هاوینگ بیت کوین چیست و چه تأثیری بر روی این ارز دیجیتال دارد؟
پیش از هر توضیحی بهتر است با مفهوم هاوینگ یا نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین آشنا شویم ؟ و اینکه در زمان وقوع این رویداد، چه تغییری درارزش بیت کوین رخ می دهد؟
هاوینگ چیست؟
هاوینگ یا هالوینگ (Halving) به معنای نصف شدن پاداش استخراج بیتکوین است که در ابتدا توسط خالق بیت کوین، یعنی ساتوشی ناکاموتو ایجاد شده است، تا بتواند مشکل تورم بیت کوین را کنترل کند. این رخداد به طور میانگین، هر 4 سال یک بار در شبکه بیت کوین اتفاق میافتد.
در این رویداد، پاداشی که انگیزه ماینرها برای فعالیت در شبکه است نصف میشود و درآمد بیت کوین حاصل از استخراج تا حد زیادی کاهش مییابد. در حال حاضر پاداش استخراج بیت کوین ۱۲.۵ بیت کوین است که تا حدود یک ماه دیگر به ۶.۲۵ واحد کاهش خواهد یافت. از آن جایی که هاوینگ اصولا عرضه بیت کوین های جدید را نصف می کند، بسیاری بر این عقیده هستند که این امر می تواند تاثیر چشمگیری بر قیمت و خرید و فروش بیت کوین داشته باشد.
هاوینگ، دور اندیشی خالق بیت کوین
از سوی خالق بیت کوین یعنی ساتوشی ناکاموتو برای آنکه ارزش بیتکوین در درازمدت با افت روبرو نباشد، تدابیری اندیشیده شد. با استفاده از پروتکل گواه اثبات کار (PoW) و همچنین ایجاد طرحی به نام هاوینگ بیت کوین یا نصف شدن پاداش استخراج ماینرها بهعنوان آغازی بر این دوراندیشیها به شمارمی آید.
ناکاموتو با هدف کنترل عرضه و تقاضای بیتکوین، هاوینگ را طراحی نمود که در این فرآیند پاداشهای حاصل از استخراج بیتکوین هر چهار سال یک بار نصف میشود.
دو قانون مهم ساتوشی ناکاموتو برای هاوینگ بیت کوین
اول : بیت کوین محدود است:
تنها 21 میلیون بیت کوین وجود خواهد داشت. در توضیح این نکته باید گفت: اگر بیت کوین ها بسیار سریع ایجاد شوند و محدودیتی نداشته باشند، در نهایت تعداد بیت کوین های در گردش بسیار زیاد شده و از ارزش آن بسیار کاسته می شود. بنابراین نیاز به آهسته سازی عرضه و خرید و فروش ارزدیجیتال بیت کوین از طریق هاوینگ به این صورت است: می توان تورم را تحت کنترل درآورد. دلیل این صحبت با نگاهی به ارزهای سنتی که توسط بانک های مرکزی کنترل می شود، این که بانک ها می توانند هر میزان ارز که خواستند را به چاپ برسانند، بر اساس قانون عرضه و تقاضا، هر چقدر زیادتر چاپ کنند ارزش این ارز به سرعت رو به کاهش خواهد رفت.
از سوی دیگر، بیت کوین، همچون طلا ساخته شده است. مقدار محدودی طلا در جهان وجود دارد، هر گرم طلا که استخراج می شود، به دست آوردن طلای باقی مانده، دشوارتر و محدودتر می شود. ناکاماتو با طراحی هاوینگ بیت کوین، به این رمزارز فوقالعاده همچون فلز گرانبهای طلا ارزش و اعتبار بخشید. در استخراج طلا از معادن، هرچقدر طلای بیشتری خارج میشود، طلای کمتری در دل زمین باقی میماند. پس به همان نسبت مقدار طلایی که بهعنوان دست مزد استخراج طلا پرداخت میشود نیز باید کاهش یابد. این موضوع به خودی خود موجب افزایش ارزش طلا در بازار میشود.
در نتیجه این عرضه محدود، طلا ارزش خودش را به عنوان یک دارایی مبادلاتی بین المللی حفظ کرده است، و بسیاری هم برای بیت کوین امیدوار هستند همین روند حفظ ارزش و بقا را در پیش بگیرد.
