای روزمره کمک میکند.
-
صاف بایستید و بنشینید: وضعیت بدن شما برای توزیع مناسب وزن مهم است. ایستادن و صاف نشستن در این زمینه بسیار کمک خواهند کرد.
-
کفشهای طبی و ارتز تهیه کنید: کفشهای بپوشید که به نگه داشتن پای شما در وضعیتی مناسب کمک کند.
-
از بریسهای ستون فقرات استفاده کنید: با پزشک خود صحبت کنید و ببینید که آیا باید از بریس کمر و گردن برای کاهش فشار روی ستون فقرات خود استفاده کنید یا خیر.
-
تشک مناسب: تشکی را پیدا کنید که از تشک فعلی شما بهتر بوده و کمرتان را حمایت کند.
-
از کمپرس گرم و سرد استفاده کنید: به محض شروع درد، چند بار در روز یک کیسه یخ را به مدت 20 دقیقه روی کمر خود قرار دهید. بعد از 48 ساعت، متناوب از کمپرس یخ و گرم استفاده کنید.
-
کاهش وزن: اگر اضافه وزن دارید، رسیدن به وزن مناسب باعث بهبود فشار روی کمر شما میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در حین حرکات فیزیکی، کمردرد و یا درد شدید دارید که با خودمراقبتی و دارو برطرف نمیشود، توصیه میشود به دنبال درمانهای پزشکی باشید. پزشک میتواند به تشخیص و درمان علت درد شما کمک کند و همچنین شرایط جدی مانند تومورها، شکستگیها یا عفونتهای ستون فقرات را رد کند.
درمان دارویی برای کمردرد
اگر درمانهای خانگی و تغییر سبک زندگی باعث بهبود کمردرد شما نشد، پزشک میتواند دارویی برای کمک به مدیریت درد تجویز کند.
برخی از داروهایی که ممکن است پزشک شما تجویز کند عبارتند از:
-
شلکنندههای عضلانی برای تسکین اسپاسم
-
از پمادهای موضعی مستقیماً در ناحیه درد استفاده شود
-
تزریق کورتیزون برای کاهش التهاب
پزشک ممکن است فیزیوتراپی را نیز پیشنهاد کند. یک فیزیوتراپ میتواند تمرینات و کششهای خاصی را برای تقویت کمر و یافتن تسکین درد به شما آموزش دهد. آنها همچنین ممکن است از تکنیکهای دیگری نیز استفاده کنند، مانند:
-
کمک به تحرک مفاصل
-
آموزش وضعیت صحیح بدنی
-
روشهایی مانند تحریک الکتریکی و اولتراسوند
همچنین ممکن است بر اساس شرایط شما و اگر درد با درمانهای پزشکی بهتر نشد، جراحی توصیه شود.