دوم : پاداش استخراج بلاک های جدید:
با ایجاد هر 210 هزار بلاک، 50 درصد کاهش خواهد یافت. از آن جایی که استخراج هر 6 بلاک حدودا یک ساعت زمان می برد، و هاوینگ نیز پس از ایجاد هر 210 هزار بلاک رخ می دهد، پس بنابراین تقریباً هر چهار سال یک بار شاهد پدیده نصف شدن پاداش بیت کوین خواهیم بود. و به این معنا است که پاداش استخراج به نصف یا 50 % از میزان قبلی خود، کاهش می یابد. برای مثال اگر امروز هر ماینر برای ایجاد یک بلاک پاداشی برابر با 12.5 بیت کوین دریافت کند، پس از رویداد هاوینگ بعدی، این میزان پاداش به 6.25 بیت کوین کاهش یافته و این روند ادامه خواهد یافت.
بنابراین با طراحی فرآیند هاوینگ بیتکوین، هرچقدر در استخراج بیتکوین پیشروی کنیم، همانند طلا بیتکوین کمتری برای استخراج باقی میماند و متعاقب آن پاداش استخراج نیز کاهش مییابد و بدین ترتیب ارزش بیتکوین در درازمدت با کاهش روبرو نخواهد شد.
بد نیست بدانید، در روزهای اولی که ناکاماتو اولین بلاک بیتکوین را استخراج کرد، پاداش استخراج هر بلاک برابر ۵۰ بیتکوین بود که میزان این پاداش در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ به ترتیب به ۲۵ و ۱۲.۵ بیتکوین کاهش یافت. نصف شدن پاداش بعدی در امسال یعنی ۲۰۲۰ خواهد بود که میزان پاداش هر بلاک را به ۶.۲۵ بیتکوین کاهش خواهد داد.
در رابطه با علت کاهش تعداد بیتکوین، تئوری دیگری نیز وجود دارد و آن این است که برای آنکه انگیزه ماینرها برای تداوم انجام عملیات استخراج حفظ شود، باید از اصل محدودیت منابع(هرچه قدر محدودتر با ارزش تر) استفاده کرد، منابع قابل استخراج را کاهش داد.
ممکن است این سوالات پیش بیاید چرا نصف شدن پاداش اتفاق می افتد؟ آیا این کار برای ماینرها غیر عادلانه نیست؟ پاسخ این سوال را باید در قانون عرضه و تقاضا جستجو کرد که در مبحث بعدی همین مقاله بیشتر توضیح داد می شود.
تاثیر نصف شدن پاداش بیت کوین بر قیمت آن
یکی از مهم ترین سوالات علاقه مندان به بیت کوین در مورد هاوینگ، تاثیر این رویداد بر قیمت بیت کوین است. نکته مهم این است که آیا این پدیده نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین می تواند بر قیمت بیت کوین تاثیری داشته باشد یا خیر؟ پاسخ واقعی به این سوال این است که: واقعاً کسی نمیداند.
از سوی دیگر همان طور که اشاره شد، فلسفه وجودی هاوینگ در کاهش تورم بیت کوین است. بر اساس اصل اساسی عرضه و تقاضا در اقتصاد، کاهش عرضه با در نظر گرفتن تقاضای ثابت (یا افزایش یافته) میتواند به افزایش قیمت یک دارایی منجر شود.
اما آیا تاریخ تکرار می شود و همانند دو هاوینگ گذشته کار خود را میکند و یا این بار به خاطر افزایش آگاهی بیشتر نسبت به موضوع ارزهای دیجیتال، گستردگی صنعت ماینینگ و ورود سرمایهگذاران بزرگتر قضیه فرق میکند؟
در سال 2016، یک هفته پس از رویداد هاوینگ، اتفاق زیادی برای نرخ مبادلاتی بیت کوین در برابر دلار آمریکا نیافتاد. در زمان رویداد نصف شدن پاداش، قیمت خرید بیت کوین برابر بود با 650 دلار آمریکا، و نرخ آن یک هفته پس از این رویداد به 675 دلار رسید که تغییر چشمگیری نیست.
علاوه بر این، در تاریخ 28 ام نوامبر سال 2012، اولین هاوینگ بیت کوین در زمانی ایجاد شد که 210 هزارمین بلاک به وجود آمد. در آن زمان قیمت بیت کوین 13.42 دلار آمریکا بود و به نظر نمی رسید که در آن زمان هم این رویداد تاثیر خاصی بر قیمت بیت کوین گذاشته باشد. در حقیقت در مدت زمان کوتاهی پس از آن قیمت بیت کوین به 230 دلار جهش یافت.
هنوز هم بحث هایی مربوط به دو نظریه مختلف در جریان است: یا قیمت افزایش می یابد، و یا هیچ چیز تغییر نمی کند.
بسیاری معتقدند که ارزش بیتکوین همواره به میزان عرضه و تقاضای این رمزارز در بازار بستگی دارد و نوسان قیمت نیز بر همین اساس شکل میگیرد. به همین دلیل این افراد چنین برداشت میکنند که با شکلگیری هاوینگ و در پی آن با کاهش عرضه بیتکوین، با افزایش قیمتی چند برابری روبرو خواهیم بود.
هاوینگ به طور کلی با کاهش شدید عرضه و نصف کردن درآمد ماینرها میتوانند تاثیرات زیادی بر بیت کوین و قیمت آن داشته باشد. وقتی عرضه کاهش مییابد، درآمد ماینرها نصف میشود و بیت کوین کمیابتر میشود، باید شاهد افزایش قیمت شدید در این ارز دیجیتال باشیم اما میتواند اینگونه هم نباشد.
آیا هاوینگ بیت کوین منجر به فروپاشی استخراج می شود؟
به زودی رویداد هاوینگ بیت کوین شروع شده و تخمین زده می شود که این فرآیند در ۱۴ می ۲۰۲۰ روی دهد. این فرآیند باعث کاهش تورم بیت کوین و همچنین کاهش تعداد بیت کوین های تولید شده می شود. بسیاری انتظار دارند که قبل از این فرآیند، شاهد بالا رفتن قیمت بیت کوین باشیم. البته این افزایش قیمت ممکن است اصلا روی ندهد.
نگاهی به تاریخ رویداد هاوینگ نشان می دهد که این افزایش قیمت، با فاصله شش ماه بعد از هاوینگ گذشته بیت کوین روی داد و یک سال بعد از این رویداد نیز قیمت به اوج خود رسید. در هاوینگ سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ اوج قیمت دیده نشده است و این رشدهای قیمتی معمولا در سال های بعد اتفاق افتاده است. مدارکی نیز برای نشان دادن دلیل اینکه افزایش قیمت واقعاً زیر سر رویداد هاوینگ بوده است، در دست نیست.
واقعیت هاوینگ برای ماینرها این است با نصف شدن پاداش، درآمد بیت کوینی آنها از استخراج کاهش مییابد .هیچ استخراجکنندهای دوست ندارد که متحمل ضرر شود و از عهده هزینههایی مثل برق و نگهداری دستگاههایش برنیاید.
بر همین اساس تقریبا تمام ماینرها با هدف سودآور بودن ماینینگ به فعالیت در شبکه ادامه میدهند و در غیر اینصورت ترجیح میدهند که دستگاههای خود را خاموش کنند. یعنی درآمد ماینرها همیشه باید بیشتر از هزینههایشان بوده و سود خالصی که به دست می آورند نیز برای حفظ انگیزه آنها جهت فعالیت رضایت بخش باشد.
زمان وقوع هاوینگ 2020
طبق بررسی های انجام شده رویداد بعدی نصف شدن پاداش بیت کوین در ماه می امسال 2020 اتفاق خواهد افتاد. وب سایت هایی همچون BitcoinClock زمان باقی مانده و تعداد بلاک های باقی مانده تا هاوینگ بعدی بیت کوین را نمایش می دهند.
از روز ۱۴ می ۲۰۲۰ (۲۵ اردیبهشت ۹۹ – شاید با اختلاف یکی دو روز) هر ده دقیقه به جای ۱۲,۵ بیت کوین، ۶,۲۵ بیت کوین استخراج می شود.
نتیجه گیری
بیت کوین به صورتی برنامه ریزی شده است که با ارزش باشد. برای حفظ ارزشمندی، اصول خاصی برای آن طراحی و تنظیم شده اند. تنها تعداد مشخصی بیت کوین در سر تا سر جهان و برای همیشه وجود خواهند داشت (بیست و یک میلیون بیت کوین) و از طریق فرآیند هاوینگ با کاهش سرعت عرضه تورم آن تحت کنترل و نظارت باقی خواهد ماند.
در حافظه بیت کوین و علاقه مندان آن، هاوینگ همواره نقش مثبتی ایفا کرده و موجب افزایش قیمت آن شده است. این اتفاق که با اصل اساسی اقتصادی عرضه و تقاضا همراه است، به نظر میرسد در هاوینگ بعدی چالش های جدیدتری خواهد داشت که در آینده نزدیک مشخص خواهند شد.
یکی از این چالش ها نزدیک شدن به استخراج تمامی بیت کوینهای شبکه، همچنین تاثیر عرضه آن که با هاوینگ کاهش مییابد و مسائلی از این قبیل نقش بسیار مهمتری بر روی قیمت بیت کوین خواهند داشت.
امیدواریم که این مقاله در جهت شناخت هاوینگ بیت کوین، یا نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین، برای شما مفید بوده باشد، و متوجه اهمیت هاوینگ به عنوان یک ویژگی بسیار مهم برای بیت کوین که به آن ارزش و اعتبار می بخشد شده باشید